-Анда алгачкы сөздү Бейшенбек Бекешовго берели. Бейшенбек мырза, адегенде мындай кадамга баруунун себептерин айтсаңыз.
-Биз Мелис Эшимкановдун УТРКда жүргүзүп жаткан өзбилемдигинин натыйжасында кысым тартып, ал кишинин биздин мыйзамдык, чыгармачыл, атуулдук укуктарыбыздын бардыгын тебелеп, тепсеп, адам катары, адис катары кордогонуна чыдай албай мөөнөтсүз ачкачылыкка чыкканбыз. Мен аргам кетип, өзүм чыктым эле. Менин артыман ээрчип, дагы он чакты киши чыккан. Эртең менен онго жакын болчубуз, кечке жуук 15-16 киши болгон. Бүгүн дагы кошулуп жатат, көбөйүүгө тийиш. Бирок ошого карабай, кечки саат 10до ошол жердегилердин бардыгын милиция келип, талкалап, жулмалап, сүйрөп, сыртка алып чыкты. Ошону менен сыртта калдык.
-Азыр канча киши турасыздар?
-Азыр 15-16 адам бар.
-Айтсаңыз, сиздерди кызматтан кетирүүнү азыркы жетекчилик эмнеге негиздөөдө?
-Эч кандай. Өмүрү чоң кызмат көрбөгөн адам ушундай болот окшойт. Баягы “көрбөгөндүн көргөнү курусун” деген сөз бар го. Анын сыңары, эч кандай мамлекеттик мекемеде иштебеген киши мыйзам дегенди билбейт экен. Жөн эле, эч кандай негиз жок эле, болбогон кагазды колго карматып туруп айдап чыкты.
-Молдосейит мырза, анда кийинки сөздү сизге берсек. Сиз нааразы тараптын мындай жүйөөсүнө эмне айта аласыз?
-Биринчиден, “келме кезек” деген бар. Бекешов 2005-жылы ыңкылап болгондо, мени кабинетимен президенттин указы чыга электе, эки солдатты алып келип, мылтык менен айдап чыккан. Мына ошонун азабын тартып жатат деп ойлойм. Экинчиден, ошол жерге жаңы кызматка келген кишилерди “Акаевчилер” деп жатат. Өзүнүн мына 2005-жылы, 7-январда “Жаңы ордо” гезитине чыккан бир макаласы бар. “Акаев бийликке биринчи келген күндөн тартып, менин ар бир ишим анын саясатына түздөн-түз жана кыйыр үгүт болуп келе жатат. Бул кошоматчылыктан эмес, болгон-бүткөн ишенимим эле ушул. Президенттин элибиздин жакшылыгы, жаркын келечеги үчүн баштаган, ар бир иши менен жарыялаган саясатына кенедей дагы кынтык таба албайм, тескерисинче, анын ар бир кырдаалга жараша тапкан чечимдерине чын ниетимен суктанып, тамшанам”, - дейт Бекешов. Урматтуу Бекешов, ушуну жазганың чынбы? Кыбыланы карап туруп, колуңду боорго алып, Кудайдын алдында айтчы?
-Молдосейит мырза, жетекчиликтин өкүлү катары айтсаныз, азыр ачкачылык жарыялап тургандар кандай негизде жумуштан бошотулду?
-Мындай да, бул ачкачылыкка чыккандар Бекешовдун өзүнүн кызыкчылыгын гана колдоп чыккандар, бул коллективдин кызыкчылыгын эч кандай колдогон жок. Бекешов директордун орун басары болуп иштеп турганда өзүнө кабинет, машина, өзүнө монтажный курдуруп алган. Элдин бардыгы буга нааразы болгон. Бүгүн анын бардыгын элге алып берди. Эл кезекте турса, Бекешов ушинтип кызматынан колдонгон. Аны ошол учурда кызматка алып, ошол учурда жакшылык кылган кишилер колдоп жатат. Мына кечээ күнү Алиева Рая деген интервью берип жатат, “эмне үчүн ачкачылыкка чыктыңыз эле?”, десе, айтып жатат, “мени Бекешов бир учурда талаада калганда кызматка алды эле, Бекешов бүгүн башына оор иш түшүп турганда, мен колдобогондо кандай кылам?”, - дейт. Өзү оорулуу аял. Карасаңыз, эми ошону ушундай ыкма менен ачкачылыкка түртүп жатат. Ушу Кудайга жагабы?
-Бейшенбек мырза, анда кийинки сөз сизде. Мына сизди “ошол жетекчилик алмашкан үч айдан бери ачкачылыкка чыкпай, эми кызматтан алып койгондо гана чыгып жатат” деген пикирлер да бар...
-Мен чондуктан түшүрүп койгон үчүн ачкачылыкка чыгып, нааразы болмок белем? Буларга болгону “катардагы журналисттик шарт түзүп бергиле, мен иштей берейин, чоңдукка деле тойдум, себеби ишим ушунчалык “неблагодарный” экен”, - деп макул болуп отуруп калгам. Эшимканов башында келгенде бардыгын сонун кылып, убадасын берип, жакшы болуп жаткан. Анан кийин анын аталыгы болуп, азыр сүйлөп жаткан Мамбетакунов келди, энелиги болуп Жаманбаева деген эжекебизди алып келди. Ошону менен экөөнүн акылы менен аягы ушундай болду. Баягы менин 20 жыл бою өзүм курап алган техникалык каражаттарымдын бардыгынан ажыратып, сыртка айдап чыгууга жеткирди. Муну эмне деп айта алабыз? Азыр Молдосейит байкебиз айтып жатат го, мени илгери минткен, тигинткен деп. Бүгүн “Жаңы ордо”, “Жаңы кылым” гезиттерине ушул байкелерибиз жөнүндө абдан чоң макалаларым чыгат, бүгүнкүсүн алып окуп койгула. Мына Мамбетакунов агайыбыздын үстүнөн КТРдин менчигин приватташтырган боюнча кылмыш иши козголуп отурат. Анан ушундай кишиге бизде сөз жок деп айтыш керек.
-Мелис Эшимканов ушундай акциянын чыгышын УТРКны реформалоо жүрүп жатканына жана жаңылануу жараяны башталышына байланыштырып жатат. Сиздин оюңузча, реформа кандай жүрүш керек эле?
-Реформа деген анын натыйжасы өзүнүн кишилерин телевидениеге алып келиши керек экен да. Болгону ошол. Мына Мамбетакунов, Жаманбаева, Муслимовага окшогон өзүнүн кишилерин алып келип, буларды внештатный өзүнчө акча бар, ошолордун эсебинен кармап туруп, штаттагылардын бардыгын айдап чыгып, өзүнүн кишилерин орноштурду. Кыскасы, “Мамлекеттик менчикти Эшимкановдоштуруунун жүзү” деген менин материалым чыкты, ошондо мен бардык аналитикасын бергем. Бул менчиктештирүүнүн абдан шылуун формасы. Өзүнүн кишилерин коюп койсо, эртең менен Эшимкановдун сөзүн сүйлөп калат да алардын бардыгы. Каалагандай жасайт да. Мамлекеттик төңкөрүштүн дагы бир түрү.
М.Мамбетакунов: -Бейшенбек Бекешов өзүнүн ыкмаларын башкаларга таңуулап жатат. Мисалы, мен жерди приватташтырып алсам, ага мыйзам, сот, тергөө деген бар да. Ошондон кийин гана менин кылмышым барбы же жокпу аныктап алат. Бул эми жөн гана жалаа. Мына Көркөм кеңешти күнөөлөп жатат. Реформа Эшимкановдуку жүрбөй жатат дейт. Өзү эмне реформа кылды? Былтыр 20 оператор кысым көрсөткөнүнө байланыштуу Бекешовго каршы пикет жарыялап чыгышкан, ойлорун айтышкан. Молдокасымов азамат жигит экен. Ошол барып, ийге көндүрүп, Бекешов өзү кечирим сурап, анан операторлор араң басылган. Мына 20 бала былтыр пикетке чыккан азыр кайрылуу жазып жатат. Бекешов иштеген ыкмаларын карасаңыз, менин учурумда бир дагы киши пикетке чыккан эмес. Мен деген элге кызмат кылгам. Ошон үчүн бүгүн кайра чакырып, “кызмат кылып бер” деп жатат. Эшимканов менен мен деле анчалык мыкты мамиледе эмесмин. Мени 15 жыл Эшимканов сындап жазган. Бирок ошого карабастан, мени чакырып, иштетип атат, ал азамат экен.
-Биз Мелис Эшимкановдун УТРКда жүргүзүп жаткан өзбилемдигинин натыйжасында кысым тартып, ал кишинин биздин мыйзамдык, чыгармачыл, атуулдук укуктарыбыздын бардыгын тебелеп, тепсеп, адам катары, адис катары кордогонуна чыдай албай мөөнөтсүз ачкачылыкка чыкканбыз. Мен аргам кетип, өзүм чыктым эле. Менин артыман ээрчип, дагы он чакты киши чыккан. Эртең менен онго жакын болчубуз, кечке жуук 15-16 киши болгон. Бүгүн дагы кошулуп жатат, көбөйүүгө тийиш. Бирок ошого карабай, кечки саат 10до ошол жердегилердин бардыгын милиция келип, талкалап, жулмалап, сүйрөп, сыртка алып чыкты. Ошону менен сыртта калдык.
-Азыр канча киши турасыздар?
-Азыр 15-16 адам бар.
-Айтсаңыз, сиздерди кызматтан кетирүүнү азыркы жетекчилик эмнеге негиздөөдө?
-Эч кандай. Өмүрү чоң кызмат көрбөгөн адам ушундай болот окшойт. Баягы “көрбөгөндүн көргөнү курусун” деген сөз бар го. Анын сыңары, эч кандай мамлекеттик мекемеде иштебеген киши мыйзам дегенди билбейт экен. Жөн эле, эч кандай негиз жок эле, болбогон кагазды колго карматып туруп айдап чыкты.
-Молдосейит мырза, анда кийинки сөздү сизге берсек. Сиз нааразы тараптын мындай жүйөөсүнө эмне айта аласыз?
-Биринчиден, “келме кезек” деген бар. Бекешов 2005-жылы ыңкылап болгондо, мени кабинетимен президенттин указы чыга электе, эки солдатты алып келип, мылтык менен айдап чыккан. Мына ошонун азабын тартып жатат деп ойлойм. Экинчиден, ошол жерге жаңы кызматка келген кишилерди “Акаевчилер” деп жатат. Өзүнүн мына 2005-жылы, 7-январда “Жаңы ордо” гезитине чыккан бир макаласы бар. “Акаев бийликке биринчи келген күндөн тартып, менин ар бир ишим анын саясатына түздөн-түз жана кыйыр үгүт болуп келе жатат. Бул кошоматчылыктан эмес, болгон-бүткөн ишенимим эле ушул. Президенттин элибиздин жакшылыгы, жаркын келечеги үчүн баштаган, ар бир иши менен жарыялаган саясатына кенедей дагы кынтык таба албайм, тескерисинче, анын ар бир кырдаалга жараша тапкан чечимдерине чын ниетимен суктанып, тамшанам”, - дейт Бекешов. Урматтуу Бекешов, ушуну жазганың чынбы? Кыбыланы карап туруп, колуңду боорго алып, Кудайдын алдында айтчы?
-Молдосейит мырза, жетекчиликтин өкүлү катары айтсаныз, азыр ачкачылык жарыялап тургандар кандай негизде жумуштан бошотулду?
-Мындай да, бул ачкачылыкка чыккандар Бекешовдун өзүнүн кызыкчылыгын гана колдоп чыккандар, бул коллективдин кызыкчылыгын эч кандай колдогон жок. Бекешов директордун орун басары болуп иштеп турганда өзүнө кабинет, машина, өзүнө монтажный курдуруп алган. Элдин бардыгы буга нааразы болгон. Бүгүн анын бардыгын элге алып берди. Эл кезекте турса, Бекешов ушинтип кызматынан колдонгон. Аны ошол учурда кызматка алып, ошол учурда жакшылык кылган кишилер колдоп жатат. Мына кечээ күнү Алиева Рая деген интервью берип жатат, “эмне үчүн ачкачылыкка чыктыңыз эле?”, десе, айтып жатат, “мени Бекешов бир учурда талаада калганда кызматка алды эле, Бекешов бүгүн башына оор иш түшүп турганда, мен колдобогондо кандай кылам?”, - дейт. Өзү оорулуу аял. Карасаңыз, эми ошону ушундай ыкма менен ачкачылыкка түртүп жатат. Ушу Кудайга жагабы?
-Бейшенбек мырза, анда кийинки сөз сизде. Мына сизди “ошол жетекчилик алмашкан үч айдан бери ачкачылыкка чыкпай, эми кызматтан алып койгондо гана чыгып жатат” деген пикирлер да бар...
-Мен чондуктан түшүрүп койгон үчүн ачкачылыкка чыгып, нааразы болмок белем? Буларга болгону “катардагы журналисттик шарт түзүп бергиле, мен иштей берейин, чоңдукка деле тойдум, себеби ишим ушунчалык “неблагодарный” экен”, - деп макул болуп отуруп калгам. Эшимканов башында келгенде бардыгын сонун кылып, убадасын берип, жакшы болуп жаткан. Анан кийин анын аталыгы болуп, азыр сүйлөп жаткан Мамбетакунов келди, энелиги болуп Жаманбаева деген эжекебизди алып келди. Ошону менен экөөнүн акылы менен аягы ушундай болду. Баягы менин 20 жыл бою өзүм курап алган техникалык каражаттарымдын бардыгынан ажыратып, сыртка айдап чыгууга жеткирди. Муну эмне деп айта алабыз? Азыр Молдосейит байкебиз айтып жатат го, мени илгери минткен, тигинткен деп. Бүгүн “Жаңы ордо”, “Жаңы кылым” гезиттерине ушул байкелерибиз жөнүндө абдан чоң макалаларым чыгат, бүгүнкүсүн алып окуп койгула. Мына Мамбетакунов агайыбыздын үстүнөн КТРдин менчигин приватташтырган боюнча кылмыш иши козголуп отурат. Анан ушундай кишиге бизде сөз жок деп айтыш керек.
-Мелис Эшимканов ушундай акциянын чыгышын УТРКны реформалоо жүрүп жатканына жана жаңылануу жараяны башталышына байланыштырып жатат. Сиздин оюңузча, реформа кандай жүрүш керек эле?
-Реформа деген анын натыйжасы өзүнүн кишилерин телевидениеге алып келиши керек экен да. Болгону ошол. Мына Мамбетакунов, Жаманбаева, Муслимовага окшогон өзүнүн кишилерин алып келип, буларды внештатный өзүнчө акча бар, ошолордун эсебинен кармап туруп, штаттагылардын бардыгын айдап чыгып, өзүнүн кишилерин орноштурду. Кыскасы, “Мамлекеттик менчикти Эшимкановдоштуруунун жүзү” деген менин материалым чыкты, ошондо мен бардык аналитикасын бергем. Бул менчиктештирүүнүн абдан шылуун формасы. Өзүнүн кишилерин коюп койсо, эртең менен Эшимкановдун сөзүн сүйлөп калат да алардын бардыгы. Каалагандай жасайт да. Мамлекеттик төңкөрүштүн дагы бир түрү.
М.Мамбетакунов: -Бейшенбек Бекешов өзүнүн ыкмаларын башкаларга таңуулап жатат. Мисалы, мен жерди приватташтырып алсам, ага мыйзам, сот, тергөө деген бар да. Ошондон кийин гана менин кылмышым барбы же жокпу аныктап алат. Бул эми жөн гана жалаа. Мына Көркөм кеңешти күнөөлөп жатат. Реформа Эшимкановдуку жүрбөй жатат дейт. Өзү эмне реформа кылды? Былтыр 20 оператор кысым көрсөткөнүнө байланыштуу Бекешовго каршы пикет жарыялап чыгышкан, ойлорун айтышкан. Молдокасымов азамат жигит экен. Ошол барып, ийге көндүрүп, Бекешов өзү кечирим сурап, анан операторлор араң басылган. Мына 20 бала былтыр пикетке чыккан азыр кайрылуу жазып жатат. Бекешов иштеген ыкмаларын карасаңыз, менин учурумда бир дагы киши пикетке чыккан эмес. Мен деген элге кызмат кылгам. Ошон үчүн бүгүн кайра чакырып, “кызмат кылып бер” деп жатат. Эшимканов менен мен деле анчалык мыкты мамиледе эмесмин. Мени 15 жыл Эшимканов сындап жазган. Бирок ошого карабастан, мени чакырып, иштетип атат, ал азамат экен.
