Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
17-Март, 2025-жыл, дүйшөмбү, Бишкек убактысы 12:04

ОРУСИЯ: «КСЕНОФОБИЯ БОРБОРУ – САНКТ-ПЕТЕРБУРГ»


Муса Мураталиев, Маскөө калаасы Санкт-Петербургда жекшембиде камерундук студентти өлтүрүп кетүү окуясына шаардык прокуратура ИНТЕРФАКС агенттигине айткан жообунда улуттук көралбастык негизги себеп болгон деп билдирди. Ишемби күнү африкалык эки студентке жоон топ питерлик жаштар кол салышкан. Камерундук студент бычак жеп ошол жерде өлүп, анын жолдошу намибиялык студент качып кутулган. Ошол эле күнү кечинде кениялык жаран да студенттерге кол салган жерден өтүп бартып бычак жеп, оор жарадар болуп ооруканага жеткирилген. Петербургда окуган чет өлкөлүктөр кезектеги африкалык студентти өлтүрп кеткенге байланыштуу нааразылык актысын өткөрүүнү ниеттенип атышканы маалым болууда.

Агенттиктер жазганга караганда Питерде алтынчы күнү кечки саат 19дан 50 мүнөт өткөндө африкалык студенттерге жергиликтүү жаштар кол салып, камерундук Канхем Леона ошол жерде бычак жеп каза болуп анын жолдошу намибилик студент бир нече бычак жегени менен качып кутулган. Ошол эле күнү кечки саат 20:00да дал, ошол, студенттер бычакталган жерден өтүп бараткан кениялык жаран Мванги Эдди Майнга да кол салуу болуп, ал да бычак жеп, ооруканага жеткирилген.

Райондук прокурор Олег Шадов кечөө орусиялык сыналгыдан: «муну ээнбаштык деп эсептесе болот», - деген. Бирок ИНТЕРФАКС агенттигне шаардык прокуратура өкүлү: «бул улуттук көралбастык негизинде болгон», - деп билдирди.

Адам укугун коргоочулар эсебинде муну - эл аларды скинхэд деп атаган - экстремисттик жаштар тобу жазашкан. Эксперттер болсо мунун себебин орусиялык жаштар арасында расистик жана улутчулдук маанайдын кеңири тарашынан көрүшүүдө. Бийлик кыйладан бери чет элдиктерге жаштардын кол салуусун жашоо-тиричиликтеги болууп жүрүүчү бир кагылыш катары баалап, улутчулдук дегенди айттырбай келатышкан. Ошого карабай кийинки учурда фашисттик идеологияны бел кылган топтор мүчөлөрү беттери ачылып, иши сотко жетти. Маселен, мындан эки апта мурда, ошол эле Санкт-Петербургда жаштардын «Жаалдуу топтошкондор» аталышта экстремисттик жаштар уюмунун бир нече мүчөсү армян, азербайжан кишилери менен кытай студенттерине 5 жолу кол салып, аларды бычакташканы үчүн кесилишкен. Мындан бир апта мурда Лениндик федералдык соту экстремисттик дагы бир «Шульц-88» аталышта жаштар тобунун мүчөлөрүн ар кыл жылга кести.

Ырасмий булактардан алынган маалыматта быйыл Петербургга келип окуучу чет өлкөлүк студенттер катары кескин кыскарган. Жалпы орусиялык калааларда орус жаштарынын өңү – түсү чоочундарга касын тигүү барган сайын артып баратканын анализчилер кеп кылышат. Бийлик жазайын дегенин жаштардын колу менен жазатып атат дегендер да бар. Болбосо 4-ноябрде бийлик таңуулаган «Элдер ынтымагы» майрамы күнү улутчул жаштар Маскөөнүн кең көчөсү Тверскойдо жүрүш жазап, Кремл кызыл сепилинин алдында фашисттик тартипте колун асмандата жаңсап, улутчулдук маанайда чакырык-ураан жайбайт болуучу дешет. Ал күнү, баса, алар «бул өлкөдө ким кожоюн?» - деген суроого мындайча жооп айтышты эле:

«Орустар!Орустар!»

Кызыл аянт капталында кыйкырышкан орус жаштарынын каар-жаалын көрбөгөн африкалык студент Том Линита кечөө сыналгыдан камерундук студенттин эч кимге жамандык кылбаганын айтып таң калды:

«Ал эч кандай жаман иш кылган жок. Ал мас эмес эле. Эч кимге кол салган да жок. Бирок эмне үчүн?» , - дейт ал.

Үстүдөгү жылы чет элдиктерге кол салуу Орусияда болуп көрбөгөндөй көбөйгөн. Экстремисттик топтордогу жаштардын чет өлкөлүктөргө, дээрлик өңү-түсү башкаларга кол салуусу январда 6 жолу, февралда 3 жолу, мартта 4 жолу, майда 3 жолу, июнда 4 жолу, октябрде 13 жолу, ноябрде 2 жолу, декабрде 5 жолу болгон. Анын басымдуу көпчүлүгү орусиянын түндүк ордо калаасы атанган Санкт-Петербургда андан кийин Маскөө, Воронеж, Нижний Новгород, Курск, Ростов-на-Дону, Краснодар, Калуга, Липецк калааларда болгон. Курман болушкандар же бөйдө жерден томок жеп жабыр таркандандар: Вьетнам, Сирия, Тажикстан, Азербайжан, Тунис, Бразилия, Кытай, Перу, Конго, Индия ж.б өлкөлөрдөн келип окуп атышкан студенттер болушкан.

Мындай тизмени орусиялык эле басылмалар таркатышууда. Маселен, биз бул тизмени, News info агенттигинен алдык. Ал эми Питердеги Камерундук студенттин өлүмүнө кайра келсек, былтыр студенттик «Африкалык биримдиги» уюму ал калаанын губернатору Валентина Матвиенко айым атына кат жолдоп, камкордук суранышкан экен. Эми ошол чет элдик студенттер уюму кийинки күнү көчөгө чыгуу уюштурабыз деп атышканы кеп болууда.

Акырында айтарыбыз, ырасмий эмес булактан алынган маалымат боюнча бир эле 2005 жыл ичинде, бир эле Санкт-Петербуг калаада чет элдик студенттерге 800гө чукул жергиликтүү жаштар кол салышкан фактылар катталган.

XS
SM
MD
LG