Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
28-Март, 2024-жыл, бейшемби, Бишкек убактысы 19:56

Ишеним “карызы”


Маалымат каражаттары кыргыз-орус алакалары, кыргыз өкмөт башчысынын Москва сапары тууралуу кеп кылышууда.
Маалымат каражаттары кыргыз-орус алакалары, кыргыз өкмөт башчысынын Москва сапары тууралуу кеп кылышууда.

Гезиттер жарык көрбөгөндүктөн баяндамабыз интернет булактарынан алынган маалыматтардан жасалды.

Кыргыз өкмөт башчысынын Москвага сапарын саясат иликтөөчүлөр менен журналисттер ар кандай өңүттөн талдоого алышууда.

“24. kg”
маалымат агенттиги жарыялаган Данияр Каримовдун макаласында “Кыргызстандын министрлер кабинетинин башчысы Россиянын кезектеги ишеним “кредитин” алгандыгын жазып: “... ошентип Кыргызстанга жардам бере турган эң башкы өнөктөш баягы эле Орусия экендигин тарых дагы бир жолу тастыктады. Орус тарап менен байланышты жакшыртуу экономикалык жактан ыңгайлуу гана болбостон өлкө коопсуздугу үчүн да өтө маанилүү экендигин кыргыз элитасы эң сонун түшүнөт. Бакиев убагында эле Нарын дайрасынын боюна Гидроэлектрстансаларды чогуу-чаран куруу, “Газпром” менен биргелешкен ишкана түзүү, тоо-кен байлыктарын казуу жана иштетүүнү уюштуруудан Кыргызстандын экономикасына милиарддаган долларлар түшөрү эсептелген болучу. Эми Алмазбек Атамбаевдин үмүтү акталчудай көрүнүп калды. Ырасмий Москва кимге ишеним көрсөтүп жатканын билдирди. Ал эми Кыргызстандын премьер-министри Россияны эмнелер менен кызыктырганы азырынча табышмак бойдон калууда.

Ал арада парламенттин төрагасы Акматбек Келдибеков “Манастагы” америкалык авиабаза маселеси тууралуу азырынча сөз жок” деп кабарлады. Кыргыз спикери да “россиячыл” “Ата-Журт” партиясынын туусу алдында парламентке келгендерден. Баса ал бир нече айлар мурда Бишкек алдында Пентагондун турар-турбасын парламентке барганда териштирерин айтканы бар. Деги кандай болгон күндө дагы көмүскө суроолор көп. Ошол эле Россиядан келе турган каражаттар кандай көзөмөлгө алынат, баягычылап кайран акчалар максатсыз жактарга куркурап кирип кетпес бекен, баарынан да эң башкысы өкмөт башчысы Орусиянын ишеним кредитин актай алар бекен деген толгон-токой суроолор турат” деп баяндады.

Макаласын аяктап баратып автор Американын транзиттик борборунун калар-калбасы баары бир эртедир-кечтир жаңы түзүлгөн өкмөттүн алдына коюлбай койбостугун, аны орустар тарапка ыктап турган Алмазбек Атамбаев кантип чечерин мезгил көрсөтөрүн, анткени Кыргызстан Батышка да убаданы толтура бергендигин, анын үстүнө Америка тарапты анча жаман көрбөгөн өлкө президентин эсептен чыгарып салуу дегеле мүмкүн эместигин эскертти.

* * *

Ушул эле “24.kg” маалымат агенттиги эл аралык “демократия индекси” боюнча Кыргызстан дүйнөдө 106-орунда турарын орус маалымат булактарына таянуу менен кабарлады. Мындай баа ар бир өлкөнүн шайлоо өнөктүгүн өткөрүүдөгү айкындуулугуна, саясый турмушка катышуудагы өкмөттүн аракетине, саясый маданияты менен эркиндигине жараша берилет.

Рейтингди аныктаган журнал 167 өлкөнүн саясый режимин иликтөөгө алуу менен 3 категорияга – толук демократия, кемчилиги бар демократия, гибриддик же авторитардык режим деп бөлгөн. Ошентип Кыргызстан 106-орунда болсо, Россия 107-орунда. Биздин өлкөнү авторитардык өлкөлөрдөн болгону 6 гана позиция алыстатып турат.

* * *

“Көпчүлүк депутаттар жалган юридикалык дипломдорго ээ болуп алышкандар” деп айтты белгилүү кыргыз социологу, профессор Кусейин Исаев Бишкек басма сөз кызматына берген маегинде.

Исаевдин айтымында Кыргызстанда акыркы күндө уруучулукту туу туткан элита пайда болууда. Жер-жерлерде тигил же бул уруулардын курултайлары өтүүдө. Көпчүлүгү мурунку доордун советтик-партиялык мыкчегерлери. Булардын бири да өз убагында мамлекеттик деңгээлге чейин өсүп-өнбөгөндөр.

Ошондуктан бүгүн билим берүүнүн сапатын көтөрүү милдети турат. Жалпы маданияттын деңгээли аябай эле төмөн түшүп кетти. Балтыр эти ката элек балдар жалданып иштеп жүрөт. 700-800 миң кыргыз аялдары менен балдары Уралдан Чукоткага чейинки базарларда олтурат...

* * *

Коомдук ишмер Ишенбай Абдуразаковдун айтымында элита деген кудай берген акылы жана ар тараптуу билими бар адамдардан акырындап калыптанат. Элита деген нарк-насили таза, коомду жакшы жакты көздөй өзгөртө турган күч болуп саналат. Мындай инсандар бараткан багыттын баалулугун аныктап, өзүнүн иши менен элди ээрчитип кеткенге жөндөмдүү болот.

Ал эми жогорку билими бар дипломду ала коюп эле үстөл кучактап, өзүн элита санап калгандар терең жаңылышат. И. Абдуразаковдун байкашынча алыскы элет жерлериндеги жашоо-турмушу начар үй-бүлөлөрдө аябай таланттуу балдар бар, бирок тилекке каршы андай балдардын шарты жоктугунан мүмкүнчүлүгү ачылбаган бойдон кала берүүдө. Кыргызстандын билим берүү тармагы ири алдыда дал ушундайларга кам көрүүгө тийиш.


* * *

Ысык-Көл облусунун жаратылышты коргоо башкармалыгынын аймактык кызматкерлери браконьерлерден тартылып алынган кайыктар менен балык кармоочу торлорду өрттөп жок кылууда. Облмамлекеттик админстрациянын басма сөз катчысы Назира Муканбетованын билдирүүсү боюнча, мындай акция кийинки 5 жыл аралыгында биринчи ирет болууда.

2006-жыдан 2010-жылга чейинки жүргүзүлгөн текшерүүдө облустун экологиялык кызматы менен күч органдар кызматы биргелешип Түп, Кутургу, Жети-Өгүз, Пржевал Пристанынан жалпы узундугу 67 километрлик тор, 21 желим, 10 жыгач кайыктары конфискацияланган.
XS
SM
MD
LG