Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
15-Октябрь, 2024-жыл, шейшемби, Бишкек убактысы 05:46

КАЗАКСТАН ДЕКАБРДА ПРЕЗИДЕНТ ШАЙЛАЙТ


Казакстандын Конституциялык кеңеши быйыл 4-декабрда өлкөдө президенттик шайлоо өткөрүлүшү керек деп тапты. Бул чечим эми парламентте каралат. Оппозициянын өкүлдөрү Конституциялык кеңештин бүтүмүн Нурсултан Назарбаевдин пайдасын көздөп жасалган кадам деп баалашты.

Эмдиги президент Казакстанда жети жылдык мөөнөткө шайланат. Назарбаев мамлекет башчылык кызматта калгысы келерин мурда эле жарыялаган. Оппозиция эми ага эгей-шыгай күч боло алар талапкер издей баштады. Көпчүлүк байкоочулар Назарбаев менен тизгин талашканга “Адилетти Казакстан үчүн” кыймылынын лидери Жармахан Туякбай чыгат дешет. Аталган кыймылга коммунисттер, пенсионерлер, жакында түзүлгөн “Алга” жана “Нагыз Ак жол” партиялары кирет.Кыймылдын лидери Туякбай өзү Конституциялык кеңештин чечимин дүйнөлүк тажрыйбада кезикпеген өрөскөлдүк деп атады.

“Адилетти Казакстан үчүн” кыймылынын Астанадагы кеңсесинин башчысы Серикбай Алибаев шайлоону эрте белгилеп, бийликтер оппозицияны кенен-чонон мүмкүндүктөн ажыраткысы келет деп эсептейт.

Президент Назарбаевдин азыркы мөөнөтү эмдиги жылы январда бүтөт. Декабрдын биринчи жекшембисин шайлоо күнү деп чечип, Конституциялык кеңеш туура эле иш кылды дегендер да бар. Парламент бул чечимди колдоп береринен да эч ким күмөн санабайт.

Жармахан Туякбай “Адилетти Казакстан үчүн” кыймылы тигил же бу талапкерди жактаган эч кандай үгүт ишин өткөрбөгөндүгүн айтып, башкы милдет – адилет жана чынчыл шайлоо өткөрүүдө турганын белгиледи. Эгер добуш берүү ушундай шартта өтсө, анда ким күчтүү болсо,ошол жеңсин, деп айтты ал.

2004-жылы күздө Казакстанда парламенттик шайлоо өткөн. Эл аралык уюмдар, анын ичинде ОБСЕ аны демократиялык чен-өлчөмдөргө чендебеген шайлоо деп баалаган. Оппозиция ошол абал быйыл декабрда да кайталанса, өзгөчө добуштардын натыйжалары одоно бурмаланса, өлкөдө кырдаал курчуп кетет деп эсептейт. Ошондуктан биз өкмөттү от менен ойнобогула деп эскертип жатабыз, дейт Туякбай. Айрым байкоочулар бул ойго кошулуп, Казакстанда оппозиция активдүү экенин, аны каржылаган демөөчүлөр да көп экенин айтышат.

Башка бир эксперттер, алардын ичинде россиялык таанымал ысымдардын бири Евгений Примаков Казакстанда кезектеги “түстүү ыңкылап” чыгып кетерине ишенишпейт. Региондогу башка өлкөлөргө караганда Казакстанда калктын турмушу жакшы, ички-тышкы саясат ырааттуу ыргакта, туура багытта жүргүзүлүүдө, иши кылып, бул жерде ыңкылап үчүн мүмкүндүк аз, деп айтты ал.

XS
SM
MD
LG