Садыркулов клан ынтымагы үчүн садага чабылды

Кыргыз президентинин администрациясын эки жарым жылдан бери башкарып келген Медет Садыркулов кызматтан кетүү себебин “Азаттыкка” төмөнкүчө түшүндүрдү:

-Мен келгенде убакыт башка болчу. Ошол убакытка жараша көп маселелер болгон жана аларга колумдан келишинче жооп берген иштерди жасадым. Бул өтө оор жумуш, эки жарым жыл иштеген абдан кыйын. Азыр убакыт өзгөрүлүп жаңы милдеттер коюлат. Ошон үчүн аларды ишке ашырууга жаңы адамдар керек. Курманбек Салиевич экөөбүз менимче жакшы иштедик. Администрациянын алдында чоң милдеттер болгон. Алардын баарын аткарганга аракет кылып, чоң иштерди жасадык. Аны эл билет.Ошон үчүн эч кандай проблема жок. Бул менин чечимим.

Анткен менен Медет Садыркулов тууралуу коомдо ар кандай пикирлер айтылып, бир топ мүчөлөрү мамлекеттик бийликте турган “Жаңы Кыргызстан” партиясы, УТРКнын ачкачылык жарыялаган кызматкерлери жана Элдик революциялык кыймыл президентке аны кызматтан кетирүү талабын койгону белгилүү. Элдик революциялык кыймылдын лидерлеринин бири Топчубек Тургуналиев ошон үчүн бул окуяны бириккен оппозициянын алгачкы жеңиши деп баалады:

-Оппозициянын бир бүтүмгө келип, Бакиев баш болгон бийликти кетирип, Кыргызстанды башка жолго салган мамлекеттик система түзөбүз деген чечим кабыл алган Бирдиктүү элдик кыймылдын, анын ичинде Элдик революциялык кыймылдын негизги максаты таасирин тийгизип жатат.Ошон үчүн бийлик жанталашып көп нерсени өзгөртүүгө аракет кылат.Келерки кадамы жакын арада өкмөттү өзгөртүү болот.

Ал эми президенттин басма сөз катчысы Нурлан Шакиев Садыркуловдун чечиминде эч кандай саясат жок деп билдирди:

-Саясий эч кандай негиз, боек жок. Бул турмушта болуп жүргөн эле өзгөрүүлөр жана кадрдык алмашуулар катары кабыл алыш керек.

Саясат талдоочулар менен оппозициянын өкүлдөрү Садыркуловдун кызматтан кетишинин артында чоң саясий оюндар турат, бул президенттин айланасындагы таасирдүү күчтөрдүн ортосундагы тирешүүнү басаңдатуу үчүн жасалган кадам, аны түшүнгөн Садыркулов өзү ушундай чечимге барды деп баалашты.

Ал эми “Ата Мекен” партиясынын төрагасы Өмүрбек Текебаев Садыркулов президенттин айланасындагы күчтөрдүн ынтымагы үчүн саадага чабылды деп билдирди:

-Бул күтүлүп жаткан окуя болчу. Клан ичиндеги күрөштө аларды ынтымакка чакыруунун бирден-бир шарты катары Медет Садыркуловду кызматтан кетирүү ультиматум катары коюлган. Ошон үчүн Медет Садыркулов ыңгайсыз эки сунуштун ушунусун тандап алды. “Жаңы Кыргызстан” партиясы, ага кирген адамдар жана президенттин жардамчылары Медет Садыркуловго ачыктан- ачык каршы чыга баштаган. “Жаңы Кыргызстан” партиясы чала-була оппозицияга өткөндүгүн да жарыялап жиберип, жакында кайра президентке берилгендигин жана Исмаил Исаковдон баш тарткандыгын кабарлады. Мына ошол жең ичиндеги сүйлөшүүлөрдө эле Садыркулов президенттин командасынын биримдиги үчүн садага чабылгандыгы тууралуу сөздөр тараган. Мына эки жумадан кийин президентке жакын адамдардын ынтымагынын баасы канча турары аныкталды. Медет Садыркулов президенттик кландын ички ынтымагы үчүн садага чабылды.

“Жаңы Кыргызстан” партиясынын баш катчысы Исмаил Исаков Садыркулов азыркы президенттик бийликти булгап турган адам болчу, анын кетиши кызматынан алынсын деген элдин талабын президенттин уга тургандыгын далилдеди деп билдирди. Бирок анын кетиши менен саясат өзгөрөт деп үмүт артпасын кошумчалады:

-Саясат өзгөрбөйт, себеби система ошол бойдон калып жатат. Система өзгөрбөгөндөн кийин ким келбесин тоскоолдук кылып, ишти алдыга жылдырууга мүмкүнчүлүк бербейт.

Cаясат талдоочу Токтогул Какчекеев президенттин мындай чечими анын эмдиги жылдагы президенттик шайлоого камдана баштагандыгынан кабар берет деген ойдо:

-Президенттик шайлоого карата өзүнүн тегерегин тазалап жатат. Анткени, ушул эле команда, ушул эле саясат менен барса экинчи мөөнөткө өтпөй калаары айгине.

Кыргыз коомунда болсо президенттик администрация башына эми ким келет деген ой бүйүр кызытууда. “Ак жолчу” депутат Жангороз Каниметов бул орунга түз жүргөн калыс адам келсе саясий кармаш басаңдашы мүмкүн десе, cоциал-демократ депутат Роза Отунбаева президент азыр бул орунга укуктук мейкиндикти көзгө илбей, коюлган максатка жетүү үчүн күч колдоно турган адамды дайындайт деген ишенимде:

-Медет Садыркулов Кыргызстанда авторитаризмди орнотууга көп күч жумшады. Бакиев муну менен Садыркуловдун ресурсу бүткөндүгүн жакшы түшүнүп жатат. Авторитардык бийлик калыптанды. Эми укуктук мейкиндиктен тыш иштеген, күчкө гана таяна турган, укукту көзгө илбеген жаңы адамдар керек. Алардын иштөө ыкмасы да күчкө таянуу болот. Садыркулов түзгөн авторитардык базанын негизинде күчкө таянуу доору башталат.

“Ата Мекен” партиясынын төрагасы Өмүрбек Текебаевдин баамында, президенттин айланасында андай адамдар көп жана бир туугандардын талабы менен аларды тез-тез алмаштырып турууга көп кадрлар табылат.

Медет Садыркулов Кыргызстанда сөз жана басма сөз эркиндигине чек койгон адам катары да тарыхта калат деп баа бериле баштады. Анткени анын убагында бир нече эркин гезиттер жабылып, журналисттер чет өлкөгө качууга мажбур болду,- дейт “Ачык саясат” гезитинин башкы редактору Бабырбек Жээнбеков:

-Медет Садыркуловдун убагында басма сөзгө болгон кысым аябагандай күчөгөндүгүн, гезиттер үчүн оор кыйынчылыктарды алып келгендигин эч ким тана албайт. 2008-жылы эле “Де-факто”, “Алиби” гезиттери жабылды. БИ-БИ-СИ радиосун токтотууга аракет көрүштү. “Азаттыктын” берүүлөрү токтотулду. Демек, мындай терс көрүнүштөрдүн бардыгы Садыркуловдун көз алдында болду деп айтканга толук негиз бар.