Британия Евробримдикке мүчөлүк маселесин элге салат

Консервативдик партиянын лидери Британия менен Еврошаркеттин мамилесин референдумга чейин эле кайра кароо зарылдыгын да айтууда. Британиянын мындай кадамынын Еврошаркет үчүн оң жана терс кесепеттери кандай?

Дэвид Кэмерондун айтымында, өлкөсүнүн Евробиримдикке мүчөлүгү боюнча жалпы элдик референдум, эгер ал лидерлик кылган Консервативдик партия 2015-жылдагы парламенттик шайлоодо жеңсе өткөрүлөт.

- Консерваторлордун 2015-жылдагы программасында (шайлоо) британ элине консерваторлордун өкмөтүнө биздин европалык өнөктөштөр менен жаңы келишимди талкуулоого мандат берүү өтүнүчү жасалат. Жаңы келишимди макулдашкан соң, биз британ элинен Евробиримдикте жаңы шарттарда калуу же анын курамынан чыгуу боюнча жөнөкөй эле тандоо жасоону суранабыз.

Дэвид Кэмерон кошумчалангандай, бул үчүн тиешелүү мыйзамдык база келерки шайлоого чейин даярдалат.

Консерваторлор шайлоодо жеңсе, ал мыйзамдар дароо кабыл алынып, референдум кийинки парламенттин ишинин биринчи бөлүгүндө, же 2017-жылдын аягына чейин уюштурулат.

“Көңүл калуу”

Британ өкмөт башчы өлкөсүнүн Еврошаркет менен мамилесин кайра кароо же андан кетүү маселеси күн тартибине чыгышын мындайча түшүндүрдү:
- Бүгүн коомдун Евробиримдиктен көңүл калуусу буга чейин болуп көрбөгөндөй жогору. Буга бир нече себеп бар. Эл Евробиримдик буга чейин макулдашылбаган багытта кетип жатканын сезүүдө. Алар биздин улуттук турмушубузга керексиз эрежелер, тескөөлөр менен кийлигишип жатканына нааразы.

Бирок Кэмерон бул маселеде ашыкпоо зарылдыгын, адегенде алаканы “туура нукка” салуу мүмкүнчүлүгүн колдонуу керектигин белгиледи.

Британия чын эле Евробримдиктен кетсе бул кадам шаркеттин тышкы жана кеңейүү саясатына кандай таасир бериши мүмкүн.

“Трагедиялуу жоготуу”

Европадагы Карнеги корунун талдоочусу Стефан Лин Британия шаркетке мүчө өлкөлөрдүн ичинен аскерий бюджети жана дипломатиялык корпусу эң чоң экендигин эске салат:

- Чыгып кетүү [Британия] - Евробиримдик үчүн эбегейсиз жоготуу болот. Менимче, аны ар тараптан, аскерий жактан, дипломатиялык жактан, экономикалык кубаты жагынан алсыратат. Демек, бул Евробиримдик үчүн трагедиялуу жоготуу болот.

Ал эми аймактык кеңейүү маселесинде Британия Евробиримдиктин тегерек- чекедеги кырдаалды турукташтыруу жана шаркеттин британ товарларына толгон бирдиктүү базарын дагы чоңойтуу аргасы катары карап келген. Маселен Балкан чөлкөмүнүн батышындагы өлкөлөрдүн маанилүү өнөктөшү болгон.

Андыктан,талдоочулардын пикиринде, быйыл июлда Евробиримдикке Хорватия кошулгандан кийин анын эшиги башкалар үчүн узак жылдарга жабылып калышы мүмкүн.

Бирок Евробиримдиктин Орусия менен мамилесине оң таасир бериши ыктымал.

Анткени шаркеттин Британиядан башка ири өлкөлөрү: Германия, Франция, Италия, Испания Орусия менен олуттуу суроолорсуз эле энергетика чөйрөсүндөгү кызматташтыкка кызыкдар.

Британиянын кадамы Европа борборлорунда жана АКШда тынчыздануу жараткандай.

АКШ президенти Барак Обама өткөн атада Кэмерон менен сүйлөшкөндө, Вашингтон “күчтүү Британияны жана күчтүү Евробиримдикти” баалай турганын айткан.

​Германия канцлери Ангела Меркел шаршембиде Британияны Евробиримдиктен кетпөөгө үндөп, шаркеттин иши боюнча башка өлкөлөрдө да суроолор бардыгын жана мунаса табуу зарылдыгына токтолду.

Британиянын өзүнөн оппозициядагы Лейбористтик партиянын лидери Эд Милибэнд азыркы премьердин саясатын сындап, аны улуттук эмес, партиялык кызыкчылыктарга байланыштырды.