Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
25-Апрель, 2024-жыл, бейшемби, Бишкек убактысы 12:17

ЕВРОБИРИМДИК ӨЗБЕКСТАНГА КУРАЛ ЭМБАРГОСУН КИРГИЗДИ


Евробиримдик дүйшөмбүдө Анжиян кан төгүүсү боюнча көз карандысыз иликтөө жүргүзүү чакырыгын четке каккан Өзбекстанга карата курал эмбаргосун киргизди. Бул чектөөлөрдүн негизинде, Анжияндагы кан төгүүгө түздөн-түз байланышы болгон расмий өкүлдөр да Европа Биримдигине бара алышпай турган болушууда.

Санкциялар ички репрессияларда колдонулуучу курал-жарак, жабдыктарды Өзбекстанга сатууга тыйуу салды жана бул өлкөнүн Евробиримдик менен жакындашуусун максат кылган жолугушуулар кийинкиге калтырылды. Мындан тышкары Анжиян кыргынына катышкан өзбек бийлик өкүлдөрү эми Европа Биримдигине кирген 25 өлкөгө барууга виза ала алышпайт.

Люксембургдагы жолугушуусунда Евросоюздун тышкы иштер министрлери санкцияларды бир жылга киргизишти. Өзбекстан "адам укуктарын, мыйзамдуулукту жана түп-негиз эркиндиктерди сыйлоо принциптерин" сактоо багытында жылыш жасаса, санкциялар 2006-кайра каралып, күчүнөн кетирилиши мүмкүн.

Курал-жарак, ок-дарыдан тышкары, эмбарго каска, чопкуттуу унааларды, кишен, көздөн жаш чыгаруучу газ, кагылышууларда колдонулуучу калканчтарды, түн ичинде колдонулган көз айнек өндөнгөн тополоңду басууда жана милициянын ишинде колдонулуучу жабдыктарды Өзбекстанга экспорттоого тыйуу салат.

Мындан тышкары, санкциялардын негизинде, Шериктештик жана Кызматташттык келишиминин чегиндеги пландалган жолугушуулар кийинкиге калтырылды. 1999-жылы жетишилген бул келишим Европа Биримдигинин Өзбекстан менен саясий жана экономикалык алакаларын өнүктүрүүгө багытталган эле.

Нью-Йокрто жайгашкан укук коргоочу Хьюман-Райтс Уотч уюму Евросоюздун санкция киргизишин колдоп чыкты. Бирок санкциялардын таасири анчейин сезилээрлик болоору күмөн. Анткени Өзбекстандын армиясы жана ички күчтөрү негизинен Орусия, Кытай жана башка Европа Биримдигине кирбеген өлкөлөрдө чыгарылган курал менен жабдылган. Мындан тышкары Орусия Евросоюздун эмбаргосун колдобой тургандыгын, Өзбекстанга мурдагыдай эле курал сата берээрин билдирүүдө.

Саякаттоого киргизилген чектөөлөрдүн мерчеми да бүдөмүк. Май айындагы окуялардын мезгилинде президент Ислам Каримов жана ички иштер министри генерал-полковник Закиржон Алматов Анжиянда болушкан. Кыргындан аман калгандар аларды демонстранттарды атып таркатууга буйрук берип турушкан, деп ырастап келишет. Бирок Европа Биримдиги Анжиян окуяларына түздөн-түз тийешеси бар расмий өкүлдөрдүн тизмесин даярдай элек болгондуктан, президент Каримовдун Евросоюзга каттай албай калаар-калбасы да азырынча белгисиз.

XS
SM
MD
LG