Орусиянын миграциялык кызматы быйыл эки гана миллион чет элдик жумушчу ишке аларын билдирди. Былтыр виза албай катташып жүргөн КМШ өлкөлөр атуулдарынан – Кыргызстан андай өлкөнүн бири – 6миллион жумуш издеп келгендерге уруксат берилген экен. Быйылкы берилип аткан орундун кайсы аймакка канчасы керек экендиги азырынча так эмес.
Эки гана субъектте: Свердловск облусу 150 миңден көбүрөөк жумушчу жана Маскөө 300 миң жумушчу аларын билдирип чыгышты. Федералдык Миграция кызматынын жетекчиси Константин Ромодановский айтканга караганда, 2007-жылы Орусияга жумуш издеп келгендерди жолго салуу жемишин бере баштаган. Кеткен жылы ишке уруксаты жок чет элдик кишилерди ишке алган кожоюндардан казынага 4 млрд. рубл штраф төктүрүлгөн. Ага дейре мынчалык штраф төгүү эч убакта болгон эмес. Ошону менен катар жетекчи Маскөө менен Питер шаарларына жумуш издеп келген конокторду ишке алууну кескин кыскартуу болгонун да кеп кылган.
Бул маселе боюнча Маскөөдөгү кыргыз диаспорасынын жетекчилеринин бири Арстаналы Юсуповду кепке тартып кыскача маек курдук:
«АЗАТТЫК»: -Орусияга келип туруучу мигранттарды бийлик кыскарта баштады. Кыргызстандан келип аткан боордошторубуздун абалы кандай болор экен?
ЮСУПОВ: -Быйылкы, 2008-жылдан баштап мигранттарга квота эки эсеге кыскартылды. Бул деген, демек мурдагыдай эле иш издеп келгендердин баарына жумуш берилбейт дегендик. Жакшы текшерүүдөн кийин орусчаны билген, адистиги бар адамдарга уруксат берилет. Ошол эле учурда 2006- же 2007-жылы Орусиянын кайсы жеринде иштебесин, эгерде ал иштеген жердин ээси ага жакшы жумушчу деген мүнөздөмө кагазын жазып берсе, андай киши кайра ишке алынат. Ал эми жаңы иш издеп келгендер үчүн абдан кыйын болот.
«АЗАТТЫК»: -Кыргызстанда башка өлкөгө барып иштеп келейин дегенер саны азайып атабы же көбөйүп атабы?
ЮСУПОВ: -Жылдан жылга көбөйүп атат, азайган жок.
«АЗАТТЫК»: -Бул жерде, өзүңүз билерсиз, өңү бурууларды улутчулдар кодулап, жерүү, а кээде кол салып, өлтүрүп кетүү бар. Ошол адат калып баратабы же мурунку эле калыбындабы?
ЮСУПОВ: -Баштагыга караганда ачыктан ачык чыгып үгүт айтуу азайгансыйт, же сыналгы менен маалымат каражаттары жашырып жаап көргөзбөй атышабы, бирок ал бар. Ошондой эле бул нерсе (улутчулдук маанай – ММ) жок болбойт, боло берет.
Анализчилер баамында ири шаарларга келгиндерди жолотпоо максатында мыйзамын катуулатып, өкүмөт ошону менен мурдатан тартыш болуп келаткан элет жерлериндеги жумушчу күчүнө зыян келтирет дешет.
Эки гана субъектте: Свердловск облусу 150 миңден көбүрөөк жумушчу жана Маскөө 300 миң жумушчу аларын билдирип чыгышты. Федералдык Миграция кызматынын жетекчиси Константин Ромодановский айтканга караганда, 2007-жылы Орусияга жумуш издеп келгендерди жолго салуу жемишин бере баштаган. Кеткен жылы ишке уруксаты жок чет элдик кишилерди ишке алган кожоюндардан казынага 4 млрд. рубл штраф төктүрүлгөн. Ага дейре мынчалык штраф төгүү эч убакта болгон эмес. Ошону менен катар жетекчи Маскөө менен Питер шаарларына жумуш издеп келген конокторду ишке алууну кескин кыскартуу болгонун да кеп кылган.
Бул маселе боюнча Маскөөдөгү кыргыз диаспорасынын жетекчилеринин бири Арстаналы Юсуповду кепке тартып кыскача маек курдук:
«АЗАТТЫК»: -Орусияга келип туруучу мигранттарды бийлик кыскарта баштады. Кыргызстандан келип аткан боордошторубуздун абалы кандай болор экен?
ЮСУПОВ: -Быйылкы, 2008-жылдан баштап мигранттарга квота эки эсеге кыскартылды. Бул деген, демек мурдагыдай эле иш издеп келгендердин баарына жумуш берилбейт дегендик. Жакшы текшерүүдөн кийин орусчаны билген, адистиги бар адамдарга уруксат берилет. Ошол эле учурда 2006- же 2007-жылы Орусиянын кайсы жеринде иштебесин, эгерде ал иштеген жердин ээси ага жакшы жумушчу деген мүнөздөмө кагазын жазып берсе, андай киши кайра ишке алынат. Ал эми жаңы иш издеп келгендер үчүн абдан кыйын болот.
«АЗАТТЫК»: -Кыргызстанда башка өлкөгө барып иштеп келейин дегенер саны азайып атабы же көбөйүп атабы?
ЮСУПОВ: -Жылдан жылга көбөйүп атат, азайган жок.
«АЗАТТЫК»: -Бул жерде, өзүңүз билерсиз, өңү бурууларды улутчулдар кодулап, жерүү, а кээде кол салып, өлтүрүп кетүү бар. Ошол адат калып баратабы же мурунку эле калыбындабы?
ЮСУПОВ: -Баштагыга караганда ачыктан ачык чыгып үгүт айтуу азайгансыйт, же сыналгы менен маалымат каражаттары жашырып жаап көргөзбөй атышабы, бирок ал бар. Ошондой эле бул нерсе (улутчулдук маанай – ММ) жок болбойт, боло берет.
Анализчилер баамында ири шаарларга келгиндерди жолотпоо максатында мыйзамын катуулатып, өкүмөт ошону менен мурдатан тартыш болуп келаткан элет жерлериндеги жумушчу күчүнө зыян келтирет дешет.
