- Ишенгүл эже, угармандардан ар кандай суроолор түшүп атат, мисалы, шайлоо мезгилинде Элдик кыймылдын аракеттери эмнегедир солгундап кеткендей болду деген. Ушул маселе боюнча сиздин пикириңиз кандай?
- Жок. Биз азыр кадимкидей эле ишибизди өрчүндөтүп эле иштеп атабыз. Мисалы, Элдик кыймыл мамлекетте болуп аткан шайлоо кампаниясына байланыштуу өткөрүлүп жаткан конференциялар болобу, тегерек үстөлдөр болобу ошолорго катышып, өзүбүздүн ураан болуп калган акыйкат шайлоо, Конституцияны, закондорду бузбоо деген ураандар менен көп нерселер жасалып атат. Мисалы, 5-февралда өткөн митингде уюштуруучулардын бири болдук. Экинчи нерсе, облустардагы өзүбүздүн филиалдар, уюмдар менен тыгыз иштөөдөбүз. Учурда жер-жерлерде Кодексти бузуулар болуп атат, ошолордун баарына өзүбүздүн позициябызды билдирип атабыз.
- 5-февралда өткөн митинг жөнүндө айтып кеттиңиз, Элдик кыймыл ошондой эле «Ата журт» бирикмеси түзүлгөндөн бери нааразычылык акциялар көп эле өтүп келе жатат. Ушулардан элдин аң сезиминде өнүгүү, өзгөрүүлөр болуп атабы?
- Албетте, бүт митинг, пикеттерге өзүм да катышып, эл менен, Элдик кыймыл менен чогуу чыгып атам. Менимче, жакшы көрүнүштөрдүн бири – эл ойгонуп атат. Мисалы, биринчи митингдерге 150-200дүн тегерегинде киши келсе, он тогузунда өткөн пикетке 800дөй киши келди. Ал эми 5-февралда Жеңиш аянтта болгон митингде эки жакшы көрүнүшкө мен өзүм көңүл бурдум. Биринчиден, жаштар көп келиптир. Экинчиден, ага бүт Кыргызстанда жашаган көптөгөн улуттардын өкүлдөрү келиптир. Кыргыздар эле эмес, кыргызстандыктар, бул элибиздин козголгон жаңы этабы болуп атат.
- 5-февралда болгон митингде жаштар көп келди деп айтып жатасыз. Ал эми Аскар Акаев «Независимая газетасына» берген маегинде «Бишкек шаарынын тургундары Украинада менен Грузиядагыга окшоп азыркы оппозицияны эмес , жаштар бүт азыркы бийликти колдойт» деген пикирин айтыптыр. Буга сиздин көз карашыңыз кандай?
- Ал киши өзүн өзү алдап атабы, же баягы эле жомокторун айтып атабы? Бирок мен 5-февралдагы митингден өз көзүм менен көргөнүм көбүнчө жаштар сүйлөп, «коррупцияга малынган бул үй-бүлөлүк бийликке каршы чыгып атабыз, жаңы жаз келсин» деген ураан менен чыгышты.
- «Независимая газетага» чыккан мегинде Аскар Акаев бүгүнкү оппозиция менен диний экстремисттик уюмдарды өлкөгө зор коркунуч туудурган күч катары сүрөттөптүр. Чындыгында мамлекет башчы айткандай өлкөдө оппозиция менен диний экстремисттик уюмдардын биригип кетүү коркунучу барбы?
- Билесиңерби, кыргыздарда минтип айтат эмеспи «кыз бозуса энесин коркутат» деп. Мына, 14 жылдан бери көп болсо элүүдөй эле жаңы мектеп курулду. Күчтүн, бийликтин баары президенттин өзүндө. Ошондуктан диний экстремизмдин өрчүндөшү үчүн өзү база түзүп берди. Өзү математик болгондон кийин ошондой бир формула менен көптөн бери эле, октябрдан бери эле коркутуп келатат. Оппозиция, радикализм, диний экстремизм, баары чогулуп келип терроризмге барабар болот деген формуласын айтып келет. Чынында бул калп. Эч бир оппозиция диний радикалдар менен жакындыгы жок, ортобузда жакындоо үчүн баш коштурар максат дагы жок. Биз келечекте цивилизациялуу, дин мамлекеттен айрылган, демократиялык өлкөнү куралы деген эле ойдобуз.
- Ишенгүл эже, мына силер пикетке чыккан үчүн соттук дооматтар, соттук териштирүүлөр болуп атат. Силерге миң сомдон айып пул да салышты. Мына ушул сот жараяндары тууралуу сиздин көз карашыңыз кандай?
- Мен дагы бир жолу айтып кетким келет, бул сот саясий заказ болуп калды.Адам укугун тебелеп, мыйзам бузгандыкты көргөздү. Ошондуктан Акаев өзү айткандай 80 пайыз эл сотко ишенбейт дегенине, мен мурун кичине ишенбей жүрдүм эле. Ошол сот жараяны өткөндөн баштап менимче 90 пайыз эл сотко ишенбейт го деп калдым. Бирок соттун күнөөсү жок бул жерде. Анткени сотубузду, милициябызды, прокуратураны ушундай абалга келтирген бийлик болду. Ыплас иштери менен бийлик ушуга алып келди. Ал эми адилетсиз сот болгондуктан биз Бишкек сотуна кайрылып атабыз, андан кийин Жогорку сотко кайрылабыз. Алар дагы туура эмес чечим чыгарса, биз ООНдогу укук коргоо комитеттерине кайрылабыз.
- Ишенгүл эже, Кыргызстан элдик кыймылдын төрага орунбасары болгондон кийин, анан соңку пикеттерге активдүү катышкандан бери өкмөттүк маалымат каражаттары сиз жөнүндө көп макалаларды жарыялады. Ошол макалалар тууралуу, андагы сиз жөнүндө коомдук пикирди түзүү үчүн аракеттерди кандай карайсыз?
- Чындыгында буга күлсө болот. Албетте булар «ура» деп тосуп албайт эле. Мен ал макалаларды карап туруп мындай «ириген ооздон, чириген кеп чыгат» деген сөздү эстедим. Заказчиктер дагы, ошол заказды аткаргандар дагы өзүнүн саясий, адамдык, маданий пастыгын көргөзүп алышты. Элибиз айткандай «кербен жүрө берет, ит үрө берет» дегендей, албетте, айтышат. Бирок мен алардын ыплас иштери жөнүндө көптөгөн маалыматым бардыгына карабай аларга теңелгим келбейт. Өз убактысында мен дагы айтаармын. Бирок мен азыр буларга эч көңүл бурбастан, максатым, тилегим, үмүтүм, ишим дагы Кыргызстандын өнүккөн келечеги үчүн, балдарыбыздын бакубат турмушу үчүн, демократия орношу үчүн иштеп, аракет кыла бермекчимин. Дагы бир жолу айтып коёюн «ит үрө берет, кербен жүрө берет» мен аларга көңүл бурбайм.
- «Азаттык» радиосунун Бишкек студиясына келип кеңири маек куруп бергениңиз үчүн ырахмат.
- Жок. Биз азыр кадимкидей эле ишибизди өрчүндөтүп эле иштеп атабыз. Мисалы, Элдик кыймыл мамлекетте болуп аткан шайлоо кампаниясына байланыштуу өткөрүлүп жаткан конференциялар болобу, тегерек үстөлдөр болобу ошолорго катышып, өзүбүздүн ураан болуп калган акыйкат шайлоо, Конституцияны, закондорду бузбоо деген ураандар менен көп нерселер жасалып атат. Мисалы, 5-февралда өткөн митингде уюштуруучулардын бири болдук. Экинчи нерсе, облустардагы өзүбүздүн филиалдар, уюмдар менен тыгыз иштөөдөбүз. Учурда жер-жерлерде Кодексти бузуулар болуп атат, ошолордун баарына өзүбүздүн позициябызды билдирип атабыз.
- 5-февралда өткөн митинг жөнүндө айтып кеттиңиз, Элдик кыймыл ошондой эле «Ата журт» бирикмеси түзүлгөндөн бери нааразычылык акциялар көп эле өтүп келе жатат. Ушулардан элдин аң сезиминде өнүгүү, өзгөрүүлөр болуп атабы?
- Албетте, бүт митинг, пикеттерге өзүм да катышып, эл менен, Элдик кыймыл менен чогуу чыгып атам. Менимче, жакшы көрүнүштөрдүн бири – эл ойгонуп атат. Мисалы, биринчи митингдерге 150-200дүн тегерегинде киши келсе, он тогузунда өткөн пикетке 800дөй киши келди. Ал эми 5-февралда Жеңиш аянтта болгон митингде эки жакшы көрүнүшкө мен өзүм көңүл бурдум. Биринчиден, жаштар көп келиптир. Экинчиден, ага бүт Кыргызстанда жашаган көптөгөн улуттардын өкүлдөрү келиптир. Кыргыздар эле эмес, кыргызстандыктар, бул элибиздин козголгон жаңы этабы болуп атат.
- 5-февралда болгон митингде жаштар көп келди деп айтып жатасыз. Ал эми Аскар Акаев «Независимая газетасына» берген маегинде «Бишкек шаарынын тургундары Украинада менен Грузиядагыга окшоп азыркы оппозицияны эмес , жаштар бүт азыркы бийликти колдойт» деген пикирин айтыптыр. Буга сиздин көз карашыңыз кандай?
- Ал киши өзүн өзү алдап атабы, же баягы эле жомокторун айтып атабы? Бирок мен 5-февралдагы митингден өз көзүм менен көргөнүм көбүнчө жаштар сүйлөп, «коррупцияга малынган бул үй-бүлөлүк бийликке каршы чыгып атабыз, жаңы жаз келсин» деген ураан менен чыгышты.
- «Независимая газетага» чыккан мегинде Аскар Акаев бүгүнкү оппозиция менен диний экстремисттик уюмдарды өлкөгө зор коркунуч туудурган күч катары сүрөттөптүр. Чындыгында мамлекет башчы айткандай өлкөдө оппозиция менен диний экстремисттик уюмдардын биригип кетүү коркунучу барбы?
- Билесиңерби, кыргыздарда минтип айтат эмеспи «кыз бозуса энесин коркутат» деп. Мына, 14 жылдан бери көп болсо элүүдөй эле жаңы мектеп курулду. Күчтүн, бийликтин баары президенттин өзүндө. Ошондуктан диний экстремизмдин өрчүндөшү үчүн өзү база түзүп берди. Өзү математик болгондон кийин ошондой бир формула менен көптөн бери эле, октябрдан бери эле коркутуп келатат. Оппозиция, радикализм, диний экстремизм, баары чогулуп келип терроризмге барабар болот деген формуласын айтып келет. Чынында бул калп. Эч бир оппозиция диний радикалдар менен жакындыгы жок, ортобузда жакындоо үчүн баш коштурар максат дагы жок. Биз келечекте цивилизациялуу, дин мамлекеттен айрылган, демократиялык өлкөнү куралы деген эле ойдобуз.
- Ишенгүл эже, мына силер пикетке чыккан үчүн соттук дооматтар, соттук териштирүүлөр болуп атат. Силерге миң сомдон айып пул да салышты. Мына ушул сот жараяндары тууралуу сиздин көз карашыңыз кандай?
- Мен дагы бир жолу айтып кетким келет, бул сот саясий заказ болуп калды.Адам укугун тебелеп, мыйзам бузгандыкты көргөздү. Ошондуктан Акаев өзү айткандай 80 пайыз эл сотко ишенбейт дегенине, мен мурун кичине ишенбей жүрдүм эле. Ошол сот жараяны өткөндөн баштап менимче 90 пайыз эл сотко ишенбейт го деп калдым. Бирок соттун күнөөсү жок бул жерде. Анткени сотубузду, милициябызды, прокуратураны ушундай абалга келтирген бийлик болду. Ыплас иштери менен бийлик ушуга алып келди. Ал эми адилетсиз сот болгондуктан биз Бишкек сотуна кайрылып атабыз, андан кийин Жогорку сотко кайрылабыз. Алар дагы туура эмес чечим чыгарса, биз ООНдогу укук коргоо комитеттерине кайрылабыз.
- Ишенгүл эже, Кыргызстан элдик кыймылдын төрага орунбасары болгондон кийин, анан соңку пикеттерге активдүү катышкандан бери өкмөттүк маалымат каражаттары сиз жөнүндө көп макалаларды жарыялады. Ошол макалалар тууралуу, андагы сиз жөнүндө коомдук пикирди түзүү үчүн аракеттерди кандай карайсыз?
- Чындыгында буга күлсө болот. Албетте булар «ура» деп тосуп албайт эле. Мен ал макалаларды карап туруп мындай «ириген ооздон, чириген кеп чыгат» деген сөздү эстедим. Заказчиктер дагы, ошол заказды аткаргандар дагы өзүнүн саясий, адамдык, маданий пастыгын көргөзүп алышты. Элибиз айткандай «кербен жүрө берет, ит үрө берет» дегендей, албетте, айтышат. Бирок мен алардын ыплас иштери жөнүндө көптөгөн маалыматым бардыгына карабай аларга теңелгим келбейт. Өз убактысында мен дагы айтаармын. Бирок мен азыр буларга эч көңүл бурбастан, максатым, тилегим, үмүтүм, ишим дагы Кыргызстандын өнүккөн келечеги үчүн, балдарыбыздын бакубат турмушу үчүн, демократия орношу үчүн иштеп, аракет кыла бермекчимин. Дагы бир жолу айтып коёюн «ит үрө берет, кербен жүрө берет» мен аларга көңүл бурбайм.
- «Азаттык» радиосунун Бишкек студиясына келип кеңири маек куруп бергениңиз үчүн ырахмат.
