Тажикстанда эркектин сексуалдык алсыздыгын калыбына келтирип же бел кубатын көтөрүүчү дарылардын тизмеси аныкталды.
Элдин саламаттыгын көзөмөлдөө жана социалдык коргоо кызматынын адиси Махмадали Давлатовдун билдиргенине караганда, Саламаттык сактоо министрлигинин токтомунун негизинде, бул сыяктуу дарылардын кээ бири дарыгердин уруксаты менен гана сатылса, айрымдарын ээн-эркин алса болот.
- Бел кубатты көтөрүүчү дарылардын кээ бирин дарыгердин уруксаты менен, айрымдарын мындай эле сатып алса болот. Бирок маселе мында эмес. Дарыгерлер элге тигил же бул дарынын кандай пайдасы жана зыяны бар экенин түшүндүргөн иштерди жүргүзүүсү керек.
Давлатов элдин бул сыяктуу дарыларды колдонуу маданияты калыптанбаганын белгилеп, дарыларды адис эмес адамдардын сунушу менен пайдаланып көргөн башаламандык бар экенин кошумчалады:
- Бизде, мисалы, кошунасынан тигил же бул дары ага кандай жардам бергенин угуп алып, өзүнө да ошону сатып алган учурлар кездешүүдө. Биз дайыма жолугушууларда ар бир адамдын организми ар башка экенин, бир эле дары ар кимге ар башка таасир этерин айтабыз. Ошондуктан дары-дармекти доктурдун сунушу менен гана алгыла деп жатабыз. Эл өзүн-өзү дарылоону токтотушу керек.
Тажик эркектери элдин менталитетинен жана калыптанган көз караштан улам сексуалдык саламаттыгы алсыраган учурда дарыгерге барышпайт. Алар көбүнчө дары-дармекти тааныштарынын сунушу менен сатып алып, өз алдынча дарыланышат.
Тажикстандык уролог Парвиз Икром импотенциядан адатта 50 жаштан кийинки эркектер жапа чегерин белгилейт. Бирок дарыгер акыркы кезде жаштар да эркектик шахватты козгоочу дары-дармектерди колдонуп, ден соолугуна зыян келтирип жатышканына токтолду:
- Эркектик алсыздыктан такыр жабыр тартпаган эле кээ бир жаштар бизге ушул маселе менен кайрылышат. Бул көбүнчө психологиялык көйгөй, бирок алар дароо эле эмне кылыш керек деп сурашат. Албетте, биз аларды текшерип, себебин билип, эгер дарты болсо карайбыз. Бирок айрымдарына сенде эч кандай көйгөй жок, баары жайында деп айтсаң да ишенбейт.
Эркектик алсыздык жана импотенция тажик коомунда уят көрүнүштөрдүн бири катары кабыл алынат. Аял кишилердин же коомдун алдында басынып калбашы үчүн эркектер анысын билдирбегенге аракеттенет. Ошондой эле мырзалардын дарыгерге баруудан жана керектүү дары-дармекти дарыканадан сатып алуудан тартынган учурлары арбын.
Тажикстандык дарыгерлердин айтымында, жаштар акыркы кезде "Тонгкат", "Титан-гель", "Лошадиная сила" сыяктуу дарыларды көп алып жатат. Адистер бул дарыларды көп же туура эмес колдонуу ден соолукка зыян экенин эскертүүдө.