Өз коопсуздугу үчүн ар бир мамлекет тыштан келген адамдардын өлкөгө кирүү жана анда жүрүү тартибин иретке салууга аракет кылышы - мыйзам ченемдүү көрүнүш. Былтыр Орусиянын Думасы “Чет өлкөлүк жарандардын укуктук абалы” деген мыйзам кабыл алган болчу. Конференциянын катышуучуларынын айтымында, бул мыйзамдын жакшы жактары да, жаман жактары да бар. Мындай иштер Казакстанда да жүргүзүлүп жатат.1-июлдан тартып бул өлкөдө да миграциялык карточкалар киргизиле турган болду. Бирок мурда эки өлкөнүн ортосуна ээн-жайкын каттап көнүп калган эл бул жаңы киргизилип жаткан эрежелерди сактабайт. Жакында Казакстандын укук коргоо органдары жүздөгөн кыргызстандык, өзбекстандык жана тажикстандык жарандарды күч менен депортация кылганы маалым.
- Казакстандын укук коргоо органдарынын биздин жарандарга эле эмес, Өзбекстандын жана Тажикстандын жарандарына да жасаган мамилеси бардык эл аралык нормаларга туура келбейт. Алар эч кимди, Казакстандагы биздин өкүлчүлүктөрдү да кабарлап коюшкан эмес, - дейт Тышкы иштер министрлигинин миграция департаментинин адиси Анатолий Кравцов.
Ысыккөлдүн “Аврора” санаторийинде өткөрүлгөн конференциянын максаты - тараптардын баарын чогултуп, бардык өлкөлөрүн кызыкчылыгына жооп берген бирдиктүү миграциялык саясаттын принциптерин иштеп чыгуу болгон. ЕККУнун Демократиялык институттар жана адам укуктары бюросунун миграция секторунун жетекчиси Владимир Школьниковдун айтымында, конференция өз максатына жетти. Ал эмгек миграциясы жумушчу күчтү алып жаткан өлкөгө да, аны берип жаткан өлкөгө да пайдалуу экендигин белгилейт. Демографиялык кыйынчылыкка туш болгон Орусия КМШ өлкөлөрүнөн миллиондогон жумушчу күчүн алып турууга ынтызар. Ошондуктан, анын айтымында, конференция конструктивдүү маанайда өттү.
- Орус делегациясынын мүчөлөрү бизге орусиялык мыйзамдардын айрым нормалары либералдаштыруу жагына өзгөрүлөөрүн билдиришти. Менин оюмча, анын айрым беренелери мигранттардын гана кызыкчылыгына эмес, иш берүүчүлөрдүн да кызыкчылыгына туура келбейт, - деди Владимир Школьников.
Анатолий Кравцовдун айтуусу боюнча, Орусия менен Кыргызстандын ортосундагы 1996- жылы кол коюлган “Жумушчу мигранттардын ишмердүүлүгү жана аларды социалдык коргоо тууралуу” келишимге биздин мигранттардын пайдасына жаңы жоболор киргизилгени жатат. Ага ылайык биздин жарандар Орусиянын иш берүүчүлөрү менен 1 жылга эмес, дароо эле 2 жылга контракт түзө алышат. Аны эч кандай документсиз эле дагы бир жылга узартууга мүмкүнчүлүк берилет. Андан тышкары, биздин жарандар үчүн Орусиянын аймагында виза талап кылынбайт. Алар ал жерде биздин паспорт менен эле жүрө беришет. Бирок биздин жарандардын көпчүлүгү соода кылган майда ишкерлер болгондуктан, алар Салык инспекциясынан ишкерлик жүргүзүү тууралуу күбөлүк алып, салык төлөөгө тийиш.
Кыргызстан - жумушчу күчүн экспорттогон да, импорттогон да өлкө. 300 миңден 500 миңге чейин кыргыз жарандары Орусия менен Казакстанда иштеп жүрсө, ошол эле учурда биздин өлкөгө Кытайдан, Өзбекстандан жана Тажикстандан адамдар келип иштешет.
- Алардын иши бизге, тилекке каршы, белгисиз. Бул өзгөчө кытайлык ишкерлерге тиешелүү. Алар салык органдарынан патент алып алышып, визаны узартып алышат. Алардын ишмердүүлүгү иш жүзүндө мамлекет тарабынан көзөмөлгө алынбайт, - дейт Анатолий Кравцов.
- Казакстандын укук коргоо органдарынын биздин жарандарга эле эмес, Өзбекстандын жана Тажикстандын жарандарына да жасаган мамилеси бардык эл аралык нормаларга туура келбейт. Алар эч кимди, Казакстандагы биздин өкүлчүлүктөрдү да кабарлап коюшкан эмес, - дейт Тышкы иштер министрлигинин миграция департаментинин адиси Анатолий Кравцов.
Ысыккөлдүн “Аврора” санаторийинде өткөрүлгөн конференциянын максаты - тараптардын баарын чогултуп, бардык өлкөлөрүн кызыкчылыгына жооп берген бирдиктүү миграциялык саясаттын принциптерин иштеп чыгуу болгон. ЕККУнун Демократиялык институттар жана адам укуктары бюросунун миграция секторунун жетекчиси Владимир Школьниковдун айтымында, конференция өз максатына жетти. Ал эмгек миграциясы жумушчу күчтү алып жаткан өлкөгө да, аны берип жаткан өлкөгө да пайдалуу экендигин белгилейт. Демографиялык кыйынчылыкка туш болгон Орусия КМШ өлкөлөрүнөн миллиондогон жумушчу күчүн алып турууга ынтызар. Ошондуктан, анын айтымында, конференция конструктивдүү маанайда өттү.
- Орус делегациясынын мүчөлөрү бизге орусиялык мыйзамдардын айрым нормалары либералдаштыруу жагына өзгөрүлөөрүн билдиришти. Менин оюмча, анын айрым беренелери мигранттардын гана кызыкчылыгына эмес, иш берүүчүлөрдүн да кызыкчылыгына туура келбейт, - деди Владимир Школьников.
Анатолий Кравцовдун айтуусу боюнча, Орусия менен Кыргызстандын ортосундагы 1996- жылы кол коюлган “Жумушчу мигранттардын ишмердүүлүгү жана аларды социалдык коргоо тууралуу” келишимге биздин мигранттардын пайдасына жаңы жоболор киргизилгени жатат. Ага ылайык биздин жарандар Орусиянын иш берүүчүлөрү менен 1 жылга эмес, дароо эле 2 жылга контракт түзө алышат. Аны эч кандай документсиз эле дагы бир жылга узартууга мүмкүнчүлүк берилет. Андан тышкары, биздин жарандар үчүн Орусиянын аймагында виза талап кылынбайт. Алар ал жерде биздин паспорт менен эле жүрө беришет. Бирок биздин жарандардын көпчүлүгү соода кылган майда ишкерлер болгондуктан, алар Салык инспекциясынан ишкерлик жүргүзүү тууралуу күбөлүк алып, салык төлөөгө тийиш.
Кыргызстан - жумушчу күчүн экспорттогон да, импорттогон да өлкө. 300 миңден 500 миңге чейин кыргыз жарандары Орусия менен Казакстанда иштеп жүрсө, ошол эле учурда биздин өлкөгө Кытайдан, Өзбекстандан жана Тажикстандан адамдар келип иштешет.
- Алардын иши бизге, тилекке каршы, белгисиз. Бул өзгөчө кытайлык ишкерлерге тиешелүү. Алар салык органдарынан патент алып алышып, визаны узартып алышат. Алардын ишмердүүлүгү иш жүзүндө мамлекет тарабынан көзөмөлгө алынбайт, - дейт Анатолий Кравцов.
