«Соттук териштирүүлөргө байкоо жүргүзүү» деп аталган семинарда Англиядан келген адистер адам укуктарынын сакталышы жана мыйзамдуулук боюнча дарс окушат. Үч күндүк жыйындан кийин жергиликтүү адистер мындан ары 6 ай бою Кыргызстандын аймагында өтүп аткан ар түрдүү сот жараяндарына катышышат. Бул үчүн Юристтердин америкалык ассоциациясы чоң конкурстун негизинде 15 адамды тандап алды. Анын тогузу тажрыйбалуу адвокаттар, бешөө болсо коомчулукка аты белгилүү укук коргоочулар, бирөө юридикалык компанияда тажрыйба топтогон студент жигит экен.
Кыргызстанда бул семинарга чейин да соттук териштирүүлөр боюнча байкоо жүргүзгөн бейөкмөт уюмдар бар. Ош шаарындагы «Соломон нуру» уюму ушул тапта Ош дубанындагы 4 райондо сот жараяндарына катышып, адам укуктары бузулган фактыларды каттап жатат. Укук коргоочу Садыкжан Махмудовдун көз карашында, бул тармакта көкөй кескен маселелер арбын. Мисалы, каалаган адам катышууга укуктуу болгон сот жараяндары жабык өтүшү кадыресе көрүнүшкө айланган:
- Мыйзам боюнча ар бир адам ачык өтчү сот жараяндарына катышууга укуктуу. Бирок, биздин байкоолорубуз көрсөткөндөй, көп учурларда сот жараяндары сот залында эмес, судьянын кабинетинде өткөнү адатка айланып баратат. Ал кенедей бөлмөгө териштирүүгө тиешеси бар 3-4 киши гана араң батат. Сот системасында мындан башка кемчиликтер жана адам укугу бузулган учурлар арбын.
Юристтердин америкалык ассоциациясы билдиргенге караганда, баарлашуу учурунда өлкөнүн туш тарабынан келген адвокаттар жана укук коргоочулар Кыргызстандын укуктук системасы адам укугун сактаган, ачык-айкын өтүлчү соттук териштирүүлөргө муктаждыгын белгилешкен. Бириккен Улуттар Уюмунун адам укуктары боюнча комитети Кыргызстандын Атуулдук жана саясий укуктар боюнча пакттын принциптеринин сакталышы тууралуу биринчи отчетун уккан. Ошондон кийин бул комитет сот системасындагы теңсиздик, коррупция жана адистердин кесиптик деңгээлинин төмөндүгүнө тынчсыздануусун билдирген.
Кыргызстанда бул семинарга чейин да соттук териштирүүлөр боюнча байкоо жүргүзгөн бейөкмөт уюмдар бар. Ош шаарындагы «Соломон нуру» уюму ушул тапта Ош дубанындагы 4 райондо сот жараяндарына катышып, адам укуктары бузулган фактыларды каттап жатат. Укук коргоочу Садыкжан Махмудовдун көз карашында, бул тармакта көкөй кескен маселелер арбын. Мисалы, каалаган адам катышууга укуктуу болгон сот жараяндары жабык өтүшү кадыресе көрүнүшкө айланган:
- Мыйзам боюнча ар бир адам ачык өтчү сот жараяндарына катышууга укуктуу. Бирок, биздин байкоолорубуз көрсөткөндөй, көп учурларда сот жараяндары сот залында эмес, судьянын кабинетинде өткөнү адатка айланып баратат. Ал кенедей бөлмөгө териштирүүгө тиешеси бар 3-4 киши гана араң батат. Сот системасында мындан башка кемчиликтер жана адам укугу бузулган учурлар арбын.
Юристтердин америкалык ассоциациясы билдиргенге караганда, баарлашуу учурунда өлкөнүн туш тарабынан келген адвокаттар жана укук коргоочулар Кыргызстандын укуктук системасы адам укугун сактаган, ачык-айкын өтүлчү соттук териштирүүлөргө муктаждыгын белгилешкен. Бириккен Улуттар Уюмунун адам укуктары боюнча комитети Кыргызстандын Атуулдук жана саясий укуктар боюнча пакттын принциптеринин сакталышы тууралуу биринчи отчетун уккан. Ошондон кийин бул комитет сот системасындагы теңсиздик, коррупция жана адистердин кесиптик деңгээлинин төмөндүгүнө тынчсыздануусун билдирген.
