15-март дүйнөлүк керектөөчүлөрдүн күнүн белгилөө демилгеси мындан туура 45 жыл мурда көтөрүлгөн болчу. 1916-жылы АКШнын президенти Жон Кеннеди Бириккен Улуттар Уюмунда керектөөчүлөрдүн таламын коргоп, аны төмөнкүдөй төрт принципке бөлүп көрсөткөн: коопсуздук укугу; маалымдоо укугу; тандоо укугу жана айткан ойдун угулуш укугу. Кийин ал: келтирилген чыгымдын өндүрүлүшү; керектөөчүлүк сабатты жою; керектөө коопсуздугун камсыз кылуу; таза айлана чөйрө укуктарын камсыз кылуу талаптары менен толукталган. 1983-жылдын 15-мартынан тарта ал эларалык майрамдар тизмегинде киргизилип, керектөөчүлөрдүн укугун коргоонун Бүткүл дүйнөлүк майрамы катары белгилене баштады.
Кыргызстанда да бул күн керектөөчүлөрдүн күнү катары белгилене баштаганына быйыл 14 жылдын жүзү толду.
1848-жылдын 15-мартында Венгриянын Пешт шаарында “Венгр жазы” аталган буржуазиялык революция башталган. Пешт шаары ал убакты азыркы Венгрянын борбору Будапешттин жарымы болгон. Пешттеги буржуазиялык революция Австриянын Габсбурдар династиясынын бийлигинен кутулууга багытталган улуттук-боштондук кыймылга айланган. Габсбургдар венгерлердин талабын башында аткарганы менен 1849-жылдын август айында күңкорсуздук үчүн күрөшкөн венгр революциясы аесуз басылган.
Мындан туура 15 жыл мурун, 1990-жылы М.С.Горбачев СССР президенти болуп шайланган.
15-март 2005-жылы Кыргызстанда саясий кырдаал шакардай кайнап, бийлик оппозицияны тынчытууга, акыркы биринчини бийликтен кетирүү амалында болушту. Бир жыл мурун президент Аскар Акаев шайлоо жыйынтыгын чыгарып калкка кайрылды. Президенттин пикиринде шайлоо калыс жана демократиялык талаптарга шайкеш өткөрүлдү деп оппозицияны ыркка чакырса, акыркылар ага да, шайлоо чечимине да ынанбай Жалалбатта курултай өткөрүшүп, Аскар Акаевдин кызматтан кетиши маселесин кабыргасынан коюшту.
Кыргызстанда да бул күн керектөөчүлөрдүн күнү катары белгилене баштаганына быйыл 14 жылдын жүзү толду.
1848-жылдын 15-мартында Венгриянын Пешт шаарында “Венгр жазы” аталган буржуазиялык революция башталган. Пешт шаары ал убакты азыркы Венгрянын борбору Будапешттин жарымы болгон. Пешттеги буржуазиялык революция Австриянын Габсбурдар династиясынын бийлигинен кутулууга багытталган улуттук-боштондук кыймылга айланган. Габсбургдар венгерлердин талабын башында аткарганы менен 1849-жылдын август айында күңкорсуздук үчүн күрөшкөн венгр революциясы аесуз басылган.
Мындан туура 15 жыл мурун, 1990-жылы М.С.Горбачев СССР президенти болуп шайланган.
15-март 2005-жылы Кыргызстанда саясий кырдаал шакардай кайнап, бийлик оппозицияны тынчытууга, акыркы биринчини бийликтен кетирүү амалында болушту. Бир жыл мурун президент Аскар Акаев шайлоо жыйынтыгын чыгарып калкка кайрылды. Президенттин пикиринде шайлоо калыс жана демократиялык талаптарга шайкеш өткөрүлдү деп оппозицияны ыркка чакырса, акыркылар ага да, шайлоо чечимине да ынанбай Жалалбатта курултай өткөрүшүп, Аскар Акаевдин кызматтан кетиши маселесин кабыргасынан коюшту.
