30-ноябрдагы Бишкек шаардык кеңешинин митинг, пикет өткөрүүнү чектеген токтомунун мыйзамсыздыгы укуктук негизде «Достук» мейманканасынын жыйындар залында тегерек үстөлдө талкууланды. Аны өткөрүшкөн бир катар бейөкмөт уюмдар шаардык кеңештин чечими атуулдардын укугун бузуп, Баш мыйзамга, адам укугу боюнча эл аралык нормаларга каршы келерин белгилешти. Тынч жыйындарды өткөрүүдө адам укугу боюнча мыйзамдын бузулушуна аткаруу бийлиги, Жогорку Кеңеш көңүл бурбай жатканын айтып сынга алышты. Шаар кеңешинин чечимине таянып милиция кызматкерлеринин «Мен ишенбейм...» нааразылык акциясына чыккандарды күч менен кармап камакка алышканына, аларга карата соттордун мыйзамсыз чечимдерине карата каршы пикирлерин билдиришти. Жыйын соңунда бул маселеге токтоосуз чара көрүүнү өтүнүшүп президент Курманбек Бакиевге кайрылуу жолдошту. Аны Укук коргоочулардын координатордук кеңешинин мүчөсү Бурул Макенбаева жарыялады.
-Тынч жыйындарды өткөрүүдө адам укуктарын кайрадан мурдагы калыбына келтирүү боюнча токтоосуз чара көрүшүңүздү өтүнүп, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын кепили катары сизге кайрылабыз.
Кайрылууда шаар башчысы Данияр Үсөновдун көрсөтмөсү менен тынч митинг, пикеттерди чектөө жөнүндөгү Бишкек шаар кеңешинин токтому жарандар менен милиция кызматкерлеринин ортосунда жасалма карама-каршылыктарды жаратары, бул каршылык кагылышууга алып барары белгиленген. Бийликтин буга чейинки мындай кадамы Аксы окуясынын чыгышына себепкер болгону эскертилген.
Ошондой эле Бурул Макенбаева бул маселе боюнча мэр Данияр Үсөновду, баш прокурор Элмурза Сатыбалдиевди жана «Мен ишенбейм...» акцияларынын катышуучуларына күч колдонгон ички иштер министрлигинин кызматкерлерин, буга байланыштуу чечим чыгарган сотторду укуктук болбосо дагы моралдык жоопкерчиликке тартууну сунуштады.
Атайын тынч жыйын, митинг, пикет боюнча адам укугун коргоо деги эле мыйзамсыздыкка жол бербөөгө байланыштуу жыйынга чакыртылган Ички иштер министрлиги менен президенттин администрация өкүлдөрүнөн башка тиешелүү кызматтардын өкүлдөрү келишпегенин укук коргоочу Азиза Абдырасулова билдирди.
-Бул маселе боюнча чечүүчү роль ойногон Бишкек шаар мэриясы, шаардык кеңеш, адилет министрлиги, башкы прокуратура бүгүн бул жыйынга келишкен жок. Балким алар өздөрүнүн катачылыктарын сезип катышууну каалабагандыр. Алардын мындай мамилеси бул маселе боюнча жоопкерчиликтен качып келбей койгондой болуп атат.
Укук коргоочулардын шаар кеңешинин митинг, пкиеттерди чектеген токтомун жокко чыгарууга жана анын демилгечиси мэр Данияр Үсөновду жоопкерчиликке тартуу боюнча өтүнүчүн Башкы прокуратура бейшембиде канааттандырган эмес. Прокуратура шаардык кеңеш тынч митингдерди өткөрүүнү чектеген токтомду 1994-жылы «Шаардын статусу» жөнүндө токтомго ылайык чыгаргандыгы тууралуу түшүндүрмө берген.
Жыйында сынга алынган митинг, пикетке чыккандарды кармап камакка алышкан милиция кызматкерлринин иш аракеттерине карата пикирин билдирген Ички иштер министрлигинин тогузунчу бөлүмүнүн башчысы Жамбыл Жаныбеков, тартип коргоо кызматтары мыйзамдын чегинде иш алып барышканын айтты.
-Милиция кызматкерлери мыйзамдын чегинде иштешүүдө. Эгерде ошол жерде коомдук тартипти бузуп, бирөөлөрдүн жашоо турмушуна, иш тиричилигине жолтоо болуп атса ошого карата бизде мыйзамда жазылган, «Биз ошого карата чара колдонушубуз керек» деген.
Жаныбеков шаар кеңешинин митинг,пикеттерди чектеген чечимин колдоорун белгиледи.
Конституциялык саясат боюнча институттун директору Нурлан Сыдыков болсо бейөкмөт уюмдардын кайрылуусу президентке жетип, оңдуу жыйынтык чыгарыларын, ал эми Жогорку Кеңеш митинг, пикеттер боюнча жаңы мыйзам кабыл алыш керек деп эсептейт.
-Биздин мыйзам системасында кичине бир толукталбаган жер бар. Конституцияда жазылып турат демонстранция, митингдердин эрежеси мыйзам менен аныкталышы керек деп. Азыр болсо мыйзамда андай эрежелер жок. Менин оюмча Жогорку Кеңеш жоопкерчиликти алып жогорудагы маселелерге байланыштуу жаңы мыйзамдарды кабыл алыш керек.
Президенттин карамагындагы адам укуктары боюнча комиссиянын төрагасы Турсунбек Акун митинг, пикет боюнча Бишкек шаар кеңешинин чечими мыйзамсыз экендигин, аны жокко чыгаруу багытында комиссия тарабынан иш аракеттер көрүлүп жатканын белгиледи.
Өткөн жылы 30-ноябрда Бишкек шаар кеңеши митинг,пикет өткөрүү тартибин бектитип, акциялар Жогорку Кеңештин алдындагы аянтта, М.Горький скверинде, «Жаштык» паркында гана өткөрүлүп, алдын ала жергиликтүү бийликтерге он күн мурда эскертүүсү керек деген токтомун чыгарган.
-Тынч жыйындарды өткөрүүдө адам укуктарын кайрадан мурдагы калыбына келтирүү боюнча токтоосуз чара көрүшүңүздү өтүнүп, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын кепили катары сизге кайрылабыз.
Кайрылууда шаар башчысы Данияр Үсөновдун көрсөтмөсү менен тынч митинг, пикеттерди чектөө жөнүндөгү Бишкек шаар кеңешинин токтому жарандар менен милиция кызматкерлеринин ортосунда жасалма карама-каршылыктарды жаратары, бул каршылык кагылышууга алып барары белгиленген. Бийликтин буга чейинки мындай кадамы Аксы окуясынын чыгышына себепкер болгону эскертилген.
Ошондой эле Бурул Макенбаева бул маселе боюнча мэр Данияр Үсөновду, баш прокурор Элмурза Сатыбалдиевди жана «Мен ишенбейм...» акцияларынын катышуучуларына күч колдонгон ички иштер министрлигинин кызматкерлерин, буга байланыштуу чечим чыгарган сотторду укуктук болбосо дагы моралдык жоопкерчиликке тартууну сунуштады.
Атайын тынч жыйын, митинг, пикет боюнча адам укугун коргоо деги эле мыйзамсыздыкка жол бербөөгө байланыштуу жыйынга чакыртылган Ички иштер министрлиги менен президенттин администрация өкүлдөрүнөн башка тиешелүү кызматтардын өкүлдөрү келишпегенин укук коргоочу Азиза Абдырасулова билдирди.
-Бул маселе боюнча чечүүчү роль ойногон Бишкек шаар мэриясы, шаардык кеңеш, адилет министрлиги, башкы прокуратура бүгүн бул жыйынга келишкен жок. Балким алар өздөрүнүн катачылыктарын сезип катышууну каалабагандыр. Алардын мындай мамилеси бул маселе боюнча жоопкерчиликтен качып келбей койгондой болуп атат.
Укук коргоочулардын шаар кеңешинин митинг, пкиеттерди чектеген токтомун жокко чыгарууга жана анын демилгечиси мэр Данияр Үсөновду жоопкерчиликке тартуу боюнча өтүнүчүн Башкы прокуратура бейшембиде канааттандырган эмес. Прокуратура шаардык кеңеш тынч митингдерди өткөрүүнү чектеген токтомду 1994-жылы «Шаардын статусу» жөнүндө токтомго ылайык чыгаргандыгы тууралуу түшүндүрмө берген.
Жыйында сынга алынган митинг, пикетке чыккандарды кармап камакка алышкан милиция кызматкерлринин иш аракеттерине карата пикирин билдирген Ички иштер министрлигинин тогузунчу бөлүмүнүн башчысы Жамбыл Жаныбеков, тартип коргоо кызматтары мыйзамдын чегинде иш алып барышканын айтты.
-Милиция кызматкерлери мыйзамдын чегинде иштешүүдө. Эгерде ошол жерде коомдук тартипти бузуп, бирөөлөрдүн жашоо турмушуна, иш тиричилигине жолтоо болуп атса ошого карата бизде мыйзамда жазылган, «Биз ошого карата чара колдонушубуз керек» деген.
Жаныбеков шаар кеңешинин митинг,пикеттерди чектеген чечимин колдоорун белгиледи.
Конституциялык саясат боюнча институттун директору Нурлан Сыдыков болсо бейөкмөт уюмдардын кайрылуусу президентке жетип, оңдуу жыйынтык чыгарыларын, ал эми Жогорку Кеңеш митинг, пикеттер боюнча жаңы мыйзам кабыл алыш керек деп эсептейт.
-Биздин мыйзам системасында кичине бир толукталбаган жер бар. Конституцияда жазылып турат демонстранция, митингдердин эрежеси мыйзам менен аныкталышы керек деп. Азыр болсо мыйзамда андай эрежелер жок. Менин оюмча Жогорку Кеңеш жоопкерчиликти алып жогорудагы маселелерге байланыштуу жаңы мыйзамдарды кабыл алыш керек.
Президенттин карамагындагы адам укуктары боюнча комиссиянын төрагасы Турсунбек Акун митинг, пикет боюнча Бишкек шаар кеңешинин чечими мыйзамсыз экендигин, аны жокко чыгаруу багытында комиссия тарабынан иш аракеттер көрүлүп жатканын белгиледи.
Өткөн жылы 30-ноябрда Бишкек шаар кеңеши митинг,пикет өткөрүү тартибин бектитип, акциялар Жогорку Кеңештин алдындагы аянтта, М.Горький скверинде, «Жаштык» паркында гана өткөрүлүп, алдын ала жергиликтүү бийликтерге он күн мурда эскертүүсү керек деген токтомун чыгарган.
