Кыргызстандын Экономикалык өнүгүү жана соода министри Сабырбек Молдокулов өкмөттүн бизнес жаатындагы иш-аракети ачык-айкын экендигине токтолуп, өнөктөштөрүнөн андай мамиле байкалбай жатканын белгиледи.
Анткен менен аткаруу бийлигинин жасаган-эткендеринин бардыгы эле ишкердикке ыңгайлуу шарт түзбөй, тоскоол болгондон башкага жарабай жатканын ишкер Павел Десятников биртоп мисалдар менен ырастады. Анын айтуусунда, Кыргызстандагы транспорт ставкасынын жогорулугу автоунаа тармагынын жаңы машинелер менен толукталышына чоң кедергисин тийгизди.
- Он жылдан бери биз жалаң эле Казакстанга иштеп келе жатабыз. Биздин өлкөнүн транспорт ставкасын коңшу өлкөгө берип койгонубузду эч ким тана албайт. Бүт Казакстан “Мерседес”, “Вольвого” өтүшкөн, биз эми жаңыдан бутубузга туруп келатабыз. Эми алардын ордун кытайлыктар ээлей баштады.
Салык кеңешчилери палатасынын башчысы Татьяна Ким ири айыл чарба өндүрүшчүлөрүнөн кошумча нарк салыгын алып салуунун кээрин кайра иштетүү өнөр жайынын өкүлдөрү тартып жатканына токтолду.
- Бошотулгандан кийинки болжолдуу тогуз ай ичинде мөмө-жемиштерди иштетүүнүн көлөмү 25%дан 40% чейин төмөн түштү. Жакын арада бул өндүрүштүн жарым-жартылайы гана калат же болбосо аны “көмүскө экономикага” киргизип тынабыз. Кооз, бирок жакшы ойлонулбаган чечимдин натыйжасы ушундай болот.
Татьяна Ким чакан ишкерликти колдоо жаатында жасалган өкмөттүн дагы бир аракетин сынга алды. Кошумча нарк салыгынын босогосун 2 миллион сомдон баштоо, анын пикиринде, ири бизнеске чоң салакасын тийгизет. Ушул эле ойду Кыргызстан туроператорлор бирлигинин мүчөсү Владимир Комиссаров да улантты.
- Туура, өзгөрүү, жаңылануу керек. Болгондо да концептуалдуу өзгөрүүлөр зарыл. Айтарын айтабыз, а бирок ал качан жасалат? Кантип, качан жасалат, кеп ушунда.
Дүйнөлүк банктын Кыргызстандагы өкүлү Роджер Робинсон болуп аткан кеп-сөздөр диалогдун башталышы экенин айтып, иш мындан ары өз ыраатында улана бере тургандыгына ишенерин билдирди.
- Бул процесс, дурус жылыштар, өзгөрүүлөр, өкмөт алдыда чече турган проблемалар өз ырааты менен чыга берет. Жекече жагдай-шарттарга таянып мыйзамга өзгөртүү киргизүү туура эмес, ал начар натыйжаларга алып келиши ыктымал.
Роджер Робинсон Салык кодексин жыл кур эмес улам-улам өзгөртө берүү ишкерликке жолтоо болгондон башкага жарабастыгын белгиледи. Анын ырасташынча, салык саясаты өкмөт менен жарандык коомдун ортосундагы балансты кармап, ичара мунасанын натыйжасы болушу керек.
“Инвестициялык тегерек үстөл” долбоорунун жетекчиси Равкат Хасанов быйылкы жылдын 4 айынын экономикалык өсүшүнө анчалык кубанууга негиз жок деген пикирде.
- 9,1% өсүштү үч жылга бөлө келсек, иш жүзүндөгү өсүш анча деле бийик эмес. Азыркы милдет өсүш темпин сактап калыш. Ал үчүн чындап реформаларды башташ керек.
Экономикалык өнүгүү жана соода министри Сабырбек Молдокулов кийинки эки жылдагы экономикалык жагдайды жакшылап иликтөө маселесин козгоду.
- Кийинки эки жылда эмне болду? Экономика өскөн жок, салыктар болсо арбын түштү. Салык чогултуу жакшырдыбы же биздин салык төлөөчүлөрдүн аң-сезими өсүп кеттиби? Ушуну иликтеп чыкса кызыктуу болор эле.
Адистердин ырасташынча, кирешенин арбышы тапталган коррупциялык схеманын азыноолок өзгөрүп, кайсы бир чөнтөктөргө түшчү акчалардын мамлекет казынасына карай бурулуп калганына байланыштуу.
Анткен менен аткаруу бийлигинин жасаган-эткендеринин бардыгы эле ишкердикке ыңгайлуу шарт түзбөй, тоскоол болгондон башкага жарабай жатканын ишкер Павел Десятников биртоп мисалдар менен ырастады. Анын айтуусунда, Кыргызстандагы транспорт ставкасынын жогорулугу автоунаа тармагынын жаңы машинелер менен толукталышына чоң кедергисин тийгизди.
- Он жылдан бери биз жалаң эле Казакстанга иштеп келе жатабыз. Биздин өлкөнүн транспорт ставкасын коңшу өлкөгө берип койгонубузду эч ким тана албайт. Бүт Казакстан “Мерседес”, “Вольвого” өтүшкөн, биз эми жаңыдан бутубузга туруп келатабыз. Эми алардын ордун кытайлыктар ээлей баштады.
Салык кеңешчилери палатасынын башчысы Татьяна Ким ири айыл чарба өндүрүшчүлөрүнөн кошумча нарк салыгын алып салуунун кээрин кайра иштетүү өнөр жайынын өкүлдөрү тартып жатканына токтолду.
- Бошотулгандан кийинки болжолдуу тогуз ай ичинде мөмө-жемиштерди иштетүүнүн көлөмү 25%дан 40% чейин төмөн түштү. Жакын арада бул өндүрүштүн жарым-жартылайы гана калат же болбосо аны “көмүскө экономикага” киргизип тынабыз. Кооз, бирок жакшы ойлонулбаган чечимдин натыйжасы ушундай болот.
Татьяна Ким чакан ишкерликти колдоо жаатында жасалган өкмөттүн дагы бир аракетин сынга алды. Кошумча нарк салыгынын босогосун 2 миллион сомдон баштоо, анын пикиринде, ири бизнеске чоң салакасын тийгизет. Ушул эле ойду Кыргызстан туроператорлор бирлигинин мүчөсү Владимир Комиссаров да улантты.
- Туура, өзгөрүү, жаңылануу керек. Болгондо да концептуалдуу өзгөрүүлөр зарыл. Айтарын айтабыз, а бирок ал качан жасалат? Кантип, качан жасалат, кеп ушунда.
Дүйнөлүк банктын Кыргызстандагы өкүлү Роджер Робинсон болуп аткан кеп-сөздөр диалогдун башталышы экенин айтып, иш мындан ары өз ыраатында улана бере тургандыгына ишенерин билдирди.
- Бул процесс, дурус жылыштар, өзгөрүүлөр, өкмөт алдыда чече турган проблемалар өз ырааты менен чыга берет. Жекече жагдай-шарттарга таянып мыйзамга өзгөртүү киргизүү туура эмес, ал начар натыйжаларга алып келиши ыктымал.
Роджер Робинсон Салык кодексин жыл кур эмес улам-улам өзгөртө берүү ишкерликке жолтоо болгондон башкага жарабастыгын белгиледи. Анын ырасташынча, салык саясаты өкмөт менен жарандык коомдун ортосундагы балансты кармап, ичара мунасанын натыйжасы болушу керек.
“Инвестициялык тегерек үстөл” долбоорунун жетекчиси Равкат Хасанов быйылкы жылдын 4 айынын экономикалык өсүшүнө анчалык кубанууга негиз жок деген пикирде.
- 9,1% өсүштү үч жылга бөлө келсек, иш жүзүндөгү өсүш анча деле бийик эмес. Азыркы милдет өсүш темпин сактап калыш. Ал үчүн чындап реформаларды башташ керек.
Экономикалык өнүгүү жана соода министри Сабырбек Молдокулов кийинки эки жылдагы экономикалык жагдайды жакшылап иликтөө маселесин козгоду.
- Кийинки эки жылда эмне болду? Экономика өскөн жок, салыктар болсо арбын түштү. Салык чогултуу жакшырдыбы же биздин салык төлөөчүлөрдүн аң-сезими өсүп кеттиби? Ушуну иликтеп чыкса кызыктуу болор эле.
Адистердин ырасташынча, кирешенин арбышы тапталган коррупциялык схеманын азыноолок өзгөрүп, кайсы бир чөнтөктөргө түшчү акчалардын мамлекет казынасына карай бурулуп калганына байланыштуу.
