Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
4-Декабрь, 2024-жыл, шаршемби, Бишкек убактысы 09:21

Кай Эйде: Саясый диалог - Ооганстандагы тынчтыкка ачкыч


Улуттар Уюмунун башкатчысынын атайын чабараманы Кай Эйде
Улуттар Уюмунун башкатчысынын атайын чабараманы Кай Эйде

Ооганстандагы азыркы жагдай кайсы нукта өнүгүүдө? Президент Хамид Карзайдын талиптер менен элдешүү демилгесин БУУ колдойбу? Ооганстанда тынчтыкка жетишүү үчүн аскерге таянуу керекпи же саясаткабы? «Азаттыктын» бул суроолоруна тажрыйбалуу норвегиялык дипломат, Улуттар Уюмунун башкатчысынын атайын чабараманы Кай Эйде жооп берет.

«Азаттык»: Сиздин оюнузча, Ооганстан туура багытта баратабы?

Кай Эйде: Эч кимибиз коопсуздук жана экономика жаатындагы ооручулуктарга жетерлик маани бербей жатабыз. Бул эки багытта биз алга баратабыз. Ооганстандын коопсуздук күчтөрү күн сайын, ай сайын кубаттанууда. Экономиканын өзөгү болгон айыл чарбасын өнүктүрүүгө көп күч жумшалууда.

«Азаттык»: Сиздин каршылыгыңызга жана жарандар арасындагы чыгымдардан качуу үчүн эларалык күчтөрдүн тактикасын өзгөртүү аракетиңизге карабай, аскерий тактикада өзгөрүү байкалбайт. Мисалы, жакында коалициянын аба чабуулунан Лагман провинциясынын чыгышында бир нече жаран набыт болду. Сиздин пикириңизче, тактикалык өзгөрүү качан болот?

Кай Эйде: Азыр бу маселеге аскерлер көп көңүл бурууда. Натыйжага жетүү үчүн убакыт керек. Анын натыйжасын жакында көрөбүз. Себеби кошумча дагы 20 миң, 30 миң аскер келүүдө. Алар өз милдетин жакшы билишет. Алар камакка алууда, үйлөрдү тинтүүдө кылдат болуп, эл ичиндеги чыгымга жол бербөөгө тийиш.

«Азаттык»: Сиз жакында бир интервьюда АКШнын жаңы президенти Барак Обамага Ооганстандагы стратегияны өзгөртүү жөнүндөгү чакырыктарга каршы туруңуз деп кеңеш бердиңиз. Муну кандай түшүнсө болот?

Кай Эйде: Менин оюмча, бизде стратегиябыз бар. Маселе, аны аткарбай жатканыбызда болууда деп айтаар элем. Экономика, айыл чарбасы сыяктуу маанилүү тармактарда оң жылыштарды көрүүдөмүн. Ошон үчүн жаңы стратегияны талкуулап, убакытты кетирүүнү каалабайм. Биз белгиленген ишти аткарганга, акчаны туура пайдаланганга, эларалык күчтөрдүн жүрүм-турумуна көңүл бурушубуз абзел. Мунун ооган эли көрсүн. Стратегияны кеңири талкуулагандан элдин жашоосу жакшырбайт.

«Азаттык»: Сиз ооган өкмөтүнүн талиптер менен сүйлөшүү жана элдешүү боюнча жакында жасаган демилгесин колдойсузбу?

Кай Эйде: Ооба. Элдешүү маанилүү экенине ишенем. Аскер күчтөрү маанилүү жана зарыл экенин эчен ирет айткам. Бирок саясат баарына жол тапкандыктан, мен элдешүүнү колдойм. Президент Карзай айткандай, элдешүүнүн негизинде конституция туруш керек. Бул жараянга катышууну каалагандар конституцияны кабыл алып, урматтоого тийиш. Алар куралын таштоосу шарт. Алар «ал-Каидадан» алыстоого тийиш. Алар коомго тынч кошулганга даяр болушу абзел. Ооганстандагы негизги саясый оюнчуларда бул маселеде мунаса болушу керек. Консенсус - элдешүүнүн чыр-чатаксыз өтүүсүн камсыздайт, өлкөгө тынчтык жана туруктуулук алып келиши мүмкүн. Мен саясый жараяндын ишке ашуусуна абдан кызыкдармын.

«Азаттык»: Ырахмат маегиңизге!

XS
SM
MD
LG