Жолугушууга ЕККУнун Бишкектеги өкүлчүлүгүнүн жетекчиси Маркус Мюллер да катышып, башкы көңүл тартип коргоо органдарын реформалоо жана адам укуктарын коргоо маселесине бурулду. Министр Молдомуса Конгантиев болсо тартип коргоо органдары менен бейөкмөт уюмдардын кызматташуусунун башкы багыты тартип бузуулардын, анын ичинде балдар арасындагы кылмыштуулук менен мектептердеги тартип бузуулардын алдын-алуу болушу керектигин белгиледи.
Бейөкмөт уюм өкүлдөрү болсо айыпталуучулар кармалчу тергөө жайлары менен селсаяктар кармалчу жайлардагы абалды көзөмөлдөөгө жарандык коомду катыштыруу, митинг, пикеттерде милициянын адам укуктарын коргоо маселелерине башкы көңүл бурууга мезгил жеткендигин белгилешти. “Кылым шамы” укук коргоо уюмунун жолугушууга катышкан жетекчиси Азиза Абдрасулованын айтымында, жолугушуу милициянын адам укуктарын коргоо мамилесин жакшыртууга өбөлгө түзөт деген үмүттү пайда кылды. Анткени министрликтин бейөкмөт уюмдар менен иш алып барган 9-бөлүмүнүн кызматкерлеринин укук коргоочуларга карата орой жана мыйзамсыз мамилеси кызуу талкууланып, министр Конгантиев милиция менен элдин ортосундагы ажырымды жоюуга бейөкмөт уюмдар көпүрө болушу керектигин баса белгиледи дейт Азиза Абдрасулова:
-Мен ушул демилге ишке ашат жана милиция кызматкерлери адам укуктарын коргоо багытында иш алып барат деп ишенгим келет.
Жолугушууда парламенттик шайлоонун жыйынтыгына нааразы болгон жаштар уюштурган “Мен ишенбейм” нааразылык акциясынын катышуучуларын күч менен камоо жана Бишкек шаар кеңешинин нааразылык акцияларды атайын бөлүнгөн жерлерде гана өткөрүү жөнүндөгү токтому адам укуктарын одоно бузуу катары фактысы катары талкуулангандан кийин министрлик менен бейөкмөт уюмдар “Митинг, пикет жана жөө жүрүштөрдү өткөрүү” жөнүндөгү мыйзам долбоорун биргелешип даярдоо чечимине келишкен.
- Чындыгында мыйзамда мүчүлүштүктөр абдан көп. Ошол себептен да аталган токтом кабыл алынып жатат. Ошол токтом Конституцияга карама-каршы келээрин адилет министри да, ички иштер министри да түшүнүп турат.Ошондуктан, жарандык коомдун өкүлдөрү жана укук коргоочулар биргелешип иштешибиз керек, өзүбүздүн сунуштарды киргизишибиз керек,- дейт.
Парламенттик шайлоого чейин жана андан кийин да Бишкектин борбордук аянтында нааразылык акцияларын өткөргөндүгү үчүн камакка алынып, соттон бир нече жолу жаза алган укук коргоочу Максим Кулешов ички иштер министри Молдомуса Конгантиев менен бейөкмөт уюмдарынын кызматташуу аракетинен майнап чыкпайт деген бекем ишенимде:
-Мен ишенбейм. Анын жыйынтыгын көрмөйүнчө ишене албайм. Анткени, бийликте турган адамдар убада бере бергени менен ал эч качан аткарылбайт. Маселен, “Мен ишенбейм” акциясынын катышуучуларын камоодо жана аларды соттоп жатканда жактоочуларды киргизишкен жок. Ага соттор да көңүл бурушкан жок. Конституция боюнча кармалар замат адвокаттарды катыштыруу керек.
Ал эми адам укуктары боюнча президент алдындагы комиссиянын төрагасы Турсунбек Акун көптөн бери өз ара тирешип келаткан Ички иштер министрлиги менен укук коргоочу бейөкмөт уюмдардын ортосунда кызматташуу аракети бара-бара коомдо адам укуктарын коргоонун жакшырышына жана милиция кызматкерлеринин жоопкерчилигинин да жогорулашына жакшы өбөлгө түзөөрүн билдирди. Эки тараптын кызматташуусунун натыйжасы катары өзү жетектеген комиссия убактылуу кармоочу жайларды иликтөө боюнча мекемелер аралык комиссия түзүүнү көздөп жаткандыгын жана анын курамына жарандык коом өкүлдөрүн да тартарын кабарлады:
- Премьер-министр макул болсо ага өкмөттүк уюмдардын жана жарандык коом өкүлдөрүн катыштырып туруп мекемелер аралык комплекстүү комиссия түзүү керек. Анан Бишкектеги гана эмес, бүт өлкө аймагындагы убактылуу кармоочу жайларды текшерип чыгыш керек.
Бейөкмөт уюм өкүлдөрү болсо айыпталуучулар кармалчу тергөө жайлары менен селсаяктар кармалчу жайлардагы абалды көзөмөлдөөгө жарандык коомду катыштыруу, митинг, пикеттерде милициянын адам укуктарын коргоо маселелерине башкы көңүл бурууга мезгил жеткендигин белгилешти. “Кылым шамы” укук коргоо уюмунун жолугушууга катышкан жетекчиси Азиза Абдрасулованын айтымында, жолугушуу милициянын адам укуктарын коргоо мамилесин жакшыртууга өбөлгө түзөт деген үмүттү пайда кылды. Анткени министрликтин бейөкмөт уюмдар менен иш алып барган 9-бөлүмүнүн кызматкерлеринин укук коргоочуларга карата орой жана мыйзамсыз мамилеси кызуу талкууланып, министр Конгантиев милиция менен элдин ортосундагы ажырымды жоюуга бейөкмөт уюмдар көпүрө болушу керектигин баса белгиледи дейт Азиза Абдрасулова:
-Мен ушул демилге ишке ашат жана милиция кызматкерлери адам укуктарын коргоо багытында иш алып барат деп ишенгим келет.
Жолугушууда парламенттик шайлоонун жыйынтыгына нааразы болгон жаштар уюштурган “Мен ишенбейм” нааразылык акциясынын катышуучуларын күч менен камоо жана Бишкек шаар кеңешинин нааразылык акцияларды атайын бөлүнгөн жерлерде гана өткөрүү жөнүндөгү токтому адам укуктарын одоно бузуу катары фактысы катары талкуулангандан кийин министрлик менен бейөкмөт уюмдар “Митинг, пикет жана жөө жүрүштөрдү өткөрүү” жөнүндөгү мыйзам долбоорун биргелешип даярдоо чечимине келишкен.
- Чындыгында мыйзамда мүчүлүштүктөр абдан көп. Ошол себептен да аталган токтом кабыл алынып жатат. Ошол токтом Конституцияга карама-каршы келээрин адилет министри да, ички иштер министри да түшүнүп турат.Ошондуктан, жарандык коомдун өкүлдөрү жана укук коргоочулар биргелешип иштешибиз керек, өзүбүздүн сунуштарды киргизишибиз керек,- дейт.
Парламенттик шайлоого чейин жана андан кийин да Бишкектин борбордук аянтында нааразылык акцияларын өткөргөндүгү үчүн камакка алынып, соттон бир нече жолу жаза алган укук коргоочу Максим Кулешов ички иштер министри Молдомуса Конгантиев менен бейөкмөт уюмдарынын кызматташуу аракетинен майнап чыкпайт деген бекем ишенимде:
-Мен ишенбейм. Анын жыйынтыгын көрмөйүнчө ишене албайм. Анткени, бийликте турган адамдар убада бере бергени менен ал эч качан аткарылбайт. Маселен, “Мен ишенбейм” акциясынын катышуучуларын камоодо жана аларды соттоп жатканда жактоочуларды киргизишкен жок. Ага соттор да көңүл бурушкан жок. Конституция боюнча кармалар замат адвокаттарды катыштыруу керек.
Ал эми адам укуктары боюнча президент алдындагы комиссиянын төрагасы Турсунбек Акун көптөн бери өз ара тирешип келаткан Ички иштер министрлиги менен укук коргоочу бейөкмөт уюмдардын ортосунда кызматташуу аракети бара-бара коомдо адам укуктарын коргоонун жакшырышына жана милиция кызматкерлеринин жоопкерчилигинин да жогорулашына жакшы өбөлгө түзөөрүн билдирди. Эки тараптын кызматташуусунун натыйжасы катары өзү жетектеген комиссия убактылуу кармоочу жайларды иликтөө боюнча мекемелер аралык комиссия түзүүнү көздөп жаткандыгын жана анын курамына жарандык коом өкүлдөрүн да тартарын кабарлады:
- Премьер-министр макул болсо ага өкмөттүк уюмдардын жана жарандык коом өкүлдөрүн катыштырып туруп мекемелер аралык комплекстүү комиссия түзүү керек. Анан Бишкектеги гана эмес, бүт өлкө аймагындагы убактылуу кармоочу жайларды текшерип чыгыш керек.
