Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
25-Апрель, 2024-жыл, бейшемби, Бишкек убактысы 17:56

ПРОКУРОРЛОР МААЛЫМАТ КАРАЖАТТАРЫНА СОГУШ АЧТЫБЫ?КЫРГЫЗ-ОРУС МАМИЛЕСИ


Бишкек шаарынын прокурору Учкун Каримов өткөн жумада президентти сынга алган журналисттерге эскертүү берди. Прокуратуранын мындай кадамы коомчулукта ар кыл пикирлерди жаратты. Журналисттер жана саясатчылар муну өлкөдө сөз эркиндигин басмырлоо катары баалашты. Бул окуя жергиликтүү гезиттердин башкы темасы бойдон калууда.

“Заман Кыргызстан” гезитинин жума 20-январда чыга турган санында “Прокурорлор массалык маалымат каражаттарга согуш ачтыбы?” деген макала орун алды. Анда макала автору Илим Жанузаков мындай оюн келтирет: “Демократиялуу өлкөлөрдө «коомдук маанилүү фигура» деген түшүнүк бар. Буга ошол эле президент, премьер-министр, депутаттар, министрлер, мэрлер, губернаторлор баш болгон адамдар толугу менен кирет. Ошондой демократиялуу өлкөлөрдө «коомдук маанилүү фигуранын» ар бир арымдуу кадамы элге жетип, ар бир туура эмес кадамы, өзүм билемдиги үчүн басма сөз бетинде тепкиге алынат.
Чындыкка жатпаган макала, көрсөтүүлөр ошол эле басма сөздө маданияттуу түрдө четке кагылып, анын авторлору эч кандай түрмөнүн жытын жыттабайт».
Автордун жазганына карганда, буга президент, анын жан-жөкөрлөрү, депутаттар да сабырдуулук менен мамиле кылып, эмоцияга алдырбай, журналисттерди коркутуп-үркүтпөй, үстөл муштагылап ызырынбай тургандары оң.

Бул маселе боюнча “Аргументы и факты” гезити да 18-январдагы санында жазды.
Макалада белгиленгендей, шаардык прокурордун массалык маалымат каражаттарына карата мындай катуу саясаты журналисттер арасында жана эл аралык коомчулукта терс пикирлерди жаратты.

Ушул эле гезитте өлкөдөгү коррупция тууралуу макала орун алды. Макалага ылайык, эң коррупцияланган орган катары милиция таанылган. Андан кийин сотттор менен прокуратура, бажы кызматы, жогоку окуу жайлар турат.

Кыргызстанда коррупцияга күрөш жарыяланганы менен, анын көрсөткүчтөрү төмөндөдү деп айтуу кыйын. “Коррупция тууралуу көп айта берсе болот, бирок аны менен күрөшүүдө реалдуу иштерди жасоо керек”, деп жазат автор.

“Кыргызстан үчүн 2005-жыл көп өзгөрүүлөрдү алып келди. Кыргыз-орус мамилелери да өзгөрүүлөргө учурады. Бирок 24-март окуясына чейин болуп келген бул мамилелердин эң жакшысын сактап кала алдык”, деп Орусиянын Кыргызстандагы элчиси Евгений Шмагин “Аргументы и факты” гезитинде жарыяланган маегинде билдирди. Бул маекте элчи мырза кыргыз-орус мамилелери, Кыргызстанда жүргүзүлүп жаткан саясат, эки өлкө ортосунда кызматташтыкты өнүктүрүү боюнча пландар тууралуу кеңири айтып берген. Элчинин интервьюсу “МСН”гезитинде да жарык көрдү. Анда 24-март окуясына чейин орусиялыктардын кыргыз оппозициясы менен болгон мамилелери, миграция, кош жарандуулук маселеси, Канттагы авиабаза тууралуу сөз болду.

Ал эми “Жаңы кылым” гезити 19-январдагы санында өлкөгө кандай башкаруу сиситемасы керек деген маселеге кайрылды. Саясатчылардын бир тобу президенттик башкарууну, экинчиси - парламенттик башкарууну, үчүнчүсү - президенттик-парламенттик системаны 2010-жылга чейин калтырып, андан ары парламенттик башкарууга өтүүнү сунушташууда.

“Дүйнөдө мамлекеттик башкаруунун кандай формалары бар? Алар кандай натыйжаларга алып келип жатат? Кыргызстан үчүн кайсы форма ылайыктуу? Адегенде, биз Кыргызстаныбызды келечекте кандайча элестетерибизди тактап алсак жакшы болор эле. Албетте, бул өзүнчө бир чоң тема”, деп жазат автор.

Автордун жазышынча, мамлекеттик башкаруунун сокур сезим менен тандоо абдан катаал кризистерге алып келет. Кыргызстанга гана ылайыктуу болгон башкаруу системасын бирөө түзүп бербейт. Андыктан, дал ушул проблемада бийлик талашуу таймашын уюштурбасак, деп жазат автор.
XS
SM
MD
LG