11-июнда парламент депутаттары кабыл алган "Казакстандагы дин эркиндиги жана диний уюмдар тууралуу" мыйзамга киргизилген өзгзртүүлөргө бир катар укук коргоочулар каршы пикирлерин билдиришти. Укук коргоочу Евгений Жовтис аталган мыйзам жобосу жарандардын жана диний уюмдардын укуктарын чектейт деп баса белгиледи.
"Казакстан ЕККУ уюмуна 2010-жылы жетекчилик кылайын деп отурса да аталган уюм коюп отурган талаптарды орундатууга ниет кылбай жатат. Парламенттин төмөнкү палатасы кабыл алган бул мыйзам жобосун кабылдоо Казакстандын ЕККУнун алдындагы милдеттерин аткаруу жолунан карама каршы жолго түшкөнүн, ал түгүл биз кол койгон бардык эл аралык декларациялардан баш тартканын көрсөтөт»,-деп айтты Е.Жовтис.
Алматы-Хелсинки комитетинин төрайымы Нинель Фокинанын айтымында аталган мыйзам жобосунда ойго салган шектенүүлөр оголе көп:
«Алардын көбү Казакстан Конституциясы менен эл аралык документтерге каршы. Маселен, мыйзам жобосуна ылайык, расмий катттодон баш тарткан диний уюмдарда сизге ошол топтон сырткары үгүт жүргүзүүгө тыюу салынат. Сизге үй-жай жалдоого жана анда жыйналыш өткөрүүгө тыюу салынат. Сизге ал түгүл кайрымдуулук чарасын өткөрүүгө тыюу салынат".
Анткен менен аталган мыйзамдык жобонун авторлорунун бири парламент мажилисинин депутаты Берик Бекжанов бул айтылган сын пикирлерди негиздүү эмес деп четке кагууда.
«Биздин оюбузча бул адам укуктарын чектебейт. Кайра адам укуктарын коргоого багытталган мыйзам жобосу. Анын негизги максаты да ошол. Элибизди катталып жашап аткан диний уюмдар ушул мыйзамдын чегинде иштеши керек. Биз Казакстан Республикасында жашап жаткандыктан ошол элдин жарандары катарында баарыбыздын укуктарыбыз менен милдеттерибиз бар. Бул мыйзам жобосун эл аралык стандартка шайкеш келбейт деп айтууга болбойт»,- деди Берик Бекжанов.
Жалпы улуттук социал-демократиялык партиянын төрага орун басары Амүржан Косанов диний эркиндик маселесин бийлик алдыдагы боло турган шайлоонун көз карашынан алып карап жатат деген пикирин билдирди.
«Маселен, Казакстан мусулмандарынын башчысын дайындаган кадимки коомдук уюмдун жыйналышында президент аппаратынын жетекчиси менен ошол кездеги министр кошо отурду. Бул деген Конституцияны бузуу. Дин эркиндиги маселесине бийлик жарандардын диний эркиндигинин көз карашынан эмес өзүнө керектүү дүрбүдөн карап отурат»,-деди Aмүржан Косанов.
Оппозициядагы партиялардын өкүлдөрү Казакстан бийлиги жарандардын диний эркиндигин гана эмес, 2010-жылы өзү төрагалык кыла турган ЕККУ уюмунун да мындан башка талаптарын аткарбай жатат деген сындарын айтышууда.
Статистикалык маалыматтар боюнча азыркы убакта Казакстанда төрт миңге жакын диний уюм катталган. Анын эки миңден ашыгыраагы исламдык, калганы христиандык уюмдар.
"Казакстан ЕККУ уюмуна 2010-жылы жетекчилик кылайын деп отурса да аталган уюм коюп отурган талаптарды орундатууга ниет кылбай жатат. Парламенттин төмөнкү палатасы кабыл алган бул мыйзам жобосун кабылдоо Казакстандын ЕККУнун алдындагы милдеттерин аткаруу жолунан карама каршы жолго түшкөнүн, ал түгүл биз кол койгон бардык эл аралык декларациялардан баш тартканын көрсөтөт»,-деп айтты Е.Жовтис.
Алматы-Хелсинки комитетинин төрайымы Нинель Фокинанын айтымында аталган мыйзам жобосунда ойго салган шектенүүлөр оголе көп:
«Алардын көбү Казакстан Конституциясы менен эл аралык документтерге каршы. Маселен, мыйзам жобосуна ылайык, расмий катттодон баш тарткан диний уюмдарда сизге ошол топтон сырткары үгүт жүргүзүүгө тыюу салынат. Сизге үй-жай жалдоого жана анда жыйналыш өткөрүүгө тыюу салынат. Сизге ал түгүл кайрымдуулук чарасын өткөрүүгө тыюу салынат".
Анткен менен аталган мыйзамдык жобонун авторлорунун бири парламент мажилисинин депутаты Берик Бекжанов бул айтылган сын пикирлерди негиздүү эмес деп четке кагууда.
«Биздин оюбузча бул адам укуктарын чектебейт. Кайра адам укуктарын коргоого багытталган мыйзам жобосу. Анын негизги максаты да ошол. Элибизди катталып жашап аткан диний уюмдар ушул мыйзамдын чегинде иштеши керек. Биз Казакстан Республикасында жашап жаткандыктан ошол элдин жарандары катарында баарыбыздын укуктарыбыз менен милдеттерибиз бар. Бул мыйзам жобосун эл аралык стандартка шайкеш келбейт деп айтууга болбойт»,- деди Берик Бекжанов.
Жалпы улуттук социал-демократиялык партиянын төрага орун басары Амүржан Косанов диний эркиндик маселесин бийлик алдыдагы боло турган шайлоонун көз карашынан алып карап жатат деген пикирин билдирди.
«Маселен, Казакстан мусулмандарынын башчысын дайындаган кадимки коомдук уюмдун жыйналышында президент аппаратынын жетекчиси менен ошол кездеги министр кошо отурду. Бул деген Конституцияны бузуу. Дин эркиндиги маселесине бийлик жарандардын диний эркиндигинин көз карашынан эмес өзүнө керектүү дүрбүдөн карап отурат»,-деди Aмүржан Косанов.
Оппозициядагы партиялардын өкүлдөрү Казакстан бийлиги жарандардын диний эркиндигин гана эмес, 2010-жылы өзү төрагалык кыла турган ЕККУ уюмунун да мындан башка талаптарын аткарбай жатат деген сындарын айтышууда.
Статистикалык маалыматтар боюнча азыркы убакта Казакстанда төрт миңге жакын диний уюм катталган. Анын эки миңден ашыгыраагы исламдык, калганы христиандык уюмдар.
