Өлкөнү 15 жыл бою өзү билгендей башкарып, режимге каршы баш көтөргөндөрдү түрмөгө каматып, жеке адамга сыйынуучулукту орноткон президент Сапармурад Ниязовдун күтүүсүз өлүмү диктатордук режимди демократиялык система менен алмаштыруунун уникалдуу мүмкүнчүлүгүн пайда кылды.
Түркмөнстандын оппозициясы АКШга жана Еврошаркетке кайрылып, бул мүмкүнчүлүктөн пайдаланып, ачык жана адилет шайлоо өткөрүү үчүн өлкөгө кысмак кылууну талап кылды.
Ал эми анын аралыгында байкоочулар Сапармурад Ниязовго баш оту менен берилген Калк Масляхаты президенттин милдетин аткаруучу Бердымухамедовду президенттикке талапкер кылып бир добуштан көрсөткөнү бекеринен эмес экенин, 11-февралда өтө турган шайлоодо Бердымухамедов жеңип чыга турганын боолголоп жатышат.
"Албетте шайлоодо президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедов "жеңип" чыгат,- дейт түркмөн оппозициясынын көрүнүктүү өкүлү, азыр чет элде жашап жаткан Авды Кулиев,- анткени талапкерлердин арасында жеңип чыгаар башка эч ким жок. Көрсөтүлгөн башка беш талапкер элге жана дүйнө коомчулугуна адилет жана эркин, алтернативдүү шайлоо өткөрдүк деш үчүн гана керек,- деп айтты.
Бердымухамедовдун талапкерлигин өткөрүү үчүн Конституцияга шашылыш оңдоо киргизилип, вице-премьер жана президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедовго президенттике талаптанууга мыйзамдуу уруксаат этилди.
"Калк Маслахаты кантип өткөрүлгөнүнө карасак, бүгүнкү бийликтин Сапармурад Ниязовдун бийлигинен таптакыр айырмасы жок экенин көрөбүз. Конституция боюнча президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедовдун президенттике талаптанууга укугу жок болучу, бирок Маслахат Констицияны аттап, аны баары бир көрсөттү. Конституцияга киргизилген оңдоолор чет элде жашап аткан түркмөн жарандарын шайлоого катыштырбоо максатын көздөйт",- деп комментарийледи киргизилген оңдоолорду чет элде жашап аткан оппозиционер Нурмухамед Ханамов.
27-декабрде түркмөн гезиттери парламенттин спикери Овезгелди Атаевдин кызматтан алынганын расмий жарыялашты. Байкоочулар бийликтер аны шайлоого катыштырбоо үчүн камакка алып, ага каршы кылмыш ишин козгогонун айтып жатышат.
Бийликтер ошондой эле чет элде жашаган оппозиционерлерге Түркмөнстанга кайтып келүүгө тыйуу салып, келишчү болсо камакка алына турганын эскертишти.
Түркмөнстандын өзүндө жашап келаткан көрүнүктүү оппозиционер, "Агзыбирлик " демократиялык кыймылынын жетекчиси Нурберди Нурмамедов 23- декабрдан бери дайынсыз жок болууда. Андан бир күн мурда эле ал Азаттыкка интервью берип, өлкөдө эми адилет жана ачык шайлоо өтөөрүнө үмүт кылган. Нурмамедовду президенттике талапкер кылып көрсөткөн бириккен түркмөн оппозициясы анын бошотулуп, шайлоого катыштырылышын талап кылып, бийликке кайрылды.
Түркмөнстандын оппозициясы АКШга жана Еврошаркетке кайрылып, бул мүмкүнчүлүктөн пайдаланып, ачык жана адилет шайлоо өткөрүү үчүн өлкөгө кысмак кылууну талап кылды.
Ал эми анын аралыгында байкоочулар Сапармурад Ниязовго баш оту менен берилген Калк Масляхаты президенттин милдетин аткаруучу Бердымухамедовду президенттикке талапкер кылып бир добуштан көрсөткөнү бекеринен эмес экенин, 11-февралда өтө турган шайлоодо Бердымухамедов жеңип чыга турганын боолголоп жатышат.
"Албетте шайлоодо президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедов "жеңип" чыгат,- дейт түркмөн оппозициясынын көрүнүктүү өкүлү, азыр чет элде жашап жаткан Авды Кулиев,- анткени талапкерлердин арасында жеңип чыгаар башка эч ким жок. Көрсөтүлгөн башка беш талапкер элге жана дүйнө коомчулугуна адилет жана эркин, алтернативдүү шайлоо өткөрдүк деш үчүн гана керек,- деп айтты.
Бердымухамедовдун талапкерлигин өткөрүү үчүн Конституцияга шашылыш оңдоо киргизилип, вице-премьер жана президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедовго президенттике талаптанууга мыйзамдуу уруксаат этилди.
"Калк Маслахаты кантип өткөрүлгөнүнө карасак, бүгүнкү бийликтин Сапармурад Ниязовдун бийлигинен таптакыр айырмасы жок экенин көрөбүз. Конституция боюнча президенттин милдетин аткарып жаткан Бердымухамедовдун президенттике талаптанууга укугу жок болучу, бирок Маслахат Констицияны аттап, аны баары бир көрсөттү. Конституцияга киргизилген оңдоолор чет элде жашап аткан түркмөн жарандарын шайлоого катыштырбоо максатын көздөйт",- деп комментарийледи киргизилген оңдоолорду чет элде жашап аткан оппозиционер Нурмухамед Ханамов.
27-декабрде түркмөн гезиттери парламенттин спикери Овезгелди Атаевдин кызматтан алынганын расмий жарыялашты. Байкоочулар бийликтер аны шайлоого катыштырбоо үчүн камакка алып, ага каршы кылмыш ишин козгогонун айтып жатышат.
Бийликтер ошондой эле чет элде жашаган оппозиционерлерге Түркмөнстанга кайтып келүүгө тыйуу салып, келишчү болсо камакка алына турганын эскертишти.
Түркмөнстандын өзүндө жашап келаткан көрүнүктүү оппозиционер, "Агзыбирлик " демократиялык кыймылынын жетекчиси Нурберди Нурмамедов 23- декабрдан бери дайынсыз жок болууда. Андан бир күн мурда эле ал Азаттыкка интервью берип, өлкөдө эми адилет жана ачык шайлоо өтөөрүнө үмүт кылган. Нурмамедовду президенттике талапкер кылып көрсөткөн бириккен түркмөн оппозициясы анын бошотулуп, шайлоого катыштырылышын талап кылып, бийликке кайрылды.
