Юридикалык жактан жаңы бекемделген Коллективдүү Коопсуздук Келишим Уюмуна мүчө болгон мамлекеттер мындан ары аскердик кызматташтык менен эле чектелбестен, саясий маселелерде да чогуу аракеттене турган болушту. Мындай чечимди президенттер дүйнөдөгү акыркы кырдаалга байланыштуу кабыл алышканын маалымат каражаттары жазып чыгышты.
28-апрелдин кечинде Бишкекке кайтып келген кыргыз президенти Аскар Акаевдин басма сөз катчысы Абдил Сегизбаевдин билдиргенине караганда, Тажикстандын Дүйшөмбү шаарында өткөн саммит Коллективдүү Коопсуздук Келишим Уюмунун түзүлүшүнө, уюштуруу иштерине, структурасына байланыштуу бир катар макулдашууларды талкуулап, кабыл алды. Ошол макулдашуулардын алкагында Борбордук Азияда уюмдун аскердик-аба базасы түзүлүп, ал Кыргызстандагы Канттагы аскердик аба майданына жайгаша турган болду. Бул маселени жалпы жыйындан кийин президенттер Аскар Акаев жана Владимир Путин эки тараптуу сүйлөшүүлөрдүн учурунда да кенен талкуулашты.
- Владимир Путиндин убадасы боюнча, жайдын аягына чейин Канттагы авиациялык компоненттин инфраструктурасы толук курулуп бүтөт, - деди президенттин басма сөз катчысы. - Биз тараптан да, эгер кошумча аскерий структурага муктаждык болсо, колдо болгон ресурстарды берүү сунушу айтылды.
Кант шаарчасындагы аскердик аба майданына уюмдун аскер базасын жайгаштыруу боюнча Орусия менен Кыргызстандын биргелешкен аракеттери өткөн жылдын декабрынан бери уланып келатат. Орусиянын СУ-25 жана СУ-27 үлгүсүндөгү аскердик учактарын жайгаштыруу боюнча байкоо жүргүзүү иш-чарасы 5-декабрда Орусиянын коргоо министри Сергей Ивановдун катышуусунда өткөн. Ушул эле маселе боюнча 14-мартта Бишкекке келген Орусиянын аскерий аба күчтөрүнүн башкы командачысы Владимир Михайлов: «Башкы максат – региондо тынчтыкты сактоо. Биз бул жерге согушуу үчүн эмес, тынчтыкты сактоо жана бекемдөө үчүн келебиз», - деп билдирген. Бирок, Кантка аскердик база Михайлов билдиргендей апрелде эмес, июль айында жайгашаары күтүлөт. Мындай макулдашууга тараптар Дүйшөмбү жолугушуусунда келишти.
Саммиттин алдында өткөн Евразия Экономикалык Шериктештигинин алкагындагы жолугушуу учурунда болсо, президенттер буга чейин иштелип чыккан интеграциялоо багытындагы 50дөн ашык документти ишке ашыруунун жагдайларын талкуулашты. Президенттин басма сөз кызматынан алынган кабарга караганда, бул маселелердин ичинен эркин соода жүгүртүүгө, бажы кызматташтыгына байланышкан маселелерге айрыкча көңүл бурулду. Президент А. Акаев отурумдагы сөзүндө уюмдун артыкчылыктуу тармактарын белгилеп:
- Эгер артыкчылыктуу алгачкы чаралар ишке ашса, 2006-жылы чыныгы Бажы Биримдигин түзүү мүмкүндүгүнө жетишебиз. Биздин өлкөлөрдүн алкагында чектөөсүз эркин соода жүгүртүү болуп, бул биздин өз ара соодабыздын көлөмүнүн кескин көбөйүшүн шарттайт, -деген көз карашын билдирген.
Евразия Экономикалык Шериктештигинин Дүйшөмбү отуруму Борбордук Азия регионунун энергетика системасын өнүктүрүү маселесин да талкуулады. Бирок, Камбарата-2 ГЭСинин курулушун улантууга байланыштуу уюмдун башкатчысы Григорий Рапота сунуштаган маселе Дүйшөмбү отурумунда каралбай калды. Анын себебин президенттин басма сөз катчысы Абдил Сегизбаев мындай чечмеледи:
- Тажикстанда ГЭС куруу боюнча алгачкы келишимге кол коюлду. Бирок, Кыргызстан боюнча, «эгер Тажикстандагы аткарыла турган иш жакшы натыйжа бере турган болсо, келечекте Камбарата-2 ГЭСинин ТЭНин (техникалык экономикалык негиздемесин - авт.) карап чыгып, жардам берели» деген сунуш киргизилди. Алдын-ала келишим болгон жок.
Кыргызстанга тиешеси бар бул маселелерден тышкары саммит алкагында президент А.Акаев Орусиянын президенти Владимир Путин, Казакстандын президенти Нурсултан Назарбаев жана Тажикстандын президенти Эмомоли Рахмонов менен жолугушуп, эки тараптуу кызматташтык маселелерин талкуулады.
28-апрелдин кечинде Бишкекке кайтып келген кыргыз президенти Аскар Акаевдин басма сөз катчысы Абдил Сегизбаевдин билдиргенине караганда, Тажикстандын Дүйшөмбү шаарында өткөн саммит Коллективдүү Коопсуздук Келишим Уюмунун түзүлүшүнө, уюштуруу иштерине, структурасына байланыштуу бир катар макулдашууларды талкуулап, кабыл алды. Ошол макулдашуулардын алкагында Борбордук Азияда уюмдун аскердик-аба базасы түзүлүп, ал Кыргызстандагы Канттагы аскердик аба майданына жайгаша турган болду. Бул маселени жалпы жыйындан кийин президенттер Аскар Акаев жана Владимир Путин эки тараптуу сүйлөшүүлөрдүн учурунда да кенен талкуулашты.
- Владимир Путиндин убадасы боюнча, жайдын аягына чейин Канттагы авиациялык компоненттин инфраструктурасы толук курулуп бүтөт, - деди президенттин басма сөз катчысы. - Биз тараптан да, эгер кошумча аскерий структурага муктаждык болсо, колдо болгон ресурстарды берүү сунушу айтылды.
Кант шаарчасындагы аскердик аба майданына уюмдун аскер базасын жайгаштыруу боюнча Орусия менен Кыргызстандын биргелешкен аракеттери өткөн жылдын декабрынан бери уланып келатат. Орусиянын СУ-25 жана СУ-27 үлгүсүндөгү аскердик учактарын жайгаштыруу боюнча байкоо жүргүзүү иш-чарасы 5-декабрда Орусиянын коргоо министри Сергей Ивановдун катышуусунда өткөн. Ушул эле маселе боюнча 14-мартта Бишкекке келген Орусиянын аскерий аба күчтөрүнүн башкы командачысы Владимир Михайлов: «Башкы максат – региондо тынчтыкты сактоо. Биз бул жерге согушуу үчүн эмес, тынчтыкты сактоо жана бекемдөө үчүн келебиз», - деп билдирген. Бирок, Кантка аскердик база Михайлов билдиргендей апрелде эмес, июль айында жайгашаары күтүлөт. Мындай макулдашууга тараптар Дүйшөмбү жолугушуусунда келишти.
Саммиттин алдында өткөн Евразия Экономикалык Шериктештигинин алкагындагы жолугушуу учурунда болсо, президенттер буга чейин иштелип чыккан интеграциялоо багытындагы 50дөн ашык документти ишке ашыруунун жагдайларын талкуулашты. Президенттин басма сөз кызматынан алынган кабарга караганда, бул маселелердин ичинен эркин соода жүгүртүүгө, бажы кызматташтыгына байланышкан маселелерге айрыкча көңүл бурулду. Президент А. Акаев отурумдагы сөзүндө уюмдун артыкчылыктуу тармактарын белгилеп:
- Эгер артыкчылыктуу алгачкы чаралар ишке ашса, 2006-жылы чыныгы Бажы Биримдигин түзүү мүмкүндүгүнө жетишебиз. Биздин өлкөлөрдүн алкагында чектөөсүз эркин соода жүгүртүү болуп, бул биздин өз ара соодабыздын көлөмүнүн кескин көбөйүшүн шарттайт, -деген көз карашын билдирген.
Евразия Экономикалык Шериктештигинин Дүйшөмбү отуруму Борбордук Азия регионунун энергетика системасын өнүктүрүү маселесин да талкуулады. Бирок, Камбарата-2 ГЭСинин курулушун улантууга байланыштуу уюмдун башкатчысы Григорий Рапота сунуштаган маселе Дүйшөмбү отурумунда каралбай калды. Анын себебин президенттин басма сөз катчысы Абдил Сегизбаев мындай чечмеледи:
- Тажикстанда ГЭС куруу боюнча алгачкы келишимге кол коюлду. Бирок, Кыргызстан боюнча, «эгер Тажикстандагы аткарыла турган иш жакшы натыйжа бере турган болсо, келечекте Камбарата-2 ГЭСинин ТЭНин (техникалык экономикалык негиздемесин - авт.) карап чыгып, жардам берели» деген сунуш киргизилди. Алдын-ала келишим болгон жок.
Кыргызстанга тиешеси бар бул маселелерден тышкары саммит алкагында президент А.Акаев Орусиянын президенти Владимир Путин, Казакстандын президенти Нурсултан Назарбаев жана Тажикстандын президенти Эмомоли Рахмонов менен жолугушуп, эки тараптуу кызматташтык маселелерин талкуулады.
