33 жаштагы Жайна Раева Бишкекте беш жылдан бери тигүү цехин иштетет. Адеп онго жакын тикмечи менен иш баштаган ишкер аял азыр алардын санын 100гө жеткирген. Кыргызстанда тигүүчүлүк менен алектенген ишкерлердин көбү аялдар.
Экономика
жекшемби 8 Март 2020
Италиянын гезиттери соңку мезгилде Өзбекстанга өзгөчө көңүл буруп, көп макалаларды басып келет. Борбор Азия боюнча изилдөөчү Давиде Канкарини Өзбекстандын аймактын лидерине айлануу потенциалы бар деген пикирде.
"Азаттык": Италиялык маалымат каражаттарында Өзбекстан тууралуу көп маалыматтар чыга баштаптыр. Негизинен эмне деп жазышат?
Канкарини: Ооба, соңку мезгилде Италияда Өзбекстанга кызыгуу артып жатат. Медиада Өзбекстан саякаттоого жеңил, маданий мурастарга бай өлкө катары сүрөттөлөт.
Туризмге токтолсок, өзбек өкмөтүнүн италиялык жарандар үчүн визаны жойгон чечими абдан маанилүү болду. Ошондой эле инфраструктуранын жакшырганы, өлкөнү кыдыруу кыйла оңой болуп калганы, мейманканаларда тейлөөнүн сапаты жакшырганы, дээрлик европалык деңгээлге жеткени баса белгиленет.
Көп жылдардан бери көз жаздымда калып келген, калкы, айрыкча жаштары көп өлкө, миң жылдык тарыхы жана маданияты бар, ислам жана советтик дүйнө ортосундагы жер деп сыпатташат.
Улуу Жибек жолунун чордонундагы мамлекет кытай долбоорлорун өзгөчө кызыктырганы да баяндалат. Көпчүлүк макалаларда италиялык ишкерлер, компаниялар үчүн түрдүү тармактарда бизнес жүргүзүүгө бир топ мүмкүнчүлүктөр бар экени, Италияда жасалган товарлар Өзбекстанда абдан популярдуу болгону белгиленет. Кыскасы өлкөгө кызыгуу күч.
"Азаттык": Мынчалык кызыгуунун себеби эмнеде?
Канкарини: Менимче, кызыгуу Кытайдын "Бир алкак - бир жол" долбоорунун башталышы менен пайда болду. Ошол демилгенин арты менен Борбор Азиянын мурда көлөкөдө калып келген, анча белгисиз аймагы тууралуу көбүрөөк сөз боло баштаган.
Италияда бул долбоорду абдан реклама кылышкан. Бизде порттор көп экенин унутпайлы. Алсак, Триесте, Генуя өңдүү чоң порттор ошол долбоорго камтылган. Андан тышкары Шавкат Мирзиёевдин бийликке келиши да салым кошту. Себеби, Өзбекстан ушу тапта туризм же экономика болобу, сырткы дүйнөгө ачык өлкө катары сыпатталууда. Инвестиция салууга мүмкүнчүлүктөр бир топ.
Италия өкмөтү Өзбекстанды италиялык ишкерлерге таанытуу үчүн аракет кылып келет. Бул маселе менен тышкы иштер министринин жардамчысы Манлио ди Стефано алектенет. Ал Борбор Азияга, анын ичинде Өзбекстанга бир нече жолу барып кеткен.
"Азаттык": Сиз айтып жаткан экономикалык мүмкүнчүлүктөрдүн ачылышы президент Мирзиёевдин эмгеги деп ойлойсузбу?
Канкарини: Албетте, экономикалык жагынан алганда дал ушундай. Ал киргизген реформалар Өзбекстанга болгон кызыгуунун өсүшүнө өбөлгө түзүп келет. Бизнесмендер инвестиция салардан мурда ошол өлкө саясий, экономикалык жана укуктук жактан канчалык ишенимдүү деп иликтеп чыгышат. Соңку айларда эки тараптын улуттук жана аймактык деңгээлдерде түрдүү жолугушуулары болду. Анын арты менен италиялык ишкерлер өлкө менен таанышып жатат. Ишеним климатын орнотуу үчүн бул абдан маанилүү. Италия - чакан жана орто бизнестин өлкөсү. Өзбекстан ишенимдүү өлкө деген ой калыптанып калса, ал жакка инвестиция салууну каалаган ишкерлер көбөйөт.
"Азаттык": Өзбекстандагы адам укуктарынын абалы дайыма сынга алынып келет. Бул жагынан караганда италиялык ишкерлер экономикалык кызыкчылыктарга артыкчылык берет десек болобу?
Канкарини: Италиянын прессасында Өзбекстандагы адам укуктары тууралуу көп сөз кылынбайт. Анын ордуна Мирзиёев баштаган жана жүргүзүп жаткан экономикалык реформаларга көңүл бурушат. Европа Биримдигинин институттары адам укуктары жаатында активдүү. Бирок жалпысынан өлкөнүн экономикалык жана кайсы бир деңгээлде саясий ачыктыгына басым жасалат.
"Азаттык": Өзбекстанды Борбор Азиянын лидерине айланып баратат десек болобу?
Канкарини: Италияны алсак, Борбор Азиядан көбүнчө Казакстан менен Өзбекстанды таанышат. Жөнөкөй кишилер калган жумурияттардын аталыштарын деле билишпейт. Өзбекстандын туристтик потенциалы менен таанышкандардын саны артканы, Казакстанга караганда Өзбекстанды билип калган италиялыктар көбөйүүдө.
Ал эми ишкерлик жагынан Казакстан маанилүү. Италия Казакстандын Орусиядан кийинки экинчи соода өнөктөшү. Менин көз карашымда Өзбекстан Борбор Азиянын лидери. Аймактагы калган жумурияттар жана Ооганстан менен чек аралаш, калкынын саны боюнча эң ири мамлекет болгону, уникалдуу маданий мурастары сакталганы, ачыктыкка карай багыты аймактагы эң маанилүү өлкөгө же сыртта эң көп таанылган өлкөгө айлантышы мүмкүн.
Эскертүү!
«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: кайсы бир саясий партияга, топко үгүттөгөн, же каралаган, бир нече жолу кайталап жиберилген, адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлер жарыяланбайт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер сайтка чыкпайт. Модератор пикирлерди жарыялоо же андан баш тартуу укугун өзүнө калтырат.
