Орусиянын Ульяновск шаарындагы Суворов аскер окуу жайында тарбияланган курсанттарда эхинококкоз илдети аныкталганы февралдын башында маалым болгон. Расмий бийлик өкүлдөрү мекеменин кызматкерлери менен окуучуларынын баары текшерүүдөн өткөнүн, илдет 26 балада гана аныкталганын кабарлашууда.
Учурда курсанттар Москвадагы Вишневский атындагы аскердик госпиталда дарыланып жатышат. Алардын боорунда, көк боорунда, өпкөсүндө ылаңдаган эт өсүп кеткен. Ата-энелеринин сөзүнө караганда, алардын айрымдарынын боорунда 23 ыйлаакча пайда болгон. Ошондой эле ата-энелер илдет 52 балада аныкталганын айтышууда.
Өспүрүмдөр бул илдетти кантип жугузуп алганы так белгисиз. Орусиянын Тергөө комитети бул боюнча кылмыш иши козголгонун, тергөө жүрүп жатканын кабарлады.
Балдардын ата-энелери окуу жайында тамак-аш менен тазалыкка көзөмөл начар экенин айтып, оорунун себебин бузулган эт менен азык-түлүктөн гана көрүп жатышат. Алардын бири Елена мекемеде 10-класста окуган баласын чыгарып кеткен.
- Балдар тамак-аш тууралуу арыздана беришчү, - деди ал. - Тамакта кумурска, чач, мык табыларын, столдун үстүндө кир майлык сасып турганын айтышчу. Биз ишенген эмеспиз! Ооба, айрылып, тешилген шейшеп берерин билчүбүз. Бут кийимдери да тешилип калчу, бат эле. Бирок тамак-аш тууралуу айткандарына ишенген эмеспиз. Кадыр-барктуу аскер окуу жайы го баары бир, мындай нерсе ойго да келбейт го!
Еленанын уулунда илдет аныкталган эмес. Ал сыяктуу бир топ ата-эне балдарын текшертүүгө окуудан алып кетишкен.
Оорунун өрчүп чыгышын эскерткен дарыгерлер ата-энелерге балдарын үч ай сайын текшертип турууну сунуш кылышкан. «Профилактика деген болбогон нерсе. Балдарга оорукчандар иче турган дары беришет. Ал аябай күчтүү препарат, зыяндуу жактары да бар, биринчи кезекте боор жабыр тартат» дейт уулун дарылатуудан баш тарткан эне.
Ульяновск шаарындагы Суворов аскер окуу жайын былтыр бүтүргөн Дмитрий Шульгада да январда эхинококкоз аныкталган.
- Дима дайыма аскерде кызмат өтөөнү кыялданчу. Суворов окуу жайынан соң Рязандагы жогорку аскер окуу жайына тапшыргандан эки күндөн кийин эле өзүн жаман сезип, ал жактан кетти, - деп эскерет апасы, Белгород шаарынын тургуну Алина Шульга.
Рентгенде баланын өпкөсүнөн кара так байкалып, бирок операцияда шишик табылган эмес. Кийин ал пневмония менен ооруп калган. Суворов окуу жайында эхинококкоз оорусу чыкканда ата-эне баласы кандай илдетке чалдыкканын түшүнгөн. Үй-бүлө эми Коргоо жана Саламаттык сактоо министрликтерине кат жазып, баласын дарылоого жардам ала албай жатышат.
– Диманын боорунда төрт жерде эт өсүп жатат. Алар азыр кичинекей, - деди Алина Шульга. - Азырынча аларга тийбей турууну чечтик. Балама окшоп жабыр тарткан бул окуу жайынын бүтүрүүчүлөрүн эч ким эсепке алган жок. Биз эми аскердик эмес, жөнөкөй жарандарбыз. Биздин балдар бири-бири менен байланышып турушат. Мен бир бүтүрүүчүгө операция жасалганын, дагы сегизинде мындай ириң толуп калталанган шишик табылганын билем. Алардын бешөө Питерде.
Ал эми Орусиянын Коргоо министрлиги менен аскер окуу жайынын жетекчилиги мындай дооматтарды четке кагып, « курсанттар талаадагы машыгууларда жуулбаган жемиш жеп алышы мүмкүн», ошондой эле айрым балдар «насыбай тартат» деп ар кандай божомолдорду айтышууда.
«Ооруну балдар ашканада тамак-аштан же азык-түлүктөн жугузуп алган деген божомол четке кагылды. Анткени ашканада иштеген бир да кишиде оору табылган жок. Оору иттерден жайылган» деп билдирген эле Коргоо министрлигинде Аскердик медицина башкармалыгын жетектеген Дмитрий Тришкин.
Аскер окуу жайын былтыр декабрга чейин «Торговый дом СПП» компаниясы азык-түлүк менен камсыз кылчу. Компания Ульяновскиде жалаң эле аскердик мекемени эмес, бардык мектептерди, бала бакчаларды, ооруканаларды тейлечү.
Курсанттарда эхинококкоз илдети аныкталгандан кийин бир топко үн чыгарбай отурган компания жакында эле билдирүү таркаткан. Анда «биздин компания тез арада бул окуя боюнча ачык жана терең иликтөө жүргүзүлүп, айыпталуулар аныкталышына кызыгат» деп жазылган.
Роспотребнадзор мекемесинин өкүлү Диляра Хакимова компаниянын иши текшерилгенин, бирок оорунун жайылышына негиз боло ала турган далилдер табылбаганын билдирди:
- Окуу жайын азык-түлүк менен камсыз кылган компания текшерилди. Айрым эреже-талаптар бузулган фактылар аныкталды. Бирок алар мындай оорунун чыгышына себеп же негиз боло алышпайт.
«Торговый дом СПП» Дмитрий Рябков деген ишкерге таандык DARS компаниясынын курамына кирет. Жергиликтүү журналисттер Рябковдун Ульяновск облусунун губернатору Сергей Морозов менен жакын байланышы бар экенин жазып чыгышкан.
Эхинококкоз – адамдын ички органдарын жабыркаткан илдет. Эхинококк курттары адамдын организмине бузулган тамак-аш, суу менен кирет же малдан жугат. Негизинен боор менен өпкөнү жабыркатат. Оорунун белгилери дароо көрүнбөй, айлап-жылдап өрчүп жүрө бериши да мүмкүн.
Учурда балдары бул аскер окуу жайында окуган ата-энелер убайымда. Илдет аныкталган өспүрүмдөр көпкө чейин дарыланууга, оор операцияларга муктаж. Алардын ден cоолугуна оор залака келтирилген. Аскердеги келечеги күмөн.
Ал эми эхинококк курттары аныкталбагандардын ата-энелерине Орусиянын Коргоо министрлиги балдарын милдеттүү түрдө профилактикалык дарылоодон өткөрүүнү сунуш кылган. Кошумча залакасы көп мындай дарылоодон азыр баш тарткандар кийин оору өрчүп чыкса, жоопкерчиликти өздөрүнө алышы керек болот.
