2-январда Кыргыз Улуттук “Кабар” маалымат агенттигинде күч органдарынын өкүлдөрү маалымат жыйынын өткөрүштү. Кыргызстандын ички иштер министринин орун басары, Бишкек шаардык ички иштер башкармасынын башчысы Кеңешбек Дуйшебаев бул маалымат жыйынында, 27-декабрда Бишкектин четиндеги «Дордой» базарынын аймагында жайланышкан «Оберон» соода түйүнүндөгү жарылууга жардыргыч зат башкы себеп болгондугун жарыя кылды. Анын айтымында, жарылуу болгон жердеги ар кандай заттарды иликтөөгө алган Кыргызстандын юстиция министрлигинин эксперттик тергөө тобу жана Антитеррористтик Коалициянын «Манас» аэропортуна жайгашкан аскер тобунун эксперттери ушундай тыянакка келишти. «Алдын ала иликтөөлөрдүн жыйынтыгы боюнча «Оберон» базарындагы буюм сактоочу жайдагы жарылууга жардыргыч заттын жарылышы башкы себеп болгон. Жардыргыч зат деп мамлекеттик экспертиза тобунун да, Ганси атындагы авиабазасынын кызматкерлери дагы бир тыянакка келишти. Бүгүнкү күндө конкреттүү жардыргыч заттын түрү, колдонулган көлөмү боюнча дагы кошумча изилдөөлөр керек. Ал изилдөөлөр жүрүп жатат» -деди Кеңешбек Дуйшебаев. Ал мындай тыянакка юстиция министрлигинин адистери менен Ганси авиабазынын эксперттери ар бири өз алдынча иликтөө жүргүзүп, экөө бирдей жыйынтыкка келгендигин кабарлады. Ушундан улам ички иштер органдары жарылуу атайылап уюштурулган болуу керек деген божомол менен буюм сактоочу жайга түз да, кыйыр да тийиштиги бар адамдарды жана жагдайларды иликтөөгө алган. Тергөө ишин жүргүзүп жаткан Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгы жардыргыч заттарды буюм сактоочу жайга азиат улутундагы 25-30-жаштардагы эки жигит сактоого калтырышкандыгын аныкташып, иш ошолордун колунан келген болуу керек деген божомолго токтолушкан. Аларды көргөн адамдардын айтымы менен сөз болуп жаткан адамдардын сүрөтү даярдалып, маалымат жыйынында журналисттер ал сүрөттөрдү көрүштү. Дүйшөбаевдин айтымында, «жардыргыч заттарды жүк сактоочу жайга ушул гана экөө таштап кетти» деген божомол бекеринен чыккан жок.
«Ошол жерде иштеген адамдардын айтымында, мурун буюм сактоочу жайга ошол жерде иштеген адамдар гана оокаттарын сактоочу экен.Ошол жардыруу болордун мурунку күнү белгисиз эки жаш адам келип, буюмдарын таштап кетишкен экен. Алар буга чейин ал жерге буюмдарын такыр тапшырып көргөн эмес экен.Ошол үчүн биз негизинен ошол эки адамга көңүл буруп жатабыз»,- деди Кеңешбек Дүйшөбаев. Анын сөзү боюнча, бейкүнөө жети адамдын өмүрүн алып, дагы 21 адамды жарадар кылган бул окуянын чыгышына «Дордой» соода комплексинин аймагында «Дордой», «Кербен», «Алканов», «Жунхай-Дордой», «Мурас спорт», «Оберон» деген соода түйүндөрүнүн жайгашышы жана дагы бир соода түйүнүнүн курулуп жатышы себеп болушу мүмкүн. Кырсыкка бул соода түйүн ээлеринин бири-бирине атаандаштыгы түрткү болушу мүмкүн деген божомол да сыртта калган жери жок. «Бири-бири менен атаандашып, таасир көрсөтүү чөйрөсү үчүн жутунгандар жасап жатышат да. Анткени, базарларда чоң суммадагы акча жүгүртүүдө жүрөт. Ошол акчаны көзөмөлдөө үчүн кылмыш топтору жасашы мүмкүн. Ал жерде буга чейин алты базар бар эле. Азыр жетинчиси курулуп жатат. Ошолорду көзөмөлдөөгө аракет кылган кылмыш топтору жасашы мүмкүн деп божомолдоп жатабыз», деди Кеңешбек Дүйшөбаев. Анын айтымында, ички иштер органдары жарылууга жалпысынан төрт себеп, тактап айтканда: базарларда техника коопсуздугун сактабай көп колдонула турган газ же кычкылтек баллонунун жарылышы, жаңы жылда иретсиз сатыла турган жарык берип атылуучу заттардын байкоосуздан жарылышы, атаандаш тараптардын өз ара мамиле чечүүсү жана террористтик акт болушу мүмкүн деген божомолдор болууда. Бирок, жарылууга жардыргыч зат башкы себеп болгондугу аныкталгандан кийин, азыр «аны жүк сактоочу жайга ким койду, эмне максат менен койду жана ал кайда жасалган, кандай жардыргыч зат?» деген суроолорго жооп табууга аракет катуу көрүлө баштады. Азыр бул суроолор боюнча базарга, жүк сактоочу жайга тийиштиги бар бардык адамдар, жадагалса жарат алган адамдар да суракка алынууда. Бирок, жарылуунун анык себеби качан дайын болору азырынча белгисиз.
«Ошол жерде иштеген адамдардын айтымында, мурун буюм сактоочу жайга ошол жерде иштеген адамдар гана оокаттарын сактоочу экен.Ошол жардыруу болордун мурунку күнү белгисиз эки жаш адам келип, буюмдарын таштап кетишкен экен. Алар буга чейин ал жерге буюмдарын такыр тапшырып көргөн эмес экен.Ошол үчүн биз негизинен ошол эки адамга көңүл буруп жатабыз»,- деди Кеңешбек Дүйшөбаев. Анын сөзү боюнча, бейкүнөө жети адамдын өмүрүн алып, дагы 21 адамды жарадар кылган бул окуянын чыгышына «Дордой» соода комплексинин аймагында «Дордой», «Кербен», «Алканов», «Жунхай-Дордой», «Мурас спорт», «Оберон» деген соода түйүндөрүнүн жайгашышы жана дагы бир соода түйүнүнүн курулуп жатышы себеп болушу мүмкүн. Кырсыкка бул соода түйүн ээлеринин бири-бирине атаандаштыгы түрткү болушу мүмкүн деген божомол да сыртта калган жери жок. «Бири-бири менен атаандашып, таасир көрсөтүү чөйрөсү үчүн жутунгандар жасап жатышат да. Анткени, базарларда чоң суммадагы акча жүгүртүүдө жүрөт. Ошол акчаны көзөмөлдөө үчүн кылмыш топтору жасашы мүмкүн. Ал жерде буга чейин алты базар бар эле. Азыр жетинчиси курулуп жатат. Ошолорду көзөмөлдөөгө аракет кылган кылмыш топтору жасашы мүмкүн деп божомолдоп жатабыз», деди Кеңешбек Дүйшөбаев. Анын айтымында, ички иштер органдары жарылууга жалпысынан төрт себеп, тактап айтканда: базарларда техника коопсуздугун сактабай көп колдонула турган газ же кычкылтек баллонунун жарылышы, жаңы жылда иретсиз сатыла турган жарык берип атылуучу заттардын байкоосуздан жарылышы, атаандаш тараптардын өз ара мамиле чечүүсү жана террористтик акт болушу мүмкүн деген божомолдор болууда. Бирок, жарылууга жардыргыч зат башкы себеп болгондугу аныкталгандан кийин, азыр «аны жүк сактоочу жайга ким койду, эмне максат менен койду жана ал кайда жасалган, кандай жардыргыч зат?» деген суроолорго жооп табууга аракет катуу көрүлө баштады. Азыр бул суроолор боюнча базарга, жүк сактоочу жайга тийиштиги бар бардык адамдар, жадагалса жарат алган адамдар да суракка алынууда. Бирок, жарылуунун анык себеби качан дайын болору азырынча белгисиз.
