Жалал-Абад облусунун дыйкандары тоңуп калган жерлерин тоңдурмалай албай кыйналууда. Алар жер айдоо иштери кеч күздө, же чилде айында да болбогондуктан бул быйылкы түшүмгө таасир этет деп бушайман.
Жер тоңдурмалоонун жүрүшүнө кыштын эрте түшүп, каз тамандуу тракторлордун аздыгы да каскак болду.
Жалал-Абад облусунун Ноокен районуна караштуу талаалардын биринде мурдагы жылдары пахта терилип бүткөн кеч күздө жер айдалып бүтүп калчу. Бирок быйыл пахта толугу менен терилип алына электе кыш эрте түшүп, жер тоңуп, техникалар менен күйүүчү майлардын кымбаттыгынан дыйкандар жерин тоңдурмалай албай кыйналууда.
Дыйкандардын бири Абдыкадыр Жамаловго караштуу 62 гектар аянттын түшүмү жыйнала электе адегенде бир ай бою жамгыр жааган. Кийин аба ырайы суук болуп, жерин айдатууга үлгүрбөй калган:
Жер тоңгонунан улам пахтачылар түшүмүн жыйнап, талааны тазалап, аларды тоңдурмалай албай калышты. Нурмамбет Токталиев эки гектар жер үлүшүн качан айдатаарын билбей, пахтанын куурайын жазында терип алууну чечкен:
- Жер айдоо үчүн тракторлор айылда жетиштүү эле. Күйүүчү май литри 39 сомдон болсо да сатылып турду. Жердин тоңгону жумшарса эле баштайлы деп турабыз. Быйыл дыйканчылыкка катаал жыл болот окшойт.
Көптөгөн механизаторлор өздөрүнүн тракторлорун талаага айдап кире албай жатышат.
Алардын бири Ырысбек Жуманов тракторун от алдырып, кечки айдоого камдап жатат. Жаңы жыл келгиче дыйкандар жерлерин кечке маал, же түнкүсүн жер жумшарганда айдатышчу.
Ноокен райондук айыл чарба департаментинин директору Турдумамбет Эшиевдин айтымында, жер тоңдурмалоочу тракторлор жетиштүү:
- Район боюнча тоңдурмалаганга 17800 гектар жер калган. Бүгүнкү күнгө айдалганы 1080 гектар. Бизде 1071 трактор бар. Алардын ичинен 738и дөңгөлөктүү. Айдоого тракторлор жетиштүү. Бирок күйүүчү майдын кымбаттыгынан, аба ырайынын кескин муздап, жер тоңгондугуна байланыштуу жерди тоңдурмалоо иши токтоп турат.
Дыйкандар “жерибизди убагында айдатып алсак жакшы болор эле” дешип, санаркоо менен күндүн жылышын күтүп турушат.
Ырысбай Абдыраимов
"Азаттыктын" Жалал Абад облусундагы кабарчысы, Кыргыз мамлекеттик университеттин журналистика бөлүмүн аяктаган.
