Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
9-Ноябрь, 2024-жыл, ишемби, Бишкек убактысы 16:53

1- ФЕВРАЛЬ: ТАРЫХ БАРАКТАРЫ


Титулярдык кеңешчи А. Л. Бубеновдун экспедициясы 1827-жылдын 1-февралында Омск шаарынан чыгып, Кыргызстанга бет алган. Мектеп жашындагы өспүрүмдөргө арналган «Кыргызстан пионери» гезитинин биринчи саны 1932-жылдын 1-февралында жарык көрдү.

Россия империясы Кашгар жана Индия багытында тышкы саясатын активдештирип, ага жакын жайгашкан аймактарды өздөштүрүү максатында, Кыргызстанга титулярдык кеңешчи А. Л. Бубеновдун экспедициясын жиберген. А. Л. Бубенов буга чейин Кыргызстанда бир канча ирет болуп, жергиликтүү калктын кулк, мүнөзүн мыкты билген адис катары эсептелген. Бубеновдун экспедициясы менен кошо соодагерлер кербени катары жабдылган тыңчылар тобу жөнөтүлгөн. Экспедиция 1827-жылдын 1-февралында Омск шаарынан чыгып, Кыргызстанга бет алган. Инструкцияга ылайык Бубенов менен Броневскийлер билдирүлөрүн тынымсыз салып турууга милдеттендирилген.

Совет бийлигинин алгачкы жылдарынан тарта билим берүү тармагына көңүл бурулуп, мектептер ачыла баштаган. Совет убагындагы адегенде ишке киришкен мектептердин бири-Пишпек уездинин Канай волостунда 1919-жылдын 1-февралында ачылган окуу жай болгон.

СССР Бүткүлсоюздук Борбордук Аткаруу комитет Президиумунун 1926-жылдын 1-февралында кабыл алган токтомуна ылайык Кыргыз Автономиялык Советтик Социалисттик Республикасы уюшулган. Кыргыз АССРинин курулушу 1925-жылдын ноябрь айында өткөн Кыргыз Автономиялык Областыныны III сессиясынын чечимине ылайык ишке ашырылган. Сеяясияда Автономиялык союздук республиканы уюштуруу чечими чыгарылган. Токтомдо каралгандай Кыргыз АССРи мурда белигленген чекте, РСФСР курамындагы федеративдик шартта куралган. КАССР Элдик комиссарлар советинин биринчи төрагалыгына 25 жаштагы Юсуп Абдрхманов дайындалган.

Кыргыз областтык ВКП (б) комитетитетинин II пленуму 1931-жылдын 1-февралында ишин баштады. Пленумда областтагы коллективдештирүүнүн жүзөгө ашырылышы, жазгы айдоо компаниясынын жүргүзүлүшү жана малчарбасынын абалы сыяктуу маанилүү маселелер талкууга алынды.

Мектеп жашындагы өспүрүмдөргө арналган «Кыргызстан пионери» гезитинин биринчи саны 1932-жылдын 1-февралында жарык көрдү.

Кыргыз Советтик Социалисттик Республикасынын уюшулганынын 15 жылдыгы 1941-жылдын 1-февралында салтанат менен белгиленди. Республика жетекчилги юбилейдик датага утурлай өлкө башчылары И. В. Сталин менен В. М. Молотовго бир канча маанилүү маселелерди оң чечип берилишин өтүнүп кайрылышкан. Анын бири республика үчүн жогорку кадларды даярдоо максатында Кыргыз мамлекеттик университетинин ачылышы жана СССР Илимдер Академиясынын Кыргызстандагы филиалын куруу сунушу болгон.

Жергиликтүү улуттагы кыз-келиндердин билимин арттырып, педогогика багытындагы адистерди тарбиялоодо В. В. Маяовский атындагы кыргыз кыз-келиндер педагогикалык институту маанилүү роль ойногондугу белгилүү. Педгогикалык институтту ачуу чечими Кыргыз ССР Борбордук Аткаруу комитетиинин 1944-жылдын 15-декабрындагы токтому менен кабыл алынып, окуу жай 1945-жылдын 1-февралында уюшулган. Кыргыз кыз-келиндер окуу жайынын базасында 1950-жылы Мугалимдер институту курулуп, ал 1952-жылы В. В. Маяковский атындагы кыргыз кыз-келиндер педагогикалык институту болуп өзгөртүлгөн. Окуу жайда адегенде 27 кафедра, китепкана, мектепке чейинки мекемелер, музыкалык бөлүм иштеген.

Кыргызстан эгемендик алгандан кийин өлкө эркиндигин тааныган да, Кыргызстанга биринчи элчилигин ачкан мамлекет да Америка Кошмо Штаттары болгон. Кошмо Штаттар 1992-жылдын 1-февралында Кыргызстанда биринчи чет өлкө элчилигин ачты. АКШ элчилигинин имраты Эркиндик бульварында орун алган. Ушул эле күнү Кыргызстандын АКШдагы элчилигинин ачылыш салтанаты өткөрүлдү.

Шайлоого утурлай кырдаал менен таанышуу максатында Кыргызстанга келген Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюмуна мүчө мамлекеттердин элчилерин 2005-жылдын 1-февралында президент Аскар Акаев кабыл алды.

Демократиялык күчтөр коалициясы 2006-жылдын 1-январында, Кыргызстанда саясий кризистик кырдаал түзүлгөндүгүн билдирди. «Ачылбаган буйрутма киши өлтүрүүлөр, менчикти кайра басып алуу, криминалдык күчтөрдүн ачыкка чыгышы, Улуттук коопсуздук кеңешиндеги жана кадр маселелери боюнча чыр-чатактар өлкө үчүн коркунуч жаратаары» белгиленди. Демократиялык күчтөр Коалициясы-«Атамекен», «Арнамыс», Социал-демократиялык, Демократиялык күчтөр Биримдиги партиялары, бир катар бейөкмөт, укук коргоо уюмдарынын башын кошкон.

Бу күнү, 949-жылы «Планеталар парады» болуп, 1462-жылы немец окумуштуусу, библиография илимин негиздөөчүлөрдүн бири Иоанн Тритхемий, 1844-жылы америкалык психолог, балдар психологиясынын негиз салуучусу Грэнвилл Холл, 1857-жылы айтылуу психиатор Владимир Бехтерев, 1905-жылы итало-америкалык физик, Манхэттен долбоорунун өкүлү Эмилио Сегре, 1931-жылы Россиянын биринчи президенти Борис Ельцин, 1928-жылы акын Абдылда Белеков, 1934-жылы жазуучу Качкынбай Сыдыгалиев жарык дүйнөгө келген.
XS
SM
MD
LG