Ооба, Ыйса-куткаруучунун соборундагы орус православ чиркөөсүнүн жаңы патриархы шайланган учурдагы салтанат бүт дүйнөгө жаңырды. Собордогу коңгуроо 16 жолу кагылды. Бул – 16-патриарх шайланды деген маани! Патриархтык орунга Смоленск жана Калининград митрополити Кирилл чоң артыкчылык менен шайланганы жар салынды.
Патриархтын шайланышына кыргызстандыктар да кайдыгер караганы жок. Чолпон-Атадагы орус православ чиркөөсүнүн башчысынын милдетин аткаруучу Артемий Долотов Патриархтык даража-орунга Кирилл Жараткандын гана азмейиши менен болду деп эсептейт:
- Бул шайлоо – Жараткандын гана эркинин аткарылышы десек туура болот го. Жараткан патриархты ыйык жай – собор аркылуу шайлады. Ушинтип айталы.
Орус православ чиркөөсүнүн Бишкек епархиялык башкармасынын башчысы Игорь Дроновдун пикири боюнча, митрополит Кириллдин жеңишке жетери башынан эле байкалса да, ага ишене беришке болбойт эле:
- Патриархтын шайланышы – биздин чиркөөлөр үчүн өтө улуу иш. Абдан күйүп-бышып, толкунданып күтүп аттык жыйынтыгын. Биз каалаган, жүрөк каалаган, Жараткан каалаган иш болду. Албетте, митрополит Кириллдин шайлануу мүмкүнчүлүгү мурдатан чоң болчу. Бирок, андай нерсеге ишене беришке да болбойт. Жараткан өзү колдош керек биринчи кезекте. Ал жерде биздин, Орто Азиянын митрополити Владимир да добуш берди.
Ал эми “Православный мир” гезитинин жооптуу катчысы Татьяна Васильева жеңишке жете турган кишини эмес, чыныгы патриахты күткөндүгүн айтат:
- Ушундай болот деп күткөн деле эмеспиз. Анткени, үч талапкер чыкпадыбы патриархтык тактыга жетебиз деп. Жараткандын гана буйругун күтүп жаттык. Жараткандын гана буйругу менен болду ушунун баарысы. Православ чиркөөсүнүн бардык жоболору, эрежелери сакталды деп ойлоймун.
Татьяна Васильева азыркы патриарх Кириллди мурдатан таанымал инсан катары баалайт:
- Бир нече жолу телекөрсөтүү аркылуу сүйлөгөнүн көргөмүн, бир нече жолу ал жөнүндө атайын берүүлөр болгон. Ал Жараткан жөнүндө, Жараткандын осуяттары жөнүндө, майрамдар жөнүндө, православдардын уңгу-усулу жөнүндө, рухий дүйнө жөнүндө кеп салчу. Андыктан азыркы патриарх Кириллди белгилүү инсан деп айтаар элем. Бир эле Москва патриархатынын жака-белине эмес, алыскы чет өлкөлөргө чейин белгилүү инсан болчу.
Биз андан кийин белгилүү мусулман дин ишмери, Бишкектеги ислам университетинин ректору Абдышүкүр Нарматовдон Орус православ чиркөөсүнүн жаңы патриархын тандоо жагдайындагы пикирин сурадык. Абдышүкүр Нарматов бул тандоодон адилеттиктин үлгүсүн гана көргөндүгүн айтты.
Орус православ чиркөөсүнө жаңы патриархтын шайланышын, ал орунга митрополит Кириллдин жеткендигин кыргызстандыктар да кызыгуу менен кабыл алышты. Негизинен муну Жараткандын эрки катары карагандар көп.