Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
19-Апрель, 2024-жыл, жума, Бишкек убактысы 21:40

АКЧА МЕНЕН САЯСАТТЫН ТАЙМАШЫ


Өткөн жылы Кыргызстанда инфляция деңгээли 20% ашып, аны өкмөт менен Улуттук банк көбүнесе тышкы таасирлерге байланыштырган. Быйыл инфляция 12 – 15% тегерегинде болорун Улуттук банк болжолдоп жатат. Анткен менен жаз алды отун-сууга баанын көтөрүлүшү инфляциянын кескин жогорулашына алып келиши мүмкүн.

Улуттук банк төрагасынын орунбасары Абдыбалы тегин Сүйөркул өткөн жылы азык-түлүк баасынын кескин көтөрүлүп кетишине негизинен сырткы таасир шыкак бергенин белгилеп, ага ылайык акча-кредит саясатында өзгөрүүлөр болгонун маалымдады.

- Баалардын кескин өсүшүнө сырттан келген таасир тийди. Ошого байланыштуу биздин иликтөөлөр баалардын көтөрүлүшүнө сырткы факторлордун таасири 86% тегерегинде болуп турат. Экономикалык өсүштөр боюнча 8,2% реалду өсүшкө жетишилген. Номиналдык ички дүң продукт 140 миллиард сомдун тегерегинде болду.

Бааларды ыраатка салуу амалында өткөн жылдын күзүнөн тарта Улуттук банк 1 миллиард ашуун сомдук ноталарды чыгарган. Негизи өлкөдө жүгүртүүдөгү акчалардын көлөмү көбөйгөнүн, өткөн жылы ал 9 миллиардга бираз жете бербеген сомду түзгөнүн Улуттук банк төрагасынын орунбасары Заир Чокоев да белгиледи.

- Жүгүртүүдөгү акчанын көбөйүшү 38,4% түздү,- деп айтты ал.

Өткөн жылы коммерциялык банктардын кредит баштыгы 84% жакын өсүп, мурдагы жылга салыштырмалуу 21 миллиард сомго көбөйгөнү маалымдалды. Коммерциялык банктарга сакталчу акчалар 23 миллиарддан ашканын Улуттук банк төрагасынын орунбасары атайын белгиледи.

Банк системасындагы алдагыдай дурус дегидей көрсөткүчтөргө “Кыргызөнөржайкурулуш” банкынын айланасындагы саясий-экономикалык окуялар анча коошпой турат. Улуттук банктын төрага орунбасары Кубанычбек Бөкөнтаев “Кыргызөнөржайкурулуш” банкынын укуктук жактардын алгачкы суроо-талабын аткарууга каржылык чама-чаркы жетерин ырастап, талаштуу иш бир жаңсыл чечилгенче ал токтотулуп турарын билдирди.

- Эми укyктук жактардын акчасын толук төлөп бергенге “Кыргызөнөржайкурулуш” банкынын сарпталчу активдери жетишпейт. Бирок аларды жарым-жартылай төлөшкө жетишет.

“Кыргызөнөржайкурулуш” банк жетекчисинин кеңешчиси Муратбек Мукашев банк кредиттерди кайтара ала тургандыгын белгилеп, анын каржылык абалы өткөн жылы ошол эле Улуттук банк тарабынан текшерилгенин айтат.

- Жана айтып жатпайбы “ливераж коэффициенти” адекваттуулук. Биздин банктыкы 12% болду. Анан төлөй алат деген талап бар. Ошол 62% болду. Норма боюнча ал 30% кем болбош керек. Биздики 62% болуп жатат. Анан карабайсыңарбы. Кыргыздар сүйлөгөндө “Кудай буюрса” деп айтышат. Кудай буюрса, биз жолун таап иштеп кетебиз деген ой-пикирим бар.

Ал эми Социалдык фонд эсебиндеги миллиарддан ашуун сомдорду жылдык үстөк пайызы аз башка банктарга которуу чечимин өткөн жылы кабыл алган.

- Ошондуктан мен айтып жатам, биздин эң негизги максатыбыз - өзүбүздүн активдерди сактап калыш. Бул бир. Экинчиси, мен айттым, биз азыр бардык чечимдерди Социалдык фонддун башкармачылыгы менен кабыл алып жатабыз,- деп айтты Социалдык фонддун төрагасы Марат Султанов.

Банк менен Социалдык фонддун ортосундагы талаштын соттук териштирүүсү бүгүнкүгө жылдырылган. Сотко чейин эле тараптар элдешип талашты мунаса менен чечип, ага чекит коюлуп калышы деле ыктымал.

XS
SM
MD
LG