Курулушу эчактан бери токтоп турган имарат, турак-жайларды кайрадан куруу иштери кандай шартта, кандай жол менен башталгандыгы жөнүндө Мамлекеттик мүлктү башкаруу мамлекеттик комитетинин төрагасынын биринчи орунбасары Сүйөркул Бакировдон угалы:
- Бул иш март окуяларынан кийин жерди басып алуулар боло баштаганда козголду. Кыргыз өкмөтүнүн чечими менен атайын комиссия түзүлүп, Бишкектеги курулуп бүтпөй калып кеткен обьектилерди инвентаризация кылуу менен, тиешелүү турак-жайларды кайра курууга берүү, натыйжада кийин бир топ зарыл үй-бүлөлөрдү квартиралуу кылуу максатында. Комиссия менен бирдикте бир топ иштер жасалды. 20 көп кабаттуу үй бар экен жарым-жартылай курулган, алардын 12си эч кимге бөлүнө элек экен, ошол 12 үйдү курулушка салуу милдети менен Бишкек шаардык мэриясына өткөрүп бергенбиз.
Бишкек шаарынын вице мэри жана башкы архитектору Каныбек Нарбаев шаарда андай турак-жайлардан башка да курулуп бүтпөстөн калып кеткен курулуштар өтө арбын экендигине токтолду:
- Биздин шаарда баары болуп 108 курулуп бүтпөгөн көп кабаттуу имарат бар экен. Анын ичинен 52си жеке менчик фирмаларга таандык. 20сы шаардыкы, 33ү муниципалдык имарат-жайлар экен. Мамлекеттик мүлк комитети баарысын аныктап, менчикке өтө элек – ээси жокторду биздин шаарга өткөрүп берди. Аларды куруп бүтүрүш үчүн жаңы ЖСКларды (турак-жай курулуш компанияларын) түздүк да, ошолорго бөлүп бердик биз. Берген боюнча эле жөн койбой, курулуш иштерин баштай турган, бүтүрө турган мөөнөттөрүн аныктап көрсөттүк. Болбосо, буга чейин бүтпөгөн курулуштар дагы эле бүтпөй тура бериши мүмкүн да. Баса белгилей кетчү нерсе, бул иштер шаардын жаңы мэринин өзүнүн көзөмөлүндө турат.
Каныбек Нарбаев имараттардын, турак-жайлардын жертөлөлөрүн кайра куруп, пайдалануу аракеттери ургаалдашып баратканын да белгиледи:
- Жертөлөлөрдүн баары иштейт деп айтуудан алысмын. Анткени шаардын кичирайондорундагы жертөлөлөр азырынча бош эле турат. Шаардын борбор чегиндеги жертөлөлөр толук кайрадан жабдылып-курулуп, пайдаланууга берилген. Жертөлөлөр каалаган кишиге эле берилбейт. Шаардын муниципалдык менчик боюнча комитети бар. Ошолор тескейт аларды. Бишкек шаардык кеңешинин, кыргыз өкмөтүнүн токтому боюнча, жертөлөлөр бир нече киши катышкан конкурстук, аукциондук негизде утуучуга, башкача айтканда, көп акча төлөөчүгө берилет.
Бишкек шаарынын вице мэри жана башкы архитектору Каныбек Нарбаевден дүйнөдөгү ири шаарлардагыдай Бишкекте да көп кабаттуу үйлөрдүн чатырчаларынын ичин кайра куруп, пайдалануу аракеттери башталгандыгын уктук:
- Көп кабаттуу үйлөрдүн чатырчаларынын ичин кайра куруп-пайдалануу иши бизде, Бишкекте жаңыдан практикалана баштады. Мына жакында эле бир сунуш болду – көп кабаттуу бир үйдүн үстүнө дагы бир монсардалык кабат кошолу деген. Макеттерин бүт алып келген экен, градосоветтен өткөрүп бергенбиз. Ал го жаңы башталып атат. Курулган мисалдар дагы бар. Көп эмес, бирин-серин. Токтогул көчөсүндө бир үй, Москва-Манас көчөлөрүнүн кесилиши тушта бир үй бар андай. Жаңы курулуп аткан үйлөрдө чатырчалардын ичин да үй-жай катары кура башташты. Маселен, Ахунбаев көчөсүндө “Шатен” фирмасы көп кабаттуу үйдүн чатырча ичин эс алуучу жай кылып курду. Бассейн да курабыз деп ойлошкон экен. Бирок, ага конструкциялык шарттар болбогондуктан, курулбай калды. Биз өнүгүп-өскөн шаарлар курулуш иштеринде эмнелерди жасаса, ошолордун баарысына батылдык менен барышыбыз керек.
Адистер Кыргызстандын шартында курулуш иштериндеги батылдыкка сейсмологиялык кырдаалды эске алуу менен гана барыш керек, деп эсептешет.
- Бул иш март окуяларынан кийин жерди басып алуулар боло баштаганда козголду. Кыргыз өкмөтүнүн чечими менен атайын комиссия түзүлүп, Бишкектеги курулуп бүтпөй калып кеткен обьектилерди инвентаризация кылуу менен, тиешелүү турак-жайларды кайра курууга берүү, натыйжада кийин бир топ зарыл үй-бүлөлөрдү квартиралуу кылуу максатында. Комиссия менен бирдикте бир топ иштер жасалды. 20 көп кабаттуу үй бар экен жарым-жартылай курулган, алардын 12си эч кимге бөлүнө элек экен, ошол 12 үйдү курулушка салуу милдети менен Бишкек шаардык мэриясына өткөрүп бергенбиз.
Бишкек шаарынын вице мэри жана башкы архитектору Каныбек Нарбаев шаарда андай турак-жайлардан башка да курулуп бүтпөстөн калып кеткен курулуштар өтө арбын экендигине токтолду:
- Биздин шаарда баары болуп 108 курулуп бүтпөгөн көп кабаттуу имарат бар экен. Анын ичинен 52си жеке менчик фирмаларга таандык. 20сы шаардыкы, 33ү муниципалдык имарат-жайлар экен. Мамлекеттик мүлк комитети баарысын аныктап, менчикке өтө элек – ээси жокторду биздин шаарга өткөрүп берди. Аларды куруп бүтүрүш үчүн жаңы ЖСКларды (турак-жай курулуш компанияларын) түздүк да, ошолорго бөлүп бердик биз. Берген боюнча эле жөн койбой, курулуш иштерин баштай турган, бүтүрө турган мөөнөттөрүн аныктап көрсөттүк. Болбосо, буга чейин бүтпөгөн курулуштар дагы эле бүтпөй тура бериши мүмкүн да. Баса белгилей кетчү нерсе, бул иштер шаардын жаңы мэринин өзүнүн көзөмөлүндө турат.
Каныбек Нарбаев имараттардын, турак-жайлардын жертөлөлөрүн кайра куруп, пайдалануу аракеттери ургаалдашып баратканын да белгиледи:
- Жертөлөлөрдүн баары иштейт деп айтуудан алысмын. Анткени шаардын кичирайондорундагы жертөлөлөр азырынча бош эле турат. Шаардын борбор чегиндеги жертөлөлөр толук кайрадан жабдылып-курулуп, пайдаланууга берилген. Жертөлөлөр каалаган кишиге эле берилбейт. Шаардын муниципалдык менчик боюнча комитети бар. Ошолор тескейт аларды. Бишкек шаардык кеңешинин, кыргыз өкмөтүнүн токтому боюнча, жертөлөлөр бир нече киши катышкан конкурстук, аукциондук негизде утуучуга, башкача айтканда, көп акча төлөөчүгө берилет.
Бишкек шаарынын вице мэри жана башкы архитектору Каныбек Нарбаевден дүйнөдөгү ири шаарлардагыдай Бишкекте да көп кабаттуу үйлөрдүн чатырчаларынын ичин кайра куруп, пайдалануу аракеттери башталгандыгын уктук:
- Көп кабаттуу үйлөрдүн чатырчаларынын ичин кайра куруп-пайдалануу иши бизде, Бишкекте жаңыдан практикалана баштады. Мына жакында эле бир сунуш болду – көп кабаттуу бир үйдүн үстүнө дагы бир монсардалык кабат кошолу деген. Макеттерин бүт алып келген экен, градосоветтен өткөрүп бергенбиз. Ал го жаңы башталып атат. Курулган мисалдар дагы бар. Көп эмес, бирин-серин. Токтогул көчөсүндө бир үй, Москва-Манас көчөлөрүнүн кесилиши тушта бир үй бар андай. Жаңы курулуп аткан үйлөрдө чатырчалардын ичин да үй-жай катары кура башташты. Маселен, Ахунбаев көчөсүндө “Шатен” фирмасы көп кабаттуу үйдүн чатырча ичин эс алуучу жай кылып курду. Бассейн да курабыз деп ойлошкон экен. Бирок, ага конструкциялык шарттар болбогондуктан, курулбай калды. Биз өнүгүп-өскөн шаарлар курулуш иштеринде эмнелерди жасаса, ошолордун баарысына батылдык менен барышыбыз керек.
Адистер Кыргызстандын шартында курулуш иштериндеги батылдыкка сейсмологиялык кырдаалды эске алуу менен гана барыш керек, деп эсептешет.
