Астана сүйлөшүүлөрүндө бир топ маанилүү чечимдер кабыл алынды. Биринчиден, казак президенти анын өлкөсү дээрлик бүт мунайды Орусия аркылуу ташууну каалай турганын бышыктады.
- Казакстан өзүнүн аймагындагы мунайдын көпчүлүк бөлүгүн, же бүт баарын Орусия аркылуу ташып өтүүгө дилгир, - деп айтты президент Н.Назарбаев.
Ошентип, Орусия үчүн көптөн бери машакатка айланып келген маселе чечилгендей болду окшойт. Эксперттердин айтымында, В.Путин казак кесиптешинен дал ушул сөздү угууну каалаган. 2004-2006-жылдары Орусия Беларусь менен Украинага жаратылыш газын кымбат сата баштагандан бери дүйнөдө, өзгөчө, Европада, Орусияга ишеним жоголо баштаган эле.
Украина, Азербайжан, Грузия жана Казакстан эми мунайды Орусия аркылуу эмес, аны айланчыктап өткөн маршрут аркылуу Европага ташуу планын караштыра башташкан. Бул боюнча эки башка долбоор талкууланганы бар. Ушул күндөрү, 11-13 майда, Польшада ошол мамлекеттердин энергетикалык саммити да өтүшү болжолдонгон. Бирок Путиндин Борбор Азияга сапары ал саммиттин күчүн бир топ эле басаңдатып салгандай болду. Анткени, саммитке келчү таасирдүү мүчөлөрдүн бири, Нурсултан Назарбаев, Польшага барбай калды. Муну аз келгенсип, эми минтип, өлкөдөгү дээрлик бүт мунайын Орусия аркылуу ташый турганын да ырастап олтурат.
Орусиядагы монополист «Газпром» компаниясы ушул эле күнү Астанада казакстандык тарап менен газды кайра иштетүүчү Оренбургдагы заводдо биргелешкен ишкана куруу боюнча сүйлөшүүлөрдүн негизги этабы аяктаганын кабарлады. Компаниянын жетекчиси Алексей Миллердин айтымында, жетишилген келишимге ылайык, «Газпром» Карачаганактан сордурулуп алчу газды сатып алат. Миллер газды өндүрүүдөн баштап, аны кайра иштетүү, кийин башка мамлекеттерге сатууга байланышкан бүт ишти казакстандык тарап менен сүйлөшкөнүн айтты. Биргелешкен ишкананын маанисин президент Путин да белгилеп өткөндөй болду.
- Казакстанда биздин «Газпром», «Лукойл» өңдүү алдыңкы ишканаларыбыз көптөн бери иштеп келатышат. Оренбургдагы заводдун алкагында биргелешкен ишкананы иштетүүнү башташ үчүн узак мөөнөткө, 15-жылга, эсептелген келишимди тезирээк даярдап бүтүш керек. Биз Нурсултан Абишевич (Назарбаев – ТД.) менен да бул жөнүндө сүйлөштүк. Алгач аткарылышы керек болгон айрым маселелер бар. Бирок бул иште чечилбей турган эч суроо жок деп ишенем, - деди орус президенти.
Сүйлөшүүлөрдөгү негизги чечимдердин дагы бири – Орусия менен Казакстан жайчылык максаттарда уран байытуу боюнча эларалык борбор кура турганы болду. Ал борбор кайсыл жерде курулаары азырынча белгисиз. Казакстан урандын запастары боюнча дүйнөдө Канада жана Австралиядан кийинки үчүнчү орунду ээлейт. Орус президенти анын өлкөсү Казакстанда өзөктүк электр-станциясын куруу ишине катышууга даяр экенин билдирди.
Бейшембиде Путин Түркмөнстанга барат, кийин 12-майда кайра Казакстанга келип, 15-майга чейин Актау шаарында казак, түркмөн перзиденттери менен бирге энергетика жаатында сүйлөшүүлөрдү улантмакчы.
Төрөкул Дооров, Москва
- Казакстан өзүнүн аймагындагы мунайдын көпчүлүк бөлүгүн, же бүт баарын Орусия аркылуу ташып өтүүгө дилгир, - деп айтты президент Н.Назарбаев.
Ошентип, Орусия үчүн көптөн бери машакатка айланып келген маселе чечилгендей болду окшойт. Эксперттердин айтымында, В.Путин казак кесиптешинен дал ушул сөздү угууну каалаган. 2004-2006-жылдары Орусия Беларусь менен Украинага жаратылыш газын кымбат сата баштагандан бери дүйнөдө, өзгөчө, Европада, Орусияга ишеним жоголо баштаган эле.
Украина, Азербайжан, Грузия жана Казакстан эми мунайды Орусия аркылуу эмес, аны айланчыктап өткөн маршрут аркылуу Европага ташуу планын караштыра башташкан. Бул боюнча эки башка долбоор талкууланганы бар. Ушул күндөрү, 11-13 майда, Польшада ошол мамлекеттердин энергетикалык саммити да өтүшү болжолдонгон. Бирок Путиндин Борбор Азияга сапары ал саммиттин күчүн бир топ эле басаңдатып салгандай болду. Анткени, саммитке келчү таасирдүү мүчөлөрдүн бири, Нурсултан Назарбаев, Польшага барбай калды. Муну аз келгенсип, эми минтип, өлкөдөгү дээрлик бүт мунайын Орусия аркылуу ташый турганын да ырастап олтурат.
Орусиядагы монополист «Газпром» компаниясы ушул эле күнү Астанада казакстандык тарап менен газды кайра иштетүүчү Оренбургдагы заводдо биргелешкен ишкана куруу боюнча сүйлөшүүлөрдүн негизги этабы аяктаганын кабарлады. Компаниянын жетекчиси Алексей Миллердин айтымында, жетишилген келишимге ылайык, «Газпром» Карачаганактан сордурулуп алчу газды сатып алат. Миллер газды өндүрүүдөн баштап, аны кайра иштетүү, кийин башка мамлекеттерге сатууга байланышкан бүт ишти казакстандык тарап менен сүйлөшкөнүн айтты. Биргелешкен ишкананын маанисин президент Путин да белгилеп өткөндөй болду.
- Казакстанда биздин «Газпром», «Лукойл» өңдүү алдыңкы ишканаларыбыз көптөн бери иштеп келатышат. Оренбургдагы заводдун алкагында биргелешкен ишкананы иштетүүнү башташ үчүн узак мөөнөткө, 15-жылга, эсептелген келишимди тезирээк даярдап бүтүш керек. Биз Нурсултан Абишевич (Назарбаев – ТД.) менен да бул жөнүндө сүйлөштүк. Алгач аткарылышы керек болгон айрым маселелер бар. Бирок бул иште чечилбей турган эч суроо жок деп ишенем, - деди орус президенти.
Сүйлөшүүлөрдөгү негизги чечимдердин дагы бири – Орусия менен Казакстан жайчылык максаттарда уран байытуу боюнча эларалык борбор кура турганы болду. Ал борбор кайсыл жерде курулаары азырынча белгисиз. Казакстан урандын запастары боюнча дүйнөдө Канада жана Австралиядан кийинки үчүнчү орунду ээлейт. Орус президенти анын өлкөсү Казакстанда өзөктүк электр-станциясын куруу ишине катышууга даяр экенин билдирди.
Бейшембиде Путин Түркмөнстанга барат, кийин 12-майда кайра Казакстанга келип, 15-майга чейин Актау шаарында казак, түркмөн перзиденттери менен бирге энергетика жаатында сүйлөшүүлөрдү улантмакчы.
Төрөкул Дооров, Москва
