Кыргызстандын атайын кызматы 2010-жылы 7-апрелде Ак үйдөн табылган он алты миллион сомдун жана каракталып кеткен беш миллион сомдун тагдырын иликтей баштады.
2010-жылы 7-апрелде Ак үйдүн ичиндеги эсепкананын кассасынан ири суммадагы акча каражаты алынганы ачыкка чыкты. Бул тууралуу жакында билдирүү жасаган элдик кошуундун өкүлдөрү аталган каражаттын изин иликтеп чыгууну талап кылышты.
“Элдик кайрат” деген аталыштагы коомдук уюмга бириккен ыктыярчылар ал кезде Ак үйдү кайтарып турушкан экен. Аталган коомдук уюмдун мүчөсү Медетбек Мамбетакунов сейфтен табылган 16 миллион сом Убактылуу өкмөттүн көзөмөлүнө өткөрүлүп берилгени менен, кийин анын дайыны табылбай калганын белгиледи:
- Ал жерге Азимбек Бекназаров, Башкы прокуратуранын жана Каржы министрлигинин өкүлдөрү кошо келишип, ошол сейфти ачып, акчаны эсептеп, өткөрүп берген болчубуз. Анын ичинен 11 миллион сом жана биздин акчага которгондо 5 миллион сомго барабар ар кандай чет элдик валюта чыккан. Жалпы суммасы ошондо 16 миллион сомду түзгөн. Мына ошол акчаны "жеп алды" деп жатышат. Биз аны кайтарып бергенбиз. Ошондуктан ал акчаны өткөрүп алган адамдар жооп берсин. Биз тартип коргоо органдары бул ишти иликтеп чыгышын талап кылабыз.
Бишкек, 7-апрель, 2010-жыл
Бул боюнча Убактылуу өкмөттүн ошол кездеги мүчөсү Азимбек Бекназаров менен байланышууга мүмкүн болгон жок. Акчаны өткөрүп алуу ишине көзөмөлдүк кылган ошол кездеги башкы прокурордун милдетин аткаруучу Байтемир Ибраев алынган каражат толугу менен Улуттук банкка сактоого жөнөтүлгөнүн белгиледи. Анын айтымында, кийин ал акча Убактылуу өкмөттүн чыгымдарына сарпталган:
- Тергөө тобу кароо жүргүзүп жаткан учурда мен да ошол жерде болчумун. Ошол жердеги сейфтин бирин ача албай койушкан экен. Анан биз күбөлөрдүн катышуусу менен ачып, ошол жигиттер айткан сумманы алып чыгып, аны толугу менен Улуттук банктын сактоосуна өткөргөнбүз. Анан ал каражат ошол кездеги Убактылуу өкмөттүн төрайымы Роза Отунбаеванын буйругу менен тиешелүү чыгымдарга сарпталып турган.
Бирок ошол кездеги Убактылуу өкмөттүн төрайымы Роза Отунбаеванын аппарат жетекчиси болуп турган Эмилбек Каптагаев ал акчанын таржымалы менен тааныш эмес экенин билдирди. Каптагаев бул боюнча жакында гана билип, "ал каражат кийин Улуттук банктан мамлекеттик казынанын эсебине которулган экен" деп айтты “Азаттыкка” курган маегинде:
- Бул маалымат чыкканда аны мен өз алдымча тактап көрдүм. Буга чейин ал акчанын таржымалы тууралуу менде маалымат жок болчу. Акчаны ким алды, кандай сарпталды - бул боюнча түшүнүгүм болгон эмес. Анткени бул ишти тартип коргоо органдары тескеп жаткан. Биз тартип коргоо органдары иликтеп жаткандыктан ал акчаны чыгымдай албайт болчубуз. Ал кезде биз бюджетте каралган акчаны гана Каржы министрлиги аркылуу алып турганбыз. Ошондуктан ал туура эмес маалымат. Азыр тактасам ал акча Улуттук банкка сактоого берилип, кийин мамлекеттик казынага өткөрүлүптүр.
Каражатты коопсуздукка дешкен
Бул иш боюнча күбөлөрдүн айтымында, 7-апрелдеги элдик толкундоолор учурунда Ак үйдүн эсепканасындагы эки сейфтин бирөө талкаланып, экинчиси ачылбай койгон. 10-апрель күнү ал жерге барган тергөө тобу талкаланган сейфтин ичинен беш миллион сом каракталганын каттоого алган. Кийинки чоң сейфтен алынып, Улуттук банкка өткөрүлгөн акчадан Ак үйдү кайтарган элдик кошуундун жүздөн ашуун мүчөсүнө эки жарым миң сомдон таратылган. Бул боюнча Убактылуу өкмөттүн төрайымынын буйругу болгон. Каптагаев ал акчанын таржымалын билмек тургай, аны чыгымдоо боюнча документтерге кол койуп тургандыгы белгилүү болду.
Ал жерге Азимбек Бекназаров, Башкы прокуратуранын жана Каржы министрлигинин өкүлдөрү кошо келишип, ошол сейфти ачып, акчаны эсептеп, өткөрүп берген болчубуз.
Ошол кездеги президенттин иш башкармалыгынын башчысынын орун басары Балбак Түлөбаев ал акчага кошумча 10 миллион сомду коопсуздукту бекемдөөгө жумшоо тууралуу буйрук болгонуна токтолду:
- Анан Каптагаев менен Сариевдин визасы менен абалды турукташтыруу боюнча Отунбаеванын буйругу чыккан. 13-апрель беле же 14-апрель беле , айтор коопсуздукту бекемдөө үчүн деген негиз менен коргоо министринин милдетин аткаруучу Исмаил Исаков менен Убактылуу өкмөттүн орун басары Бекназаровдун карамагына беш миллион сомдон акча бөлүү тууралуу буйрук алдым. Мен Коргоо министрлигине акчаны алып барып берип, алардан тил кат алгам.
Коопсуздукту бекемдөөгө жумшалды делген он миллион сом боюнча Убактылуу өкмөттүн аталган мүчөлөрү учурунда отчет берип-бербегени белгисиз. Бул боюнча иликтөө ишинин жыйынтыгына кийин дагы кайрылмакчыбыз.
Ошол кездеги каржы министри Темир Сариев АУБ банкынан алынган 21 миллион доллардын кайсы бир бөлүгү коопсуздукту бекемдөө үчүн Убактылуу өкмөт мүчөлөрүнө таратылганын айтып чыккан эле.
