Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
27-Октябрь, 2024-жыл, жекшемби, Бишкек убактысы 21:59

ТАШКЕН НАТО АСКЕРЛЕРИНИН ӨЗБЕКСТАНДАН ЧЫГЫП КЕТҮҮСҮН ТАЛАП КЫЛДЫ


Баян Жумакадыр кызы, Прага шаары 23-ноябрда Өзбекстандын өкмөтү НАТОнун аскерлерине өлкөнүн аймагын жана аба мейкиндиги кесип өтүүгө биринчи январдан тарта тыйуу салды. Бул жөнүндө шаршемби күнү НАТО билдирди. Аскердик альянс Өзбекстандын мындай аракеттери НАТОнун Ооганстандагы бейпилдик миссиясын үзгүлтүккө учурата албай турганын билдирип, бул маселени чечүүнүн жолдору азыр караштырылып жатканын кошумчалады.

Өзбекстан мындай чечимин Американын Каршы-Ханабад аскердик базасын жапкан соң кабыл алып олтурат жана байкоочулар мындай чаралар менен расмий Ташкен Өзбекстан менен Батыштын ортосундагы мамилелерге дагы бир шынаа кагып жатканын айтып жатышат. Өзбекстан бул чечими менен Батыш өлкөлөрүнүн "Анжияндагы окуяларда өкмөт ого эле катуу күч колдонуп, одоно укук бузууларга жол берген", деген сын пикирине жооп берүүдө. 3-октябрда 25 өлкөдөн турган Еврошаркет Өзбекстанга каршы курал эмбаргосун киргизип, Өзбекстандын бийик мартабалуу 12 чиновнигине шаркеттин аймагына кирүүгө тыйуу салган болучу.

Каримовдун режими америкалык аскерлерден кийин бош калган аскердик базаны эми Россияга сунуш кылганы жаткан шекилдүү. Биз бул маселени азыр териштирип жатабыз, америкалыктар жакшы инфраструктураны калтырышты, деп айтты жакында Өзбекстандын расмий өкүлдөрүнүн бири.

Өзбекстан Ооганстанга баруучу жолдогу дарбаза, ошондуктан мындай чечим Ооганстанга гуманитардык жардам ташууга кыйла кыйынчылык түзүп, НАТОнун Ооганстанда жайгаштырылган 8 миңдей аскеринин кызмат өтөөсүн татаалдантмакчы. Мындай чечим ошондой эле Ооганстандын түндүк чөлкөмдөрүндө кызмат өтөп жаткан германиялык аскерлердин ишин кыйындатат. Ооганстанда иштеп жаткан 2 жарым миңдей немец аскер буга чейин Термездеги базасын пайдаланып келишкен. Термездин өзүндө 300дөй немец аскери жайгаштырылган.

Өзбек өкмөтүнүн акыркы чечими Кыргызстандын «Манас» аэропортунда жайгашкан Ганси америкалык авиабазасынан Ооганстанга каттап жаткан америкалык учактардын ишин да кыйындатат. Эми америкалык учактар Өзбекстандын аба мейкиндигин кыйгап учууга мажбур болуп, Ооганстанга каттоонун убактысы узармакчы.

Өзбекстандын Анжиян шаарында 13-майда болгон кандуу окуяларда, расмий маалыматтар боюнча, 187 киши курман болгон, бирок укук коргоочулар анда мерт болгон адамдардын саны 500дөн 800гө чейин бараарын божомолдошот. 23-ноябрда Улуттар уюмунун гуманитардык маселелер боюнча комиссиясы Өзбекстанга кайрылып, бул иш боюнча күбө жүрүп жаткан кишилерди кысмактоону токтотуусун талап кылды. Уюм Өзбекстандын бул маселени көз карандысыз комиссияга иликтетүүдөн баш тартканына дагы бир жолу камтамачылыгын билдирди.

Улуттар уюмунун Адам укуктары боюнча жооптуу кызматкери Хосе Диаз мындай дейт:

- Өзбек бийликтери бул резолюцияга көңүл буруп, Анжияндагы окуяларды көз карандысыз комиссияга иликтетүүгө макул болот жана бул окуяга тийешеси бар адамдардын үстүнөн жүрүп жаткан процесстерге байкоо жүргүзүүгө уруксат берет, деген үмүттөбүз.

XS
SM
MD
LG