Парламенттин токтому менен түзүлгөн депутаттык комиссияны Мыйзам чыгаруу жыйынынын депутаты, мурда атайын кызматтарда иштеген Кубатбек Байболов жетектейт. Комиссиянын курамына онго жакын депутат кирди. Мындан тышкары, иликтөөгө эксперттер да тартылышы ыктымал. Токтомдо депутаттар Исмаил Исаков менен Алевтина Проненконун «газ же бир башка ууландыруучу зат менен биздин ден-соолугубузду бузууга аракет жасалып жатат» деген билдирүүлөрүнө байланыштуу медициналык комиссия түзүп, арызданган депутаттардын ден-соолугун текшерүү да белгиленди.
Токтом кабыл алынганга чейин депутаттар сөз сүйлөштү. Аларды бийликтин өкүлдөрү – Коопсуздук кеңешинин катчысы Мисир Ашыркулов, биринчи вице-премьер-министр Курманбек Осмонов, Улуттук коопсуздук кызматынынын башчысы Калык Иманкулов жана ички иштер министри Бакирдин Субанбеков угушту.
Депутат Азимбек Бекназаров бул окуяны кадыресе көрүнүш катары белгилеп, аны «үчүнчү күч» жасашы мүмкүн деди:
- «Үчүнчү күч» тууралуу мен өзүмдүн божомолумду айтып коеюн. Анын башында Болот Жанузаков, Темирбек Акматалиев, Кубанычбек Жумалиев бар. Алардын башында биздин канайым турат. Мына ушулар азыр Кыргызстанды башкарууда.
Ал эми Ишенбай Кадырбеков тыңшоочу аппараттардын депутаттардын бөлмөсүнөн табылганы Кыргызстанды уят кылганын белгилеп, «аппараттар колдо жасалган» деген сөздөргө мындай жооп берди:
- Бул - өтө мыкты тыңшоочу аппарат. Менин иш бөлмөмдү америкалык акыркы техника менен текшергендер «таза, эч кандай тыңшоочу аппарат жок» деп кетишкен. Коюлган аппарат мыкты болгондуктан, америкалык аппараттар анын бар экенин аныктай алган эмес. Алар мени такай, узак убакыт бою тыңдаш үчүн өкмөттүк байланыш зымына аппаратты туташтырышкан.
Ишенбай Кадырбековдун сөзүн атайын кызматтарда мурда иштеген депутат Алишер Абдымомунов да мындайча ырастады:
- Табылган аппараттарды эң жогорку деңгээлдеги адистер жасашкан. «Андай эмес» деп уят болбогула. Мен ачык айтып коеюн, Ооганстанда жүргөндө андай оюнчуктарды мен көп жасаганмын.
Мыйзам чыгаруу жыйынынын депутаттарынын көбү тыңшоочу аппараттардын коюлушун айыпташып, ал Кыргызстандын демократиялык беделине олуттуу зыян алып келгенин белгилешти. Бирок буга карата көрүлө турган чараларга келгенде эки бөлөк пикир пайда болду. Оппозициялык депутаттардын айрымдары «мындай учурда президент да кызматтан кетиши керек» дешсе, башкалары бул окуяга байланыштуу кимдир-бирөөлөрдүн кызматтан кетишине каршы чыгышты.
Ал эми депутаттар Марат Султанов, Акбөкөн Таштанбеков жана Николай Байло маселе иликтенип чыккандан кийин гана кандайдыр-бир чечим кабыл алуу туура болоорун белгилешти. Депутат Акылбек Жапаров парламентке тыңшоочу аппарат койгондорду айыптоо менен, мындай факты ачыкка чыккандан кийин өкмөт атайын билдирүү жасап, президенттен баштап бардык кызмат адамдарынын иш бөлмөлөрүн текшерип чыгыш керектигин билдирди. Ал эми депутат Алымбай Султанов Улуттук коопсуздук кызматын жана Жогорку Кеңешти тейлөөчү бүт кызматтарды президенттин карамагынан чыгарып, Жогорку Кеңештин коопсуздугун камсыз кылууну парламенттин өзүнө берүүнү сунуштады. Бул айтылгандарды колдогон төрага Абдыганы Эркебаев «аны депутаттык комиссия иликтеп көрүп, өзүнүн сунушун киргизет» деген пикирин билдирди.
Токтом кабыл алынганга чейин депутаттар сөз сүйлөштү. Аларды бийликтин өкүлдөрү – Коопсуздук кеңешинин катчысы Мисир Ашыркулов, биринчи вице-премьер-министр Курманбек Осмонов, Улуттук коопсуздук кызматынынын башчысы Калык Иманкулов жана ички иштер министри Бакирдин Субанбеков угушту.
Депутат Азимбек Бекназаров бул окуяны кадыресе көрүнүш катары белгилеп, аны «үчүнчү күч» жасашы мүмкүн деди:
- «Үчүнчү күч» тууралуу мен өзүмдүн божомолумду айтып коеюн. Анын башында Болот Жанузаков, Темирбек Акматалиев, Кубанычбек Жумалиев бар. Алардын башында биздин канайым турат. Мына ушулар азыр Кыргызстанды башкарууда.
Ал эми Ишенбай Кадырбеков тыңшоочу аппараттардын депутаттардын бөлмөсүнөн табылганы Кыргызстанды уят кылганын белгилеп, «аппараттар колдо жасалган» деген сөздөргө мындай жооп берди:
- Бул - өтө мыкты тыңшоочу аппарат. Менин иш бөлмөмдү америкалык акыркы техника менен текшергендер «таза, эч кандай тыңшоочу аппарат жок» деп кетишкен. Коюлган аппарат мыкты болгондуктан, америкалык аппараттар анын бар экенин аныктай алган эмес. Алар мени такай, узак убакыт бою тыңдаш үчүн өкмөттүк байланыш зымына аппаратты туташтырышкан.
Ишенбай Кадырбековдун сөзүн атайын кызматтарда мурда иштеген депутат Алишер Абдымомунов да мындайча ырастады:
- Табылган аппараттарды эң жогорку деңгээлдеги адистер жасашкан. «Андай эмес» деп уят болбогула. Мен ачык айтып коеюн, Ооганстанда жүргөндө андай оюнчуктарды мен көп жасаганмын.
Мыйзам чыгаруу жыйынынын депутаттарынын көбү тыңшоочу аппараттардын коюлушун айыпташып, ал Кыргызстандын демократиялык беделине олуттуу зыян алып келгенин белгилешти. Бирок буга карата көрүлө турган чараларга келгенде эки бөлөк пикир пайда болду. Оппозициялык депутаттардын айрымдары «мындай учурда президент да кызматтан кетиши керек» дешсе, башкалары бул окуяга байланыштуу кимдир-бирөөлөрдүн кызматтан кетишине каршы чыгышты.
Ал эми депутаттар Марат Султанов, Акбөкөн Таштанбеков жана Николай Байло маселе иликтенип чыккандан кийин гана кандайдыр-бир чечим кабыл алуу туура болоорун белгилешти. Депутат Акылбек Жапаров парламентке тыңшоочу аппарат койгондорду айыптоо менен, мындай факты ачыкка чыккандан кийин өкмөт атайын билдирүү жасап, президенттен баштап бардык кызмат адамдарынын иш бөлмөлөрүн текшерип чыгыш керектигин билдирди. Ал эми депутат Алымбай Султанов Улуттук коопсуздук кызматын жана Жогорку Кеңешти тейлөөчү бүт кызматтарды президенттин карамагынан чыгарып, Жогорку Кеңештин коопсуздугун камсыз кылууну парламенттин өзүнө берүүнү сунуштады. Бул айтылгандарды колдогон төрага Абдыганы Эркебаев «аны депутаттык комиссия иликтеп көрүп, өзүнүн сунушун киргизет» деген пикирин билдирди.
