Кыргызстандын ички иштер министри Муратбек Суталиновдун маалымдашынча, 2000-жылдан бери жалданма киши өлтүрүү боюнча 38 кылмыш иши катталган. Буга кошумча жаңы жылдан бери эки адам жанкечтилердин аткан огунан курман болду. Кыргызстандын атын дүйнөгө таанытып келген белгилүү спорт чебери Раатбек Санатбаевди атып өлтүргөндөрдү табыш үчүн атайын иликтөө тобу түзүлүп, оперативдик иш-аракеттерди жүргүзүүдө.
- Ушу тапта уюшкан кылмыштуулук менен буйуртма киши өлтүрүүлөрдүн активдешип кеткени чоң маселе болууда. Кылмыштуу дүйнөнүн калганы көзөмөлдө турат. Р.Санатбаев иши боюнча айта кетейин, ал өзү жубардай таза, аккөңүл, жөнөкөй, кичипейил жигит эле, кыргыздын сыймыгы болчу. Тилекке каршы, азырынча анын өлүмү боюнча түздөн-түз шектелген бирөө да жок. Аны эмнеге өлтүрүштүн себеби да белгисиз. Бул жалгыз бизге эле эмес, коомчулукка деле табышмак бойдон калууда. Азыр иш жүрүп жатат, жакын арада кайсы багытта иштерибиз ачыкка чыгып калат,- деди Муратбек Суталинов.
Буга чейинки адам өлтүрүү фактысы боюнча козголгон 38 кылмыш иштин сегизи гана ачылып, калганы дагыле иликтенүүдө. Ички иштер министри Кыргызстанда 24 кылмыштуу топ, төрт кылмыштуу биримдик тартип коргоо органдарынын көзөмөлүндө турганын билдирди.
Кийинки кездери кылмыштуулуктун күчөп кетишине бийликтин бошоңдугу, криминал менен күрөшүүгө саясий эркинин жетишпестиги себеп болуп жатканын Жогорку Кеңеш төрагасы Өмүрбек Текебаев белгиледи:
- Мына сиз айтып жатасыз «курал көтөрүп жүргөн адамды 15 жылга отургузуш керек» деп. А сиз канчасын эки жылга отургуздуңуз! Курал көтөргөн адамдар мына биздин Жогорку Кеңештин алдында жүрдү го. Издөөдө жүргөн адамдар менен саламдашып көрүп аттыңыз! Издөөдө жүргөн адамды камабадыңыз го! Куралын курсагынан көрүп туруп 2 жылга эмес 5 күнгө отургуза албадыңыз го! Анан баарыбыз айткандан коркобуз. Ушул өлүмдөрдүн бардыгы, табияты, келип чыккан себептери бир. Мен мурунку өлүмдөрдү билбейм, бирок да кийинки өлүмдөрдүн баары саясатка, саясий эрктин жоктугуна барып такалат.
Күч кызматы кылмыштуулукка каршы катуу күрөшө албай, антишке саясий эрки жетпей жатканына нааразы экенин Депутат Азимбек Бекназаров да жашырган жок:
- Кеп бүгүнкү күндө мен ойлойм, мына министрлер, өкмөт мүчөлөрүнө, бардыгыбызга, саясатчыларга саясий эрк жетишпестигине байланыштуу болууда. Психологиялык жактан өзгөрүшүбүз керек. Бизде дагыле баягы А.Акаевдегидей бир үй-бүлөдөн болгон саясаттан, бир кишиден болгон саясаттан чыга албай, ошого ыктоонун кесепетинен ушундай иштер болууда.
Кыргызстандагы кийинки жылдагы окуялардын чоо-жайын «Демократиялык күчтөр биримдиги» партиясынын жолбашчысы Кубатбек Байболов ыңкылапчыл маанайга байланыштуу түшүндүрөт.
- Мамлекет тарабынан кармалып жаза албаса, жазаланбаса, андан кылмыштуулук көбөйөт да. Анан революциянын кыймылдаткыч күчтөрү өздөрүнүн «дивиденддерин» талап кылат да.
Айрым байкоочулардын ырасташынча, «колумбия өнөгөсү» Кыргызстанды байырлап калганына кыйла болгон. Тек мурда жаап-жашырылып келген илдеттин 24-марттан кийин ачыкка чыгып жарылып жатышынын себеп-натыйжасы, чоо-жайы бүгүн эле чыга калган эмес.
- Ушу тапта уюшкан кылмыштуулук менен буйуртма киши өлтүрүүлөрдүн активдешип кеткени чоң маселе болууда. Кылмыштуу дүйнөнүн калганы көзөмөлдө турат. Р.Санатбаев иши боюнча айта кетейин, ал өзү жубардай таза, аккөңүл, жөнөкөй, кичипейил жигит эле, кыргыздын сыймыгы болчу. Тилекке каршы, азырынча анын өлүмү боюнча түздөн-түз шектелген бирөө да жок. Аны эмнеге өлтүрүштүн себеби да белгисиз. Бул жалгыз бизге эле эмес, коомчулукка деле табышмак бойдон калууда. Азыр иш жүрүп жатат, жакын арада кайсы багытта иштерибиз ачыкка чыгып калат,- деди Муратбек Суталинов.
Буга чейинки адам өлтүрүү фактысы боюнча козголгон 38 кылмыш иштин сегизи гана ачылып, калганы дагыле иликтенүүдө. Ички иштер министри Кыргызстанда 24 кылмыштуу топ, төрт кылмыштуу биримдик тартип коргоо органдарынын көзөмөлүндө турганын билдирди.
Кийинки кездери кылмыштуулуктун күчөп кетишине бийликтин бошоңдугу, криминал менен күрөшүүгө саясий эркинин жетишпестиги себеп болуп жатканын Жогорку Кеңеш төрагасы Өмүрбек Текебаев белгиледи:
- Мына сиз айтып жатасыз «курал көтөрүп жүргөн адамды 15 жылга отургузуш керек» деп. А сиз канчасын эки жылга отургуздуңуз! Курал көтөргөн адамдар мына биздин Жогорку Кеңештин алдында жүрдү го. Издөөдө жүргөн адамдар менен саламдашып көрүп аттыңыз! Издөөдө жүргөн адамды камабадыңыз го! Куралын курсагынан көрүп туруп 2 жылга эмес 5 күнгө отургуза албадыңыз го! Анан баарыбыз айткандан коркобуз. Ушул өлүмдөрдүн бардыгы, табияты, келип чыккан себептери бир. Мен мурунку өлүмдөрдү билбейм, бирок да кийинки өлүмдөрдүн баары саясатка, саясий эрктин жоктугуна барып такалат.
Күч кызматы кылмыштуулукка каршы катуу күрөшө албай, антишке саясий эрки жетпей жатканына нааразы экенин Депутат Азимбек Бекназаров да жашырган жок:
- Кеп бүгүнкү күндө мен ойлойм, мына министрлер, өкмөт мүчөлөрүнө, бардыгыбызга, саясатчыларга саясий эрк жетишпестигине байланыштуу болууда. Психологиялык жактан өзгөрүшүбүз керек. Бизде дагыле баягы А.Акаевдегидей бир үй-бүлөдөн болгон саясаттан, бир кишиден болгон саясаттан чыга албай, ошого ыктоонун кесепетинен ушундай иштер болууда.
Кыргызстандагы кийинки жылдагы окуялардын чоо-жайын «Демократиялык күчтөр биримдиги» партиясынын жолбашчысы Кубатбек Байболов ыңкылапчыл маанайга байланыштуу түшүндүрөт.
- Мамлекет тарабынан кармалып жаза албаса, жазаланбаса, андан кылмыштуулук көбөйөт да. Анан революциянын кыймылдаткыч күчтөрү өздөрүнүн «дивиденддерин» талап кылат да.
Айрым байкоочулардын ырасташынча, «колумбия өнөгөсү» Кыргызстанды байырлап калганына кыйла болгон. Тек мурда жаап-жашырылып келген илдеттин 24-марттан кийин ачыкка чыгып жарылып жатышынын себеп-натыйжасы, чоо-жайы бүгүн эле чыга калган эмес.
