Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
9-Ноябрь, 2024-жыл, ишемби, Бишкек убактысы 09:02

Басма сөз: коом жана "общак"


Гезиттер абактагы ызы-чууну талдоого алган ой-пикирлерди бүгүнкү сандарында да улантты.

Жума күнү чыга турган гезиттердин бири “Фабула” профессор Жеңишбек Назаралиевдин “Мен өз өлкөмө жардам берүүгө даярмын” деген ат менен маегин жарыялады. Өз элинин курсагы ток болушун, интеллектуалдык өнүгүүнүн жаңы тепкичине тезирээк чыгышын каалаган Назаралиев улуттун туусун көтөрүүгө татыктуу, азыркы аалам айлампасында өлкөнү кармап турууга, аны өнүктүрүүгө жөндөмдүү жаңы кыргыз элитасы тезирээк пайда болушун каалай тургандыгын билдирди.

№1 СИЗОнун башчысы Марс Жусупбеков маегин: “Камактагылар камераны жаап салганыма ыраазы болушсун, анткени алардан эми эч ким акча талап кылбайт” деп атады.

Ал азыркы учурда 1-СИЗОдогу абал орточо экенин, 385 киши оозун тигип алса, эми алардын үчөө ооздорун “ачып”, общактан алыс жайгашкан башка камерага которууну суранышканын, көбү ачкачылык акциясын колдоодон баш тартып жатышканын, алардын саны 260 киши экенин, түрмөнүн ичинде каалагандай ээн-эркин басып жүрүү үчүн камераларды ачып коюну талап кылып жатышканын, бирок эми бир дагы камера ачылбай тургандыгын, бүгүн ар бир камеранын “смотрящийлери” абактагыларды оозун тигүүгө мажбурлап жатканын айтты.

Марс Жусупбеков №1 тергөө абагына өткөн жылдын 13-январында дайындалган. Ал жаңы келгенде 2-кабатта 2 камера, 3-кабатта “общактардын” 3 камералары күнү-түнү менен ачык болгон. 30-40ка жакын камактагылар камераларды ээн-эркин кыдырып турган, акча талап кылып, сабап, керек болсо өлтүрүп салган учурлары болгон. Марс Жусупбеков уруксаты жок буюмдардын камераларга кирип турганы, камераларды ушинтип ачып ташташканы мурунку жетекчиликтин абийринде экенин белгиледи.

№1 СИЗОнун башчысы аягында:”Менин күнөөм эмнеде? Камераларды жаап салганымдабы? Бул “общактык” камерадагы 20 гана адамдын кыжырын келтирип жатат. Ал эми калган 1 жарым миң киши мага рахмат айтсын. Алардан эми мындан ары эч ким акча талап кылбайт. Камактагылардын каршылык акциясы бүгүн, эртең бүтөт",-деп айтты.

Ушул эле “Фабула” гезитинин бүгүнкү санына Ички иштер министрлигинин Чүй облустук башкармалыгынын начальниги Бакыт Жусубалиевдин “Былтыр биз Чүй облусу боюнча 5600 кылмыштын бетин ачтык” деген маеги жарык көрдү.

Полковник Бакыт Жусубалиев кечээ күнү “Тумар” радиосунун диджейи Жаныбек Айдаралиевди өлтүрдү деп 4 айдан бери изделип, таптырбай жүргөн Максат Эралиевди саат 11де Кант-Ивановка жолунда Ысык-Көлдөн такси менен келаткан жеринен Чүйдүн милициялары колго түшүргөнүн, негизинен Максат Эралиев Жаныбек Айдаралиевди өлтүргөнүн мойнуна алганын кабарлады. Ал андан ары кылмыштын бетин ачуу өткөн жылга салыштырганда 4 пайызга азайганын, көп катталган кылмыш уурулук экенин, эң өкүнүчтүү жагы кылмышка өспүрүм балдар көп барып жатканын, элди дүрбөлөңгө салган баягы Маевка, Кара-Жыгач окуялары чоң сабак болгонун, элдин колдоосу менен бул окуялар жалындап кетелекте басылганын, кыскасы мурдагыга караганда элдин милицияга болгон ишеними күн санап артып баратканын кеп кылды.

“Жаңы агым” гезити өткөн санына ички иштер министринин орун басары, генерал Мелис Турганбаев жөнүндө такталбаган маалыматтар боюнча жазылган калпыс кабар кеткенин, анда жазылгандар жалган болуп чыкканын мойнуна алып, кылмыш дүйнөсү менен аоесуз күрөшүп келаткан генерал Мелис Турганбаев жөнүндө жалган маалымат кеткендиги үчүн гезит аркылуу кечирим сурап, ишине ийгилик каалады.

Жаза аткаруу башкармалыгындагы бир айдан берки ызы-чууга “Жаңы агым” гезити да кайрылып, журналист Нурканбек Керимбаевдин макаласын басты. Кылмыш дүйнөсүндө “Лимонти” деген каймана аты бар Алмазбек Сулеймановду 27-абактын жетекчилиги Жаза өтөө кызматынын борбордук аппаратынын 7 адамы жасалма кургак учук менен оорулуу деп бошотуп жибергени кийин аныкталган. №3 түзөтүү мекемесинин мурунку башчысы Имаш Тельтаевга кызматынан кыянаттык менен пайдаланды деп коюлган айыптын 11 фактысы далилденген.

№32 мекеменин ыкчам кызматкери Акыл Усубалиев пара алып жаткан жеринен кармалган. № 45 түзөтүү мекемесинин башчысы Нурбек Отунчиев менен мекеме кызматкери Сайра Ашировага кылмыш иши козголгон. Жаза өтөө кызматындагы “өзүм билем, өтүгүмдү төргө илем” деген түшүнүк 6-7 жыл ичинде болуп көрбөгөндөй гүлдөгөн. Эми жогорудагыдай жолдор менен кызматынан кол жуугандар түрмөдөгү табакташ болгон кылмышкерлерди көкүтүп, Шейшенбек Байзаковго каршы чабуул коюп жатканы бүгүн сокур менен дүлөйгө да маалым болуп калганын, кокус өкмөт дал ушундай опурталдуу кырдаалда Байзаковду колдобосо, анда “мамлекетти кылмышкерлер багынтты” деп түшүнсөк болорун, бардык деңгээлде коррупция деп кыйкырабыз, бирок аны менен ачык кармашып жаткан генерал Ш. Байзаков коомчулук тарабынан, айрыкча бийлик тарабынан колдоого алынбаса, эл ири алдыда президент Алмазбек Атамбаевди, Жогорку Кеңештин төрагасы Асылбек Жээнбековду, премьер-министр Өмүрбек Бабановду айыптайт деп жазды гезит.

“Алиби” гезити Улуттук коопсуздук комитет төрагасынын мурдагы орун басары Марат Иманкуловдун “Дүйшөбаев офицер болсо, кырсыкка катышы бар экенин танбаса болмок” деген аталыштагы маеги менен жаңы санын ачты.

Бакиев бийлигинин тушунда Ички иштер министрлигинин ишин жөндөп кете албаган, бирок бийликтин камчысын башы-көзүнө карабай чапкан М. Суталиновду Улуттук коопсуздук комитетине куурчак кылып отургузуп койгонун, чынына келгенде бул мекемени Марат Бакиев башкарып келгенин, ал 50 жашка чукулдап калган принципиалдуу офицерлерди кызматынан айдап, алардын ордуна 55-58 жаштагы атасынын досторун кызматка алганын баяндап келип, Суталинов “апрель окуясынан кийин бардык документтерди Дүйшөбаевге өткөрүп берип, анын кызматтык машинасына түшүп, чек арадан өтүп кеткем” деп көрсөтмө бергенин, бирок Дүйшөбаев бул айтылгандарды танып келгенин, демек экс-министрлердин бул экөө тең калпычы экенин айтты.

“Алиби” гезити бүгүнкү санына “Салык жөнүндө” кодекстин автору, “Мистер 10 процент ким?” деген макала басты. Мына ушул укмуштуу салык мыйзамына ылайык бийчи Атай Өмүрзаков менен ырчы Гүлжигит Калыков чет элден алып келген сыйлыктарынын 10 процентин мамлекетке салыкка төлөшү керектигин жазды. Кыргыз бийлигинин мына ушул “салык саясаты” бүгүн бийликтегилердин бетин кызартпаганы менен башкалардын кызарбаган жерин кызартып жатканын, Кыргызстандын экономикасын мына ушул Атай менен Гүлжигиттин таман-акы маңдай терлери менен тапкан, андан да башка мамлекеттер берген сыйлыгынан кармалган 10 процент акча гүлдөтүп жибере тургансып, кармап жатканы эч бир акылга сыйбай тургандыгын белгилеп: “буга элдин жини келип жатат, ал эми “эл багарлар” эмне дээр экен?” деп суроо койду.

Журналист Темирбек Алымбековдун “Агай” аттуу макаласы Кыргыз улуттук университетинде 42 жылдан бери тынбай иштеп келаткан окутуучу, профессор Ниязбек Шаршеевге арналды.
XS
SM
MD
LG