Саламаттык сактоо министрлигинин атайын билдирүү менен чыгышына Бээжинден сыркоолоп кайткан кыргызстандык жарандын өткөн аптада Бишкектин ооруканаларынын бирине кайрылышы себеп болду. Бирок, Республикалык жугуштуу илдеттер ооруканасы ага бир нече күн бою байкоо жүргүзүп, оорулуунун өнөгөсүз өпкө оорусуна чалдыкпаганын далилдеп чыкты. Бул тууралуу оорукананын башкы дарыгери Нуриса Муратова мындай дейт:
- Бул адам 15-апрелден 22сине чейин Кытайда, Бээжиндин өзүндө болуптур. Келгенден кийин, 24үндө ооруп калып, эртеси келип бизге жатты. Өзү маалыматтардын баарын угуп-көрүп туруп, анан барып текшерилип келейинчи деп бизге келиптир. Биз ТОРСко (орусча «тяжелый острый респиираторный синдром») шек болуп атат деп жаткырган жокпуз. Бул адам ошол оору жайылып жаткан аймактан келиптир деп гана жаткырганбыз.
Ошондой болсо да, азыр эл арасында шектенүү күчөп, имиштер жүрүп атат. Дарыгерлер «мындай имиштердин чыгышына соодадагы атаандаштык себеп болушу да ыктымал» деген көз карашта.
Жакында Саламаттык сактоо министрлиги өпкөнүн өнөгөсүз сезгенүү илдетинен сактануу жана анын алдын-алуу чараларын иштеп чыгып, бардык региондорго кат жөнөттү. Мындан тышкары, Кытай менен Кыргызстан ортосундагы транспорт каттамдары үзгүлтүксүз текшерүүдөн өтүүдө. Саламаттык сактоо министринин орун басары, санитардык башкы дарыгер Людмила Штейнке инфекцияны өлкөгө алып кирбеш үчүн комплекстүү чаралар көрүлүп жатканын белгиледи.
- Бул баарыдан мурда мамлекеттик чек аралардагы көзөмөлдөөгө байланыштуу, - дейт башкы дарыгер. – Чек арада иштеп жаткан бардык пункттар жана дарыгерлер маалымат менен толук камсыз болгон. Саламаттык сактоо министрлиги жана Бүткүл дүйнөлүк Саламаттык Сактоо Уюму аларга өнөгөсүз өпкө оорусун аныктоо, анын алдын алуу боюнча сунуштарын берген. Ал эми санитардык-тосмо пункттар Кыргызстандын аймагында Эркечтамга, Торугартка, «Манас» аба майданына, Ошко коюлган. Ош жана «Манас» аба майдандарына Үрүмчүдөн учактар конушат.
Транспорт жана байланыш министрлигинин «Интранс» бирикмесинин Кытай-Кыргызстан каттамынын координатору Эрнест Маматкановдун билдиргенине караганда, автоунаа жана аба каттамы аркылуу орто эсеп менен айына миңге жакын кыргызстандык жана кытайлык жүргүнчүлөр ары-бери каттап турушат. Ал эми Үрүмчү-Бишкек багыты боюнча аба каттамы мурдагыдай эле аптасына эки ирет улантылууда.
- СУАРдын транспорт департаментинин билдиргени боюнча, биз каттаган Үрүмчү, Кашкар, Артушта андай оору менен жабыркагандар жок. Торугарт менен Эркечтамда дарыгерлер күзөттө турушат. Биздин санитардык тосмолорубуз бар. Азырынча мынчалык кооптоно турган эч нерсе жок, - дейт Маматканов.
Ошондой болсо да тышкы саясат тармагы менен саламаттык сактоо министрлиги өлкө аймагына бул илдетти келтирбөө аракетине өзгөчө көңүл буруп жатканын айтышат. Маселен, кокус өлкөдө бул илдет пайда болсо, ооруну аныктоо чараларын Кыргызстан Орусиянын Новосибирск шаарындагы саламаттык сактоо лабораториясы менен бирге жүргүзүүнү макулдашты.
Санитардык башкы дарыгердин айтымында, учурда 28 өлкөдө катталган өнөгөсүз өпкө оорусунун 57% Кытайга жана Гонконгго таандык болсо, анын 32% Бээжин шаарына туура келет. Ошондуктан, Людмила Штейнке башкы санитардык дарыгер катары жагдайды эске алуу менен, жарандарга жогоруда аталган өлкөлөргө жагдай оңолгуча барбай турууну сунуштады. Бирок, Түштүк Чыгыш Азия өлкөлөрүндө иштеп жаткан дипломаттарды өз мекенине кайтаруу маселеси көтөрүлө элек. Тышкы иштер министрлигинен алынган акыркы маалыматка караганда, Кыргызстандын Кытайдагы элчиси Эрлан Абдылдаев Бээжинде жана ага жакын шаарларда окуп жаткан студенттерге Кыргызстанга кайтууну сунуш кылды.
- Мен билгенден, Кытайдагы элчибиз бардык студенттерибизгше сентябрга чейин үйлөрүнө кайтууну сунуш кылды, - деди Тышкы иштер министрлигинин консулдук башкармалыгынын башчысынын орун басары Эрик Бейшембиев.
Бейрасмий булактардан алынган маалыматтарга караганда, Бээжиндеги кыргызстандык студенттер ушул ишембиде Бишкекке кайтып келишет.
- Бул адам 15-апрелден 22сине чейин Кытайда, Бээжиндин өзүндө болуптур. Келгенден кийин, 24үндө ооруп калып, эртеси келип бизге жатты. Өзү маалыматтардын баарын угуп-көрүп туруп, анан барып текшерилип келейинчи деп бизге келиптир. Биз ТОРСко (орусча «тяжелый острый респиираторный синдром») шек болуп атат деп жаткырган жокпуз. Бул адам ошол оору жайылып жаткан аймактан келиптир деп гана жаткырганбыз.
Ошондой болсо да, азыр эл арасында шектенүү күчөп, имиштер жүрүп атат. Дарыгерлер «мындай имиштердин чыгышына соодадагы атаандаштык себеп болушу да ыктымал» деген көз карашта.
Жакында Саламаттык сактоо министрлиги өпкөнүн өнөгөсүз сезгенүү илдетинен сактануу жана анын алдын-алуу чараларын иштеп чыгып, бардык региондорго кат жөнөттү. Мындан тышкары, Кытай менен Кыргызстан ортосундагы транспорт каттамдары үзгүлтүксүз текшерүүдөн өтүүдө. Саламаттык сактоо министринин орун басары, санитардык башкы дарыгер Людмила Штейнке инфекцияны өлкөгө алып кирбеш үчүн комплекстүү чаралар көрүлүп жатканын белгиледи.
- Бул баарыдан мурда мамлекеттик чек аралардагы көзөмөлдөөгө байланыштуу, - дейт башкы дарыгер. – Чек арада иштеп жаткан бардык пункттар жана дарыгерлер маалымат менен толук камсыз болгон. Саламаттык сактоо министрлиги жана Бүткүл дүйнөлүк Саламаттык Сактоо Уюму аларга өнөгөсүз өпкө оорусун аныктоо, анын алдын алуу боюнча сунуштарын берген. Ал эми санитардык-тосмо пункттар Кыргызстандын аймагында Эркечтамга, Торугартка, «Манас» аба майданына, Ошко коюлган. Ош жана «Манас» аба майдандарына Үрүмчүдөн учактар конушат.
Транспорт жана байланыш министрлигинин «Интранс» бирикмесинин Кытай-Кыргызстан каттамынын координатору Эрнест Маматкановдун билдиргенине караганда, автоунаа жана аба каттамы аркылуу орто эсеп менен айына миңге жакын кыргызстандык жана кытайлык жүргүнчүлөр ары-бери каттап турушат. Ал эми Үрүмчү-Бишкек багыты боюнча аба каттамы мурдагыдай эле аптасына эки ирет улантылууда.
- СУАРдын транспорт департаментинин билдиргени боюнча, биз каттаган Үрүмчү, Кашкар, Артушта андай оору менен жабыркагандар жок. Торугарт менен Эркечтамда дарыгерлер күзөттө турушат. Биздин санитардык тосмолорубуз бар. Азырынча мынчалык кооптоно турган эч нерсе жок, - дейт Маматканов.
Ошондой болсо да тышкы саясат тармагы менен саламаттык сактоо министрлиги өлкө аймагына бул илдетти келтирбөө аракетине өзгөчө көңүл буруп жатканын айтышат. Маселен, кокус өлкөдө бул илдет пайда болсо, ооруну аныктоо чараларын Кыргызстан Орусиянын Новосибирск шаарындагы саламаттык сактоо лабораториясы менен бирге жүргүзүүнү макулдашты.
Санитардык башкы дарыгердин айтымында, учурда 28 өлкөдө катталган өнөгөсүз өпкө оорусунун 57% Кытайга жана Гонконгго таандык болсо, анын 32% Бээжин шаарына туура келет. Ошондуктан, Людмила Штейнке башкы санитардык дарыгер катары жагдайды эске алуу менен, жарандарга жогоруда аталган өлкөлөргө жагдай оңолгуча барбай турууну сунуштады. Бирок, Түштүк Чыгыш Азия өлкөлөрүндө иштеп жаткан дипломаттарды өз мекенине кайтаруу маселеси көтөрүлө элек. Тышкы иштер министрлигинен алынган акыркы маалыматка караганда, Кыргызстандын Кытайдагы элчиси Эрлан Абдылдаев Бээжинде жана ага жакын шаарларда окуп жаткан студенттерге Кыргызстанга кайтууну сунуш кылды.
- Мен билгенден, Кытайдагы элчибиз бардык студенттерибизгше сентябрга чейин үйлөрүнө кайтууну сунуш кылды, - деди Тышкы иштер министрлигинин консулдук башкармалыгынын башчысынын орун басары Эрик Бейшембиев.
Бейрасмий булактардан алынган маалыматтарга караганда, Бээжиндеги кыргызстандык студенттер ушул ишембиде Бишкекке кайтып келишет.
