азак бийликтеринин маалымдашынча, өлгөн тюлендердин саны 450 гө жакындап калды. Алардын 400гө жакыны жаш тюлендер. Табият коргоо министрлиги тюлендердин өлүмүн Каспийдин Түндүк Чыгышында аба ырайы жылуу болгондуктан, муз тез ээрип кетип, жаш тюлендердин муз астында күч- кубат алуусуна мүмкүндүк бербей, кырылышына себеп болду деп түшүндүрдү.
Бирок, Казакстандын Табигат партиясынын башчысы Мелс Элүсизов тюлендердин өлүмү үчүн мунай өндүрүүчү ишканаларды күнөөлөдү:
-Бул жерлер табигый корук болуш керек эле. Бирок, азыр баары мунай компанияларынын кол алдында жана алар эмне каалашса, ошону жасашуда. Аларды мунайды жана кирешени көп алгандан башка эч нерсе ойлонтпойт.
Ырасында эле, 1990- жылдардын башында мунай өндүрүү кеңири башталганга чейин Каспийдин Казакстанга таандык бөлүгү табигый корук эсептелчү. Энергия министринин мунай өнөр жай башкармалыгынын жетекчиси Амантай Суэсинов тюлендер кара май казып алуудан өлдү дегенге кошулбады:
-Элдин баары мунай компанияларын күнөөлөөдө. Мен аларды күнөөсүз деп айта албайм. Бирок, бизге тийиштүү далил керек. Тюлендер мунай бургулоонун кесепетинен өлгөнүн эч ким далидей элек.
Британиялык илимпоз Симон Гудмэндин сөзүнчө да, мунай өндүрүү тюлендердин уруктап өсүүсүнө залака кылганын тастыктаган далилдер жок. Анткен менен, профессордун айтышынча, Каспий деңизинде вирустук эпидемиядан жылына 10 миңден ашуун тюлень өлөт:
-Иттердин чумасынын вирусу- иттер жана башка жырткыч айбанаттар ооручу илдет болду. Бул вирус маал- маал деңиз жанжыктарына да жугуп турат.
Ошол эле учурда профессор Гудмэн зыяндуу заттар тюлендердин денесинде чогулуп, алардын иммундик системасын алсыратканын жана алардын арасындагы өлүм- житимди көбөйткөнүн белгиледи. Азыр химиялык таштандылар катуу көзөмөлгө алынган. Ошондуктан, тюлендер совет доорунан калган химиялык таштандылардын кесепетин зыян тартууда. Себеби, өндүрүштүк таштандылар узакта барып жоголот.
Бирок, Казакстандын Табигат партиясынын башчысы Мелс Элүсизов тюлендердин өлүмү үчүн мунай өндүрүүчү ишканаларды күнөөлөдү:
-Бул жерлер табигый корук болуш керек эле. Бирок, азыр баары мунай компанияларынын кол алдында жана алар эмне каалашса, ошону жасашуда. Аларды мунайды жана кирешени көп алгандан башка эч нерсе ойлонтпойт.
Ырасында эле, 1990- жылдардын башында мунай өндүрүү кеңири башталганга чейин Каспийдин Казакстанга таандык бөлүгү табигый корук эсептелчү. Энергия министринин мунай өнөр жай башкармалыгынын жетекчиси Амантай Суэсинов тюлендер кара май казып алуудан өлдү дегенге кошулбады:
-Элдин баары мунай компанияларын күнөөлөөдө. Мен аларды күнөөсүз деп айта албайм. Бирок, бизге тийиштүү далил керек. Тюлендер мунай бургулоонун кесепетинен өлгөнүн эч ким далидей элек.
Британиялык илимпоз Симон Гудмэндин сөзүнчө да, мунай өндүрүү тюлендердин уруктап өсүүсүнө залака кылганын тастыктаган далилдер жок. Анткен менен, профессордун айтышынча, Каспий деңизинде вирустук эпидемиядан жылына 10 миңден ашуун тюлень өлөт:
-Иттердин чумасынын вирусу- иттер жана башка жырткыч айбанаттар ооручу илдет болду. Бул вирус маал- маал деңиз жанжыктарына да жугуп турат.
Ошол эле учурда профессор Гудмэн зыяндуу заттар тюлендердин денесинде чогулуп, алардын иммундик системасын алсыратканын жана алардын арасындагы өлүм- житимди көбөйткөнүн белгиледи. Азыр химиялык таштандылар катуу көзөмөлгө алынган. Ошондуктан, тюлендер совет доорунан калган химиялык таштандылардын кесепетин зыян тартууда. Себеби, өндүрүштүк таштандылар узакта барып жоголот.
