Украниада ушул күндөрү ар кыл партиялар курултайлары өтүүдө. Ушу бүгүн, 12-декабрде, маселен, төрт партия биригип «Леонид Кравчук тобу» блогун түзүштү. Андан мурдараакта Наталья Витренко блогу, «Орус-Украин бирдиги» партиясы, экологиялык партия, Виктор Янукович башында турган региондор партиясы, айтылуу Юлия Тимошенко айымдын блогу өз жыйындарын өткөрүшкөн. Муну айтып олтурганыбыздын себеби, Украинада келаткан жылдын март айында парламентти шайлоо болот. Демек, азыркы кезди ал өлкөдө саясий атка минерлер тынч олтурбай калган кез деп түшүндүрсө туура болор. Мына ушундай кыйчалыш кезде Маскөөнүн газ акысын үч эсеге арттырып ийиши аналитиктер көзүнө түшкөн. Аналитиктер газга баанын кымбатташын Кремл өзү көз салган партиясынын атын чыгаруу аракетинин жазай баштады деп жоромолдошууда.
Жери танапташ жаткан, жаңы эле торолоюн деп келаткан КМШ өлкөлөрүнө орусиялык бийликтин батыштагы өнүккөн өлкөлөргө айтылчу 255 доллардык наркта газ сата башташы – нагыз саясий кысым болуп кызмат өтөөдө дешет. Маскөө муну менен эми экономика жардамы менен саясат жазоо жолуна түштү деп айтышат. НАТОго өтүүнү каалаган Украинага, өз жеринен орусиялык согуштук базаны чыгарып кет деген Грузияга, орусиялык таасирден кутулууну көздөгөн Молдовага кымбат газ сата башташы ошондон улам болуп атат дешет. Ошол эле учурда Орусия азыркы тушта Белорусияга ар бир миң кубометр газ үчүн 48 доллардан акы алууда.
Мурунку бейшембиде президент Путин министрлери менен ийри олтуруп түз кеңешүү жүргүзүп, Украинаны сунуш кылган бааны жактырсын деп чакырык айтты. Ал өлкө чыгымын тартууга таңкыс эмес экенин айтып келип: «Украиналык кесиптештер өз газына каалагандай баа коюп алышсын, а биздин газга бааны биз коебуз!», - деп катуу айтты.
Таймс (“The Times”) жазганга караганда, «бул талаш, Батыштын чочулоосун туудурууда. Кремл тышкы саясатында өзүнүн энергоотунун саясий апсапка айланта баштаганы аларды тынчсыздантырат. Эгерде тараптар чукулку аптада бир пикирге келе алышпаса, анда Батыш Европага орусиялык газдын агышы буулуп калат. Ал жакка өтчү газдын 80 пайызына чукулу Украина жери менен өткөндүктөн абал оорлойт. Натыйжада Киевде гана эмес Маскөөдө экономикалык кыйроо болушу ыктымал», - деп жазат.
Украинанын мурдагы өкүмөт башчысы Юлия Тимошенконун да баасы ушуга чукул:
«Европаны газ менен камсыз кылуу – жогорку жоопкерчиликтеги иш. Биз бул жумушту бирге жазайбыз. Силер газ жибересиңе,р биз аны андан ары ээлерине жеткиришебиз. Бул ыркты бузуу, айталы, кылмыштуулук кылганга тете бодлор эле дейм. Украинада кимдир бирөө бул сыяктуу кескин кадам жазайт деп ойлобойм», - деген Тимошенко айым жекшембиде орусиялык сыналгыда айткан пикиринде.
Анализчилер баамында «эки мамалекет алакасы бул жолу оңолуп кеткен күндө да мындан ары Маскөөнүн кошуна өлкөлөрүнө болуучу чабуулу уланмакчы. Дал ошол газ, кара май «согушунун» жеңиши же жеңилиши чукулку жылдары КМШ келечегин аныктайт».
Жери танапташ жаткан, жаңы эле торолоюн деп келаткан КМШ өлкөлөрүнө орусиялык бийликтин батыштагы өнүккөн өлкөлөргө айтылчу 255 доллардык наркта газ сата башташы – нагыз саясий кысым болуп кызмат өтөөдө дешет. Маскөө муну менен эми экономика жардамы менен саясат жазоо жолуна түштү деп айтышат. НАТОго өтүүнү каалаган Украинага, өз жеринен орусиялык согуштук базаны чыгарып кет деген Грузияга, орусиялык таасирден кутулууну көздөгөн Молдовага кымбат газ сата башташы ошондон улам болуп атат дешет. Ошол эле учурда Орусия азыркы тушта Белорусияга ар бир миң кубометр газ үчүн 48 доллардан акы алууда.
Мурунку бейшембиде президент Путин министрлери менен ийри олтуруп түз кеңешүү жүргүзүп, Украинаны сунуш кылган бааны жактырсын деп чакырык айтты. Ал өлкө чыгымын тартууга таңкыс эмес экенин айтып келип: «Украиналык кесиптештер өз газына каалагандай баа коюп алышсын, а биздин газга бааны биз коебуз!», - деп катуу айтты.
Таймс (“The Times”) жазганга караганда, «бул талаш, Батыштын чочулоосун туудурууда. Кремл тышкы саясатында өзүнүн энергоотунун саясий апсапка айланта баштаганы аларды тынчсыздантырат. Эгерде тараптар чукулку аптада бир пикирге келе алышпаса, анда Батыш Европага орусиялык газдын агышы буулуп калат. Ал жакка өтчү газдын 80 пайызына чукулу Украина жери менен өткөндүктөн абал оорлойт. Натыйжада Киевде гана эмес Маскөөдө экономикалык кыйроо болушу ыктымал», - деп жазат.
Украинанын мурдагы өкүмөт башчысы Юлия Тимошенконун да баасы ушуга чукул:
«Европаны газ менен камсыз кылуу – жогорку жоопкерчиликтеги иш. Биз бул жумушту бирге жазайбыз. Силер газ жибересиңе,р биз аны андан ары ээлерине жеткиришебиз. Бул ыркты бузуу, айталы, кылмыштуулук кылганга тете бодлор эле дейм. Украинада кимдир бирөө бул сыяктуу кескин кадам жазайт деп ойлобойм», - деген Тимошенко айым жекшембиде орусиялык сыналгыда айткан пикиринде.
Анализчилер баамында «эки мамалекет алакасы бул жолу оңолуп кеткен күндө да мындан ары Маскөөнүн кошуна өлкөлөрүнө болуучу чабуулу уланмакчы. Дал ошол газ, кара май «согушунун» жеңиши же жеңилиши чукулку жылдары КМШ келечегин аныктайт».
