Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
8-Октябрь, 2024-жыл, шейшемби, Бишкек убактысы 06:09

АНЖИЯН КООГАСЫ БОЮНЧА СОТ УЛАНУУДА


Баян Жумакадыр кызы, Прага шаары Ташкенде Анжияндагы көтөрүлүштү уюштурган деп айыпталган 15 кишинин үстүнөн сот иши улантылууда. Эки жумадан бери улантып жаткан соттун жүрүшүндө айыпталуучулар күнөөлөрүн мойнун алышып, баш аламанкытардын артында чет өлкөлөр тургандыгын божомолдошту. Айыпкерлердин бирөө болсо көтөрүлүштү АКШ каржылаган болуу керек, деген божомолун айтты.

Анжиянда май айында болгон баш аламандыктар боюнча күнөөнү толугу менен мойнуна алган айыпкерлер сотто берген көрсөтмөлөрүндө бул окуялардын артында чет өлкөлөр турган болуу керек, деп божомолдошту. Ал эми Тавакалбек Хажиев деген айыпкер дүйшөмбү күнү берген көрсөтмөсүндө көтөрүлүштү АКШнын Ташкендеги элчилиги каржылаган, деп айтты. Ал конкреттүү фактыларды келтирген жок, бирок бул жөнүндө окуянын башка бир катышуучусу Кабилжон Парпиевден уккандыгын айтты.

- Парпиев мага көтөрүлүштүн акчасын АКШнын Өзбекстандагы элчилиги бергендигин айтты. Ал ошондой эле биздин акциябыздан майнап чыкпай турган болсо, Кыргызстанга кетишибиз керек, деп айтты. Бул анын пландары эле, биз анын планы боюнча Кырыгызстанга кирип кеттик.

Парпиев 13-майдагы баш аламандыктарда жергиликтүү акимчиликти басып алгандардын арасында болгон, өзбек аскерлери демонстранттарга ок ачканда качып кетип, Кыргызстанга кирип кеткен. Хажиев ошондой эле көрсөтмөлөрүндө аларга жардам берген чет өлкөлөрдүн максаты Өзбек өкмөтүн төңкөрүп, өлкөдө түстүү революцияны ишке ашыруу болгонун кошумчалады.

АКШнын мамдепартаментинин өкүлү Шон Маккормак 26- сентябрда Вашингтондо жасаган билдирүүсүндө бул кинеени толугу менен четке кагып, Вашингтондун Өзбекстандагы окуялар менен кенедей да байланышы болбогондугун айтты.
- Биз Анжияндагы кандуу калабанын көз карандысыз эл аралык комиссия тарабынан иликтенүүсүн мурдагыдай эле талап кылып келатабыз. Ал эми бул окуяларга биздин мамлекеттин тийешеси бар деген сөз –негизсиз

АКШнын Өзбекстандагы элчилиги Анжияндагы көтөрүлүшкө эч кандай финансылык жардам берген эмес, деп кошумчалады Маккормак.

Лондондо чыгуучу «Евразия» басылмасынын редактору Алекс Ватанка Анжиян окуяларына АКШнын тийешеси бар, деген кептер башкы сыйгыс нерсе экенин айтат:

- Анжияндагы баш аламандыктардын катализатору Американын элчилиги же башка бир мамлекет болгон деген кептер таптакыр орунсуз. Биз Борбор Азиянын конспирациялык теориясынын торуна чалынганы калдык.

Анжияндагы окуяларга тийешеси бар деген кинее жалгыз эле АКШга койулуп жаткан жери жок. Соттолуп жаткандардын арасындагы кыргызстандык үч жаран, баары тең этник өзбектер. Алар куралдарды колдонуу инструкциясынан Ош шаарына жакын турган Теке деген айылдан өткөнбүз, деп көрсөтмө беришти. Айыпкер Бурхановдун айтымында, инструкторлордун бирөө сары чач, көзү көк Мамед деген чечен болгон.

Расмий Бишкек бул айыптоолорду бир нече жолу четке кагып, Кыргызстан Анжияндагы окуяларга эч кандай тиейешеси жок экенин билдирген. Анын аралыгында укук коргоочулар Өзбек бийликтери кишилерди жалган көрсөтмө берүүгө мажбурлап, бул көрсөтмө сот менен Анжиянда салган кызыл-кыргынын жаап-жашырганга аракеттенип жатканын айтышат.

Расмий маалыматтар боюнча, Анжияндагы окуяларда 187 киши курман болгон, алардын көбү көтөрүлүштү уюштурган куралдуу согушкерлер болгон. Ал эми укук коргоочулар кыргында 700дөн кем эмес киши мерт болгонун, алардын көбү карапайым кишилер болгонун маалымдашууда.

XS
SM
MD
LG