Өкмөттүк комиссиянын жыйынтыгы кырсыктын кесепеттерин жоюу үчүн каражатты кайдан табуу керек суроосуна келип кабылды. Баткен облусу боюнча беш мектеп жараксызга чыкса, Айдаркендеги жаңы деп эсептелген үч кабат оорукананын шыбынан жарака кетип, курулушчулар эптеп эле имаратты колдон өткөрүп салып коюшканы эми ачыкка чыгууда. Лейлектеги жараксыз беш мектептин үчөө 1987-жылы курулган. Курулуш эрежелерин толук сактабаган мындай үйлөр Кыргызстанда канча экенин эсептеген киши жок.
- Жаңы мектеп ушинтип курулуп атса Спитак болору өзүнөн-өзү белгилүү. Цементти үнөмдөп курган жаңы үйлөрдүн баары урап калды. Жалаң кумдан тургузулган имарат. Мектеп-гимназияны кимдер салган, кимдер кабыл алган, эгер алар бар болсо таап, жоопкерчиликке тартабыз,- деп билдирди өкмөт башчынын милдетин аткаруучу Феликс Кулов.
Маданий-социалдык жайларды антип чампалап салуунун айынан Баткен облусундагы биртоп имараттарды кайра тургузууга 80 миллион сом керектелери эмитен эле болжолдонууда. Карапайым калктын эски усулда – сынч менен салынган үйлөрдөн урап калгандары аз. Жарака кеткендерин, кыйшайып калгандарын кайра тургузууга бул жерде 20 миллионго жакын сом талап кылынат.
Кочкордогу зилзаладан жараксызга чыккан 1200 жакын үйлөрдү кайрадан тургузуу милдети туру. Жалпысынан Нарын облусу 26-декабрдагы жер титирөөдөн 123 миллион сомдук зыян тарткан. Табигый кырсыктын зыяндарын жоюуга 235 миллион сом талап кылынат. Бул алдын-ала эсептелген болжолдуу жыйынтык. Жаз келип, тоң эригенден кийин дубалынан жарака кеткен үйлөрдүн дагы канчасы жараксызга чыгарын азыртан айтыш кыйын. Кыргызстандагы зилзаланын кесепеттерин жоюуга алгач 250 миллион сом талап кылынууда.
Республикалык бюджетте анчалык өлчөмдөгү акча каражаты атайын белгиленген эмес. Өкмөт ушу тапта 250 миллион акчаны кайдан табуунун аргасын издөөдө. Экономика жана каржы министринин милдетин аткаруучу Акылбек Жапаровдун айтымында, быйылкы жылга капиталдык курулушка делген 250 миллион акчаны бюджеттен бөлүп, болбосо «Кумтөр» алтынынын акциясынан алынган 16 миллион доллардын бир бөлүгүн пайдалануу зарыл.
- 250 миллион сомдун баарын ушул жер титирөө болгон жерге жумшасак болот, дедим. Бул биринчиси. Экинчиси, Данияр Үсөнов айтып жатат, убагында «Центерранын» акцияларын саттык эле, ошондон 6 миллион долларды ушул жакка колдонолу деп. Мындай кырсык болгондо колдонбогон акчаларды качан колдонобуз деп мен да аны колдоп жатам,- дейт А.Жапаров.
Үйү жашоого жараксыз болуп калгандарга 200 миң, ал эми дубалдарынан жарака кеткендериникине 50 миң сомдон үстөк пайызы жок ссуда берүү маселесин козгогон өкмөт мүчөлөрүнүн пикирине архитектура жана курулуш агенттигинин жетекчиси Ишенбай Кадырбеков кошулбастыгын билдирди.
- Эгер бул акчаны бөлүп берсек, ал каякка жумшаларын эч ким билбейт. Курулуш материалдары да кайда кеткени дайынсыз болот. Курулуш долбоору жок, кимге акча беришти да тактай элекпиз. Баары жалпы болуп, конкрет иш көрүнбөй жатат.
И.Кадырбековдун ырасташынча, мурдагыдай эле колго тийген материал менен үй сала берүүгө болбойт. Азыркы замандын курулуш технологиясын пайдаланып, арзан, жер титирөөгө туруштук бере ал турган жаңы үйлөрдү салуу керек. Жеңил материалдан курулчу андай үйлөр ушул айдын соңунда ал өкмөт мүчөлөрүнө өзү көрсөтө тургандыгын маалым кылды. Табигый кырсыктан жапа чегип, ушу тапта бюджеттик ссудадан үмүт кылып отурган элдин муктаждыгын канааттандыруу үчүн 1,5 миллиард сом талап кылынат. Өкмөт кыйын абалга капталгандарга гана жардам көрсөтүү аракетин көрүүдө.
- Жаңы мектеп ушинтип курулуп атса Спитак болору өзүнөн-өзү белгилүү. Цементти үнөмдөп курган жаңы үйлөрдүн баары урап калды. Жалаң кумдан тургузулган имарат. Мектеп-гимназияны кимдер салган, кимдер кабыл алган, эгер алар бар болсо таап, жоопкерчиликке тартабыз,- деп билдирди өкмөт башчынын милдетин аткаруучу Феликс Кулов.
Маданий-социалдык жайларды антип чампалап салуунун айынан Баткен облусундагы биртоп имараттарды кайра тургузууга 80 миллион сом керектелери эмитен эле болжолдонууда. Карапайым калктын эски усулда – сынч менен салынган үйлөрдөн урап калгандары аз. Жарака кеткендерин, кыйшайып калгандарын кайра тургузууга бул жерде 20 миллионго жакын сом талап кылынат.
Кочкордогу зилзаладан жараксызга чыккан 1200 жакын үйлөрдү кайрадан тургузуу милдети туру. Жалпысынан Нарын облусу 26-декабрдагы жер титирөөдөн 123 миллион сомдук зыян тарткан. Табигый кырсыктын зыяндарын жоюуга 235 миллион сом талап кылынат. Бул алдын-ала эсептелген болжолдуу жыйынтык. Жаз келип, тоң эригенден кийин дубалынан жарака кеткен үйлөрдүн дагы канчасы жараксызга чыгарын азыртан айтыш кыйын. Кыргызстандагы зилзаланын кесепеттерин жоюуга алгач 250 миллион сом талап кылынууда.
Республикалык бюджетте анчалык өлчөмдөгү акча каражаты атайын белгиленген эмес. Өкмөт ушу тапта 250 миллион акчаны кайдан табуунун аргасын издөөдө. Экономика жана каржы министринин милдетин аткаруучу Акылбек Жапаровдун айтымында, быйылкы жылга капиталдык курулушка делген 250 миллион акчаны бюджеттен бөлүп, болбосо «Кумтөр» алтынынын акциясынан алынган 16 миллион доллардын бир бөлүгүн пайдалануу зарыл.
- 250 миллион сомдун баарын ушул жер титирөө болгон жерге жумшасак болот, дедим. Бул биринчиси. Экинчиси, Данияр Үсөнов айтып жатат, убагында «Центерранын» акцияларын саттык эле, ошондон 6 миллион долларды ушул жакка колдонолу деп. Мындай кырсык болгондо колдонбогон акчаларды качан колдонобуз деп мен да аны колдоп жатам,- дейт А.Жапаров.
Үйү жашоого жараксыз болуп калгандарга 200 миң, ал эми дубалдарынан жарака кеткендериникине 50 миң сомдон үстөк пайызы жок ссуда берүү маселесин козгогон өкмөт мүчөлөрүнүн пикирине архитектура жана курулуш агенттигинин жетекчиси Ишенбай Кадырбеков кошулбастыгын билдирди.
- Эгер бул акчаны бөлүп берсек, ал каякка жумшаларын эч ким билбейт. Курулуш материалдары да кайда кеткени дайынсыз болот. Курулуш долбоору жок, кимге акча беришти да тактай элекпиз. Баары жалпы болуп, конкрет иш көрүнбөй жатат.
И.Кадырбековдун ырасташынча, мурдагыдай эле колго тийген материал менен үй сала берүүгө болбойт. Азыркы замандын курулуш технологиясын пайдаланып, арзан, жер титирөөгө туруштук бере ал турган жаңы үйлөрдү салуу керек. Жеңил материалдан курулчу андай үйлөр ушул айдын соңунда ал өкмөт мүчөлөрүнө өзү көрсөтө тургандыгын маалым кылды. Табигый кырсыктан жапа чегип, ушу тапта бюджеттик ссудадан үмүт кылып отурган элдин муктаждыгын канааттандыруу үчүн 1,5 миллиард сом талап кылынат. Өкмөт кыйын абалга капталгандарга гана жардам көрсөтүү аракетин көрүүдө.