Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
29-Март, 2024-жыл, жума, Бишкек убактысы 13:30

УКРАИНА ТАНДООСУ: ЮЩЕНКОБУ ЖЕ ЯНУКОВИЧБИ?


31-октябрда Украинада президенттик шайлоо болот. Таймаш негизинен “Биздин Украина” блогунун лидери Виктор Ющенко менен премьер министр Виктор Януковичтин ортосунда жүрүүдө. Ушул кезге чейин эки талапкердин жеңишке жетишүү мүмкүнчүлүгү тең болуп турат.

Борбор Азия мамлекеттеринен, анын ичинде Кыргызстандан айырмаланып Украина эгемендүүлүк доорунда бийлик алмашууну башынан кечирген. 1990-жылдардын башындагы мамлекет жетекчиси Леонид Кравчукту кийинчерээк Леонид Кучма алмаштырган.Кучма Украина Конституциясына ылайык эки жолу президент болуп шайланып, бирок үчүнчү ирет шайлоого баруудан баш тартты. Ошого байланыштуу президенттикке бийлик өкмөт башчы Виктор Януковичтин талапкерлигин колдоп чыкты.

Оппозиция өз кезегинде Виктор Ющенкону көтөрүп чыкты. Булардан сырткары 22 талапкер президенттик шайлоого катышаарын жарыялаган. Бирок алардын бир катарлары өз талапкерлигин алып коюуда.

Байкоочулар Янукович менен Ющенкодон сырткары Украина социалисттеринин лидери Александр Мороз жана коммунисттердин жетекчиси Петр Симоненконун мүмкүнчүлүгү олуттуураак деген пикирде.

Украинадагы шайлоодо Ющенко менен Янукович же оппозиция менен бийлик эле эмес, батыш менен чыгыш же Россия менен АКШ баш болгон Европа күрөшүүдө. Батыш Виктор Ющенкону жактаса, Россия Януковичти колдоодо. Орус президенти Владимир Путиндин октябрь айынын соңундагы Украинага сапары да Януковичти колдоо максатында жасалганын адисттер белгилешүүдө.

31-октябрда Украинанын Кыргызстандагы элчилигинде да добуш берүү участкасы ачылат. Элчиликтен бүгүн алынган маалыматка караганда, бул шайлоо участкасы боюнча 174 шайлоочу тизмеге киргизилген.

Кыргызстанда болсо жалпысынан 1999-жылдагы калк каттоодо 50 миң украин улутундагы кыргыз атуулдары бар экендиги аныкталган. Бирок миграция жана табыйгый өсүштүн жоктугуна байланыштуу азыркы кезде алардын саны 40 миңдин тегерегинде, дейт украиндердин Кыргызстандагы “Берегиня” улуттук уюмунун жетекчиси Владимир Нароза.

Президеттик шайлоо тууралуу Нароза:
- Украинада шайлоо эл аралык нормага ылайык болот деп үмүттөнүп турабыз. Украин калкы өз президентин тандап алаарына ишенебиз.

Конституцияга ылайык Кыргызстанда келерки күздө Украинадагыдай президенттик шайлоо болууга тийиш. Биздин мекенде да ал өлкөдөгүдөй көрүнүш жана айыгышкан атаандашуу болушу мүмкүн, дейт Мыйзам чыгаруу жыйынынын эл аралык байланыштар комитетинин төрагасы Алишер Абдымомунов:

- Масштабы боюнча Украинадагыдай болбосо да ошондой сценарийде, ошондой күчтөр ортосунда бизде да күрөш болот. Мен ойлоймун Украинада оппозициялык күчтөр адилет күрөшүп, жеңишке жетишсе биз үчүн сабак болот эле.

Украинадагы шайлоого “Демократия жана атуулдук коом үчүн” өкмөттүк эмес уюмдарынын коалициясынын президенти Эдил Байсалов Европалык байкоочулар тармагы уюмунун алкагында байкоо жүргүзүүдө. Анын айтымында, бийлик жаштар уюмдарына каршы коркутуу иштерин жүргүзүүдө. Оппозициянын негизги талапкери Ющенко ууланып, оор абалда калды. Бирок, дейт Эдил Байсалов:

- Кыргызстан менен салыштырып көрсөк Украинада оппозициянын мүмкүнчүлүктөрү көп экен. Алардын эркин митинг, демонстрацияларды өткөрүүсүнө шарттар түзүлгөн. Бейтараптуу, эркин түрдө маалыматтарды берип турган бир канча телеканалдары да бар экен.

Анын пикиринде, ири мамлекеттердин шайлоого таасири өтө эле жогору эмес. Ошондуктан Украина калкы өз президентин эркин шайлап алуусуна ишеним бар, дейт Эдил Байсалов Киевден.
  • 16x9 Image

    Айданбек Акмат уулу

    "Азаттыктын" Бишкектеги бюросунун кызматкери, журналист. Саясат, экономика темалары боюнча адис. Кыргыз Улуттук университетин аяктаган.

XS
SM
MD
LG