- Токтогул суу сактагычында 1-январга карай 8 миллиард 400 миллион куб. метр суу калганы айтылып жатат. Андан бери ал дагы азайса керек. Сиздин баамыңызда, ушул суу канчага чейин жетет?
- Эми негизинен энергетиктердин өзүнүн эсептеген божомолдору бар. Менин байкашыма караганда, кечээ күнгө 8,2 миллиард куб деп жаткан. Бирок азыркыдай чектөөлөр менен барсак, апрелге чейин жетип калабыз деген эсептер бар экен. Бирок аба ырайына да караш керек, эгер күн суук болуп кете турган болсо кыйынчылыктар болуп калышы мүмкүн. Жылуураак болсо анда, кыйналып-кысталып болсо да кыштан чыгып, март айында көбүрөөк кыйналып калышыбыз мүмкүн. 1-апрелге карай 5 миллиард 400 миллион кубдун тегерегинде суу болот деген эсептөөлөр да бар.
- Анда биздин коңшу мамлекеттерге суу берүү боюнча милдеттемебиз кандай болот?
- Эми апрелден баштап суунун келиши көбөйөт. Бирок коңшу мамлекеттерге суу берүүдө кичине кыйынчылык болуп калат го. Бул жерде биз өзүбүздү дагы ойлошубуз керек. Мына жакында эле Өзбекстан былтыркы баага салыштырганда газдын баасын 100 долларга көтөрүп, келишимге кол коюшту. Аны биз да ойлошубуз керек.
- Токтогул суу сактагычындагы суунун чыныгы көлөмү тууралуу ар кандай сөздөр айтылып жатат. Кээ бирлер көлдүн түбүндө ылай топтолуп калгандыктан ал жерде суунун көлөмү азыркы айтылгандан аздыгын айтышууда .Сиз адис катары айтсаңыз, суунун чыныгы өлчөмү ошол рассмий маалыматка туура келеби?
- Ар кандай сөз болушу мүмкүн. Суунун астына кирип, ылай канча экенин эсептеп чыккан киши болбосо керек, бул жерде бир техникалык тактап коё турган нерсе - ГЭС үчүн плотинидагы суунун бийиктиги керек. Ошондуктан суунун астында ылай болгон күндө дагы суунун бийиктиги деңиз деңгээлинен 850 метрдей болсо керек. Генераторлор иштеш үчүн ошол суунун бийиктиги көбүрөөк рольду ойнойт да...
- Камбар-Ата -2 ГЭСин былтыртан бери куруу активдүү жүрүп жатат деген маалыматтар бар, кээ бирөөлөр пессимистик да көз карашта. Сиз кандай байкадыңыз, курулуш ойдогудай жүрүп жатабы?
- График боюнча жүрүп жатат деп официалдуу маалыматтарда айтылып жатат. Бирок менин байкашыма караганда, жогорку кесиптүү адистердин жетишпегендигинен курулушу кармалып жаткан учурлар да болуш керек. Мурдагы энергетика министири айтпадыбы, 2009-жылдын 22-декабрына белгиленген агрегатты ишке берүү маселеси менимче наркы жылкыга өтөт го.
- Демек 2010-жылга өтүп кетебизби?
- Ооба 2010го өтөт. Мурдагы министр Балкыбеков айтпадыбы, 2009-жылдын декабырына үлгүрбөй калдык деп.
- Орусиядан алына турган кредит менен Камбар-Ата -1 ГЭСи курулса энергетиканын өсүшүнө түрткү боло алабы?
- Камбар-Ата-1 ГЭСИнин курулушу биз үчүн абдан керек. Экинчиден анын кубатуулугу 1 миллион 900 меговатт. Бүгүнкү баалар боюнча эки жарым миллиард долларга барып калат. Муну өзүбүз кура албыз деген ал болбогон эле сөз. Жакынкы он жылдыктарда ага күчүбүз жетпейт. Менин байкашыма караганда, Орусия кредит деген жок окшойт. Өздөрү акча кошуп куралы, менчик биздики болсун деген мааниде берип жатат окшойт ал акчасын. Орустар менен жакшылап сүйлөшүп туруп, чогуу кура турган курулуш кылып туруп жасаш керек муну. Анын курулушу көпкө созулат, жок эле дегенде биринчи агрегатын бергенге беш жыл болсо, арты он жылда курулуп бүтө турган нерсе да. Бирок ал жакта кошумча суу да пайда болуш керек.
- Эми негизинен энергетиктердин өзүнүн эсептеген божомолдору бар. Менин байкашыма караганда, кечээ күнгө 8,2 миллиард куб деп жаткан. Бирок азыркыдай чектөөлөр менен барсак, апрелге чейин жетип калабыз деген эсептер бар экен. Бирок аба ырайына да караш керек, эгер күн суук болуп кете турган болсо кыйынчылыктар болуп калышы мүмкүн. Жылуураак болсо анда, кыйналып-кысталып болсо да кыштан чыгып, март айында көбүрөөк кыйналып калышыбыз мүмкүн. 1-апрелге карай 5 миллиард 400 миллион кубдун тегерегинде суу болот деген эсептөөлөр да бар.
- Анда биздин коңшу мамлекеттерге суу берүү боюнча милдеттемебиз кандай болот?
- Эми апрелден баштап суунун келиши көбөйөт. Бирок коңшу мамлекеттерге суу берүүдө кичине кыйынчылык болуп калат го. Бул жерде биз өзүбүздү дагы ойлошубуз керек. Мына жакында эле Өзбекстан былтыркы баага салыштырганда газдын баасын 100 долларга көтөрүп, келишимге кол коюшту. Аны биз да ойлошубуз керек.
- Токтогул суу сактагычындагы суунун чыныгы көлөмү тууралуу ар кандай сөздөр айтылып жатат. Кээ бирлер көлдүн түбүндө ылай топтолуп калгандыктан ал жерде суунун көлөмү азыркы айтылгандан аздыгын айтышууда .Сиз адис катары айтсаңыз, суунун чыныгы өлчөмү ошол рассмий маалыматка туура келеби?
- Ар кандай сөз болушу мүмкүн. Суунун астына кирип, ылай канча экенин эсептеп чыккан киши болбосо керек, бул жерде бир техникалык тактап коё турган нерсе - ГЭС үчүн плотинидагы суунун бийиктиги керек. Ошондуктан суунун астында ылай болгон күндө дагы суунун бийиктиги деңиз деңгээлинен 850 метрдей болсо керек. Генераторлор иштеш үчүн ошол суунун бийиктиги көбүрөөк рольду ойнойт да...
- Камбар-Ата -2 ГЭСин былтыртан бери куруу активдүү жүрүп жатат деген маалыматтар бар, кээ бирөөлөр пессимистик да көз карашта. Сиз кандай байкадыңыз, курулуш ойдогудай жүрүп жатабы?
- График боюнча жүрүп жатат деп официалдуу маалыматтарда айтылып жатат. Бирок менин байкашыма караганда, жогорку кесиптүү адистердин жетишпегендигинен курулушу кармалып жаткан учурлар да болуш керек. Мурдагы энергетика министири айтпадыбы, 2009-жылдын 22-декабрына белгиленген агрегатты ишке берүү маселеси менимче наркы жылкыга өтөт го.
- Демек 2010-жылга өтүп кетебизби?
- Ооба 2010го өтөт. Мурдагы министр Балкыбеков айтпадыбы, 2009-жылдын декабырына үлгүрбөй калдык деп.
- Орусиядан алына турган кредит менен Камбар-Ата -1 ГЭСи курулса энергетиканын өсүшүнө түрткү боло алабы?
- Камбар-Ата-1 ГЭСИнин курулушу биз үчүн абдан керек. Экинчиден анын кубатуулугу 1 миллион 900 меговатт. Бүгүнкү баалар боюнча эки жарым миллиард долларга барып калат. Муну өзүбүз кура албыз деген ал болбогон эле сөз. Жакынкы он жылдыктарда ага күчүбүз жетпейт. Менин байкашыма караганда, Орусия кредит деген жок окшойт. Өздөрү акча кошуп куралы, менчик биздики болсун деген мааниде берип жатат окшойт ал акчасын. Орустар менен жакшылап сүйлөшүп туруп, чогуу кура турган курулуш кылып туруп жасаш керек муну. Анын курулушу көпкө созулат, жок эле дегенде биринчи агрегатын бергенге беш жыл болсо, арты он жылда курулуп бүтө турган нерсе да. Бирок ал жакта кошумча суу да пайда болуш керек.
