- Алмазбек мырза, Өмүрбек Бабановдун биринчи вице-премьер-министрликке келишин кандай кабылдадыңыз, бул маселе партия жетекчилиги менен кеңешилди беле?
- Эми Өмүрбек Бабанов иштей турган жигит. Убагында мен да аны өкмөткө алып барайын дегем, бирок ал учурда аны өткөрбөй коюшкан. Азыркы чечими эми анын өзүнүн жеке чечими, ал биз менен, партия жетекчилиги менен кеңешкен жок.
- Ал азыр деле Социал-демократтардын катарындабы?
- Катарында, бирок өткөн парламенттик шайлоодон кийин абдан катуу басым болбоду беле жарандыгын алабыз, тигил-бул дегендей. Ошондой кийин ал партиянын ишине активдүү катышуудан кетип, жетекчи органдардан чыгарганбыз. Жөнөкөй эле партия мүчөсү катарында калган. Эми партиядагы мүчөлүгүн да токтотсо керек менимче, себеби биздин партиянын бийликке карата пикири башка да.
- Эми сиздердин партия да оппозиция катарында бийлик кызмат берсе барбайбыз деп айткан эле. Партия мүчөсүнүн минтип өкмөткө келиши эмнени билдирет?..
- Андай сөздү биз партия жетекчилигинин атынан айтканбыз. А биздин катарыбызда миңдеген жөнөкөй мүчөлөрүбүз бар да. Алардын бири Өмүрбек Бабанов. Бирок ал жөнөкөй мүчө болгону менен жөнөкөй адам эмес дегендей... Эми бирдеме деп айтыш кыйын. Ал жигитке деле мүмкүн тажрыйба керек, балким ошондой тажрыйба алайын дегендир. Бирок биздин партиянын бул бийлик менен иштешели, кызматка баралы деген ою жок. Ошондуктан эми Бабановдун мүчөлүгүн токтотобуз го. Ал өзү деле ошондой арыз менен келет го деп турабыз.
- Өлкө экономикасынын азыркы абалы белгилүү, биринчи вице-премьер негизинен ушул тармакты көтөрүүгө басым жасайт эмеспи. Ушундай кыйын учурда Өмүрбек Бабанов ушундай милдетти алып кете алабы?
- Эгерде ага кандайдыр бир рычагдарды берсе ал кандай жумуш болсо да алып кетет. Бирок менимче Бабановду бул кызматка дайындоо менен бийлик өз кадыр-баркын оңдоону көздөөдө, биз жаштарды алып келдик дегендей... А чындыгында чечим кабыл ала турган, чече тургандар мурдагылар эле да. Ошондуктан мындан эч нерсе өзгөрбөйт. Албетте, Бабанов жаш, курч, көп нерсени билбей барып алды го деп турам.
- А сиздин оюңузча, президенттин жалпы кадр алмаштыруусунун башкы максаты эмнеде?
- Эми элдин нааразылыгын көрүп, кичине желди чыгарайын дегени го. Жанагы “космикалык ремонт” дегендей”... Боёп, сылап-сыйпап, жүзүбүз башка дегендей. А чындыгында ал боёктун артында башкалар турат да...
- Демек мындай кадрдык өзгөрүүлөр жалпы саясатты өзгөртүүгө эч кандай таасир бербейт деген ойдосузбу?
- Эми булар кабыгы да, кабыгы алмашканы менен өзөгү мурунку эле болуп атпайбы. Мурунку эле үй-бүлөлүк башкаруу. Президент бийликтин өзөгүн алмаштырса ошондо гана Кыргызстан оңолот. Азыр эми эмне кылса да мурдагыдай эле үй-бүлөлүк башкаруу бойдон калат. Мурдагыдай эле үй-бүлөнүн кызыкчылыгы мамлекеттин кызыкчылыгынан өйдө болот.
Албетте эми Бабановдой жакшы балдар бийликке барып такшалганы жакшы. Бир чети эми ал жаманатты болбосо деп коркуп да жатам.
- Бирок буга чейин эле Өмүрбек Бабанов менен Валерий Хон экөөнүн ортосундагы соода боюнча кандайдыр бир деңгээлде рейдердик, басып алуучулук ыкмага өттү деген сөздөр эл оозунда айтылып жаткан. Балким ушул жагынан бийликке жаккан учурлары болгондур?
-Жок. Бабановдо андай рейдерлик, же башка бир балээси жок. Андай сөздөрдү бийликчил гезиттер тараткан. Эми бул жолу кандай болуп кетти, билбейм. Эми ал алданып, кичине жаштык кылып койду окшойт да, мен барсам оңдойм деп. Анткени айтып атпаймбы, чечимдерди баары бир башка адамдар чыгарат. Менимче Бабанов кыйналып калат го...
- Эми Өмүрбек Бабанов иштей турган жигит. Убагында мен да аны өкмөткө алып барайын дегем, бирок ал учурда аны өткөрбөй коюшкан. Азыркы чечими эми анын өзүнүн жеке чечими, ал биз менен, партия жетекчилиги менен кеңешкен жок.
- Ал азыр деле Социал-демократтардын катарындабы?
- Катарында, бирок өткөн парламенттик шайлоодон кийин абдан катуу басым болбоду беле жарандыгын алабыз, тигил-бул дегендей. Ошондой кийин ал партиянын ишине активдүү катышуудан кетип, жетекчи органдардан чыгарганбыз. Жөнөкөй эле партия мүчөсү катарында калган. Эми партиядагы мүчөлүгүн да токтотсо керек менимче, себеби биздин партиянын бийликке карата пикири башка да.
- Эми сиздердин партия да оппозиция катарында бийлик кызмат берсе барбайбыз деп айткан эле. Партия мүчөсүнүн минтип өкмөткө келиши эмнени билдирет?..
- Андай сөздү биз партия жетекчилигинин атынан айтканбыз. А биздин катарыбызда миңдеген жөнөкөй мүчөлөрүбүз бар да. Алардын бири Өмүрбек Бабанов. Бирок ал жөнөкөй мүчө болгону менен жөнөкөй адам эмес дегендей... Эми бирдеме деп айтыш кыйын. Ал жигитке деле мүмкүн тажрыйба керек, балким ошондой тажрыйба алайын дегендир. Бирок биздин партиянын бул бийлик менен иштешели, кызматка баралы деген ою жок. Ошондуктан эми Бабановдун мүчөлүгүн токтотобуз го. Ал өзү деле ошондой арыз менен келет го деп турабыз.
- Өлкө экономикасынын азыркы абалы белгилүү, биринчи вице-премьер негизинен ушул тармакты көтөрүүгө басым жасайт эмеспи. Ушундай кыйын учурда Өмүрбек Бабанов ушундай милдетти алып кете алабы?
- Эгерде ага кандайдыр бир рычагдарды берсе ал кандай жумуш болсо да алып кетет. Бирок менимче Бабановду бул кызматка дайындоо менен бийлик өз кадыр-баркын оңдоону көздөөдө, биз жаштарды алып келдик дегендей... А чындыгында чечим кабыл ала турган, чече тургандар мурдагылар эле да. Ошондуктан мындан эч нерсе өзгөрбөйт. Албетте, Бабанов жаш, курч, көп нерсени билбей барып алды го деп турам.
- А сиздин оюңузча, президенттин жалпы кадр алмаштыруусунун башкы максаты эмнеде?
- Эми элдин нааразылыгын көрүп, кичине желди чыгарайын дегени го. Жанагы “космикалык ремонт” дегендей”... Боёп, сылап-сыйпап, жүзүбүз башка дегендей. А чындыгында ал боёктун артында башкалар турат да...
- Демек мындай кадрдык өзгөрүүлөр жалпы саясатты өзгөртүүгө эч кандай таасир бербейт деген ойдосузбу?
- Эми булар кабыгы да, кабыгы алмашканы менен өзөгү мурунку эле болуп атпайбы. Мурунку эле үй-бүлөлүк башкаруу. Президент бийликтин өзөгүн алмаштырса ошондо гана Кыргызстан оңолот. Азыр эми эмне кылса да мурдагыдай эле үй-бүлөлүк башкаруу бойдон калат. Мурдагыдай эле үй-бүлөнүн кызыкчылыгы мамлекеттин кызыкчылыгынан өйдө болот.
Албетте эми Бабановдой жакшы балдар бийликке барып такшалганы жакшы. Бир чети эми ал жаманатты болбосо деп коркуп да жатам.
- Бирок буга чейин эле Өмүрбек Бабанов менен Валерий Хон экөөнүн ортосундагы соода боюнча кандайдыр бир деңгээлде рейдердик, басып алуучулук ыкмага өттү деген сөздөр эл оозунда айтылып жаткан. Балким ушул жагынан бийликке жаккан учурлары болгондур?
-Жок. Бабановдо андай рейдерлик, же башка бир балээси жок. Андай сөздөрдү бийликчил гезиттер тараткан. Эми бул жолу кандай болуп кетти, билбейм. Эми ал алданып, кичине жаштык кылып койду окшойт да, мен барсам оңдойм деп. Анткени айтып атпаймбы, чечимдерди баары бир башка адамдар чыгарат. Менимче Бабанов кыйналып калат го...