Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
16-Октябрь, 2024-жыл, шаршемби, Бишкек убактысы 13:49

Өзбек газы кымбаттады, өкмөт элге сатчу баасын бычууда


Жыл жаңыраар алдында Ташкенде кол коюлган келишимге ылайык, Кыргызстан эми өзбек газынын миң кубометри үчүн 240 доллардан акча төлөйт. Былтыр бул баа 145 долар эле.

Өзбекстан өкмөтү газ коңшуларга деле Орусияга саткан баанын деңгээлинде сатыларын күн мурунтан жарыя кылып келген. Астыртан кулак какты кылган ошол 300 долларды кайсы коңшу канчага арзандатары күтүлүп жаткан. Жаңы жыл алдында “Кыргызгаз” акционердик коомунун жетекчиси менен Өнөржай, энергетика, отун ресурстары министри Ташкенде коно жатып, эки тараптуу келишимге кол коюп кайтышты.

“Кыргызгаз” ачык акционердик коомунун төрага орунбасары Кубан Мырзаканов ушу тапта Өзбекстандан келип жаткан “көгүлтүр отундун” баасын кимге кандай баада сатыларын жакын арада маалым кылышарын билдирди.

- Элге сатылчу баасы канча, бюджеттик мекемелерге, өнөржай ишканаларына кандай баада сатылары аныкталат. Сауналарга, турмуш-тиричиликке, ташып жеткирүүнүн акысы канча болот? Ушунун баары айтылат.

К.Мырзаканов элге сатылчу газдын бир кубу 15 сомдун тегерегинде боло тургандыгын ырастады. Өткөн жылы Өзбекстан Кыргызстан кыштан кыйналбай чыгышы үчүн Бишкек жылуулук борборуна кошумча газ беришке да макул болгон. Башкалаанын жылуулук борбору Өзбекстандан келчү кымбатбаа газдын ордуна карамай калдыгын жагууда. Мунай баасынын арзандашы ошентип Кыргызстандын отун проблемасынын оңунан чечилишине таасирин тийгизүүдө.

Кыргызстандын “көгүлтүр отунга” муктаждыгынын дээрлик 90% ашуунун Өзбекстандан сатылып алынчу газ жабат. Жыл сайын республика 30 миллион кубометрдей газ өндүрөт. Орусиялык “Газпром” ишканасынын көмөгү менен “Кыргызнефтегаз” акционердик коому анын өлчөмүн 2010-жылы 40 миллион кубометрге жеткирүүнү көздөөдө. Кыргызстан өкмөтү орусиялык компанияга 25 жылга газ, карамай чыкчу жерлерди чалгындоого 2003-жылы эле уруксат беришкен.

Адистердин маалымдашынча, Кыргызстанда 6 миллиард кубометр газдын запасы бардыгы аныкталган. Газ чыгышы ыктымал жерлерди чалгындоого биртоп чет элдик компаниялар киришип, бирок да азырынча андан натыйжа чыга элек.

Кыргызстан эгемендикке жеткенден бери Кадамжай районундагы Бүргөндү өрөөнүндөгү мунай, газ чыкчу жерлерин өзүнө алалбай келатат. Парламент депутаты Мурат Жураевдин айтуусунда, 2005-жылы эски бургулардын айрымдары Кыргызстанга калтырылган.

- Иштеп аткан бургулардын 70% Өзбекстандыкы, бирок анын баары биздин аймакта. Азырга чейин алып жатат.

Мурат Жураев Өзбекстан Кыргызстан аймагынан өндүрүлгөн газды өзү каалагандай пайдаланып келатканын да кошумчалады.

- Хорезмден келген газды ошол газ сактагычка толтурушат. Жазында газ керекттө азаят. Биздин жердин алдындагы газ сактагычты кампа катары иштетишет. Аны кышында кайра элине беришүүдө.

Адистердин айтуусунда, Бүргөндү өрөөнүндөгү газ менен мунай Кыргызстанга кайтарылса жергиликтүү муктаждыктын кыйласын жапмак. Азырынча Кыргызстан табигый газды Өзбекстандан сатып алышка мажбур. Газ баасы болсо жылдан-жылга кымбаттап коңшулар менен бир баа бычуу уламдан-улам кыйындап баратат. “Кыргызгаз” компаниясы Өзбекстандан келчү “көгүлтүр отундун” баасы канча болорун 8-январда элге жарыя кылмакчы.

XS
SM
MD
LG