Биринчи май советтик азилдерде

"Советтик Орусияда - ишембилик. Бүлгүнчүлүккө каршы күрөш. Чет өлкөдө - иш таштоо. Кеңеш бийлиги үчүн күрөш". Плакат. 1920-ж.

“Күлкү кербени” мурдагы совет доорундагы 1-май күнүнө карата айтылган айрым азилдерди сунуштайт.

* * * * *

1930-жылдардын аягы. Биринчи майдагы демонстрация маалында чачы куудай аппак карыялар “Жолдош Сталинге биздин бактылуу бала чагыбыз үчүн ыракмат!” деген ураан көтөрүп чыгышыптыр.

Жөнөкөй кийинип алган КГБчы алардын алдынан чуркап чыгып тосуптур:

— Силер, эмне, шылдыңдайлы деп жатасыңарбы? Силердин бала чагыңарда жолдош Сталин али төрөлө элек болчу да!

— Мына дал ошонусу үчүн ага ыракмат айтып жатабыз!

* * * * *

Биринчи май күнү кабарчы майрамдык демонстрацияга чыккандардын бирине суроо узатты:

— Эмне үчүн СССРде жумушсуздук жок деп ойлойсуз?

— Анткени эч кимдин колу бош эмес: бирөөлөрү куруп жатат, экинчилери кайра бузуп жатышат.

* * * * *

Биринчи май күнү кабарчы майрамдык демонстрацияга чыккандардын дагы бирине суроо узатты:

— Советтик системанын артыкчылыгы эмнеде деп ойлойсуз?

— Анын артыкчылыгы – башка коомдук системаларда таптакыр жок болгон кыйынчылыктарды ийгиликтүү түрдө жеңип келгендигинде.

* * * * *

Биринчи май күнү кабарчы майрамдык демонстрацияга чыккандардын ичинен четте келе жатканына суроо узатты:

— Кандай деп ойлойсуз, СССРде жакырлар барбы?

— Бар, алар биздин партиялык жетекчилер. Алардын өзүмдүк эч нерсеси жок. Алар жашаган эң сонун батир – мамлекеттики, татынакай дача – мамлекетке таандык, түшкөн мыкты автоунаасы – мамлекеттин менчиги. Бечаралар…

* * * * *

Биринчи май күнү кабарчы майрамдык демонстрацияга чыккандардын арасынан бир жумушчуга микрофон сунду:

— Жолдош! Айтыңызчы, бул күнү сиз кандай сезимге батып турасыз?

Өзүнчө эле куйкасы курушуп турган тигил киши бурк этти:

— Жоголчу нары, шайтандын шапалагындай болбой!..

Кабарчы микрофонду шак тартып ала коюп, шаңдуу үн менен ишин улантты:

— Мына, жолдоштор! Бүткүл өлкө боюнча ушундай азилдер, атеисттик пикирлер айтылып, күлкү, кубаныч, шаттык өкүм сүрүүдө!

* * * * *

Сот эрди-катынды ажыраштырып жатып, күйөөсүнөн мунун себебин сурады.

— Өзүңүз калыс болсоңуз, жолдош сот! Сыртта элдин баары 1-май демонстрациясына чыгып кетип жатышат. Баары шаттыкка бөлөнгөн, майрамдык маанай!.. Анан аларга кошулуп, пролетардык майрамды белгилейин деп үйдөн чыгып баратсам, тиги артыман калбай ээрчип, элдин көзүнчө: «Жаңы жылдык балатынын сөңгөгүн таштандыга салсаң боло!» деп кууруп жатпайбы!

* * * * *

Эки сулуу көчөдөн жолугушуп калды.

— Сен билбейсиңби, 1-май быйыл кайсы күнгө туш келет болду экен?

— Жок, эсимде жок. Иши кылып, 13-номурлуу болуп, жума күнгө туш келбесе экен…

* * * * *

(TT)