Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
7-Октябрь, 2024-жыл, дүйшөмбү, Бишкек убактысы 21:25

Тажик журналисти боштондукка чыкты


Хайрулло Мирсаидов.
Хайрулло Мирсаидов.

Абактан чыккан тажикстандык белгилүү журналист Хайрулло Мирсаидов өзүн толук акташ үчүн жогорку инстанцияга доо арыз менен кайрыларын билдирди. 22-августта Согди облусунун соту коррупцияга байланыштуу айыпталган журналистти 12 жылдык түрмөгө кескен өкүмдү жокко чыгарып, анын ордуна журналистти коомдук ишке тартууну жана ага 8,5 миң доллар өлчөмүндөгү айыппул салууну чечкен. Натыйжада Мирсаидов сот залынан бошотулган.

Сот Хайрулло Мирсаидовду эркиндикке чыгарганы менен актаган жок. Андыктан 22-августта Хожент шаарындагы тергөө абагынан бошонуп чыккан тажик журналисти өзүнө коюлган айыптарды толук алып салууну талап кыла берерин “Азаттык” менен болгон маегинде билдирди:

- Биз эми мага коюлган бардык айыптарды алып салууну өтүнүп Жогорку сотко кайрылабыз. Чындык биз тарапта. Андыктан аягына чейин күрөшөбүз.

Хайрулло Мирсаидов тергөөнүн жүрүшүндө жана ал түрмөдө отурган учурда өзгөчө бир басымга дуушар болбогонун айтты. Анын журналист экени эске алынып, бардыгы мыйзам чегинде болгон. Тергөө тартиби эрежеге ылайык өткөн. Ошондой эле Мирсаидов анын эркиндикке чыгышы үчүн салым кошкон жалпыга маалымдоо каражаттарынын өкүлдөрүнө жана Батыш өлкөлөрүнүн укук коргоо уюмдарына ыраазычылык билдирди. Ошол эле убакта ал курч макала жазарын улантарын айтты.

Бахтиер Насруллоев.
Бахтиер Насруллоев.

Мирсаидовдун адвокаты Бахтиер Насруллоев Тажикстандын Согди облустук сотунун коллегиясы Мирсаидовго чыгарылган шаардык соттун өкүмүн 80 миң сомани айыппул төлөө жана коомдук иштерге тартуу жөнүндө чечим менен алмаштырганын айтты. Бирок адвокат, сот Мирсаидовдун темир тор артында тогуз ай отурганын эске алып ага айыппул гана төлөтүш керек болчу деп эсептейт.

Буга карабастан Хайрулло Мирсаидовдун эркиндикке чыгышын жергиликтүү жана эл аралык маалымат каражаттары кубануу менен кабыл алышты. Социалдык түйүндөрдө журналистти куттуктаган ондогон билдирүүлөр келип жатты.

Ал эми Тажикстандагы өз алдынча маалымат каражаттарынын ассоциациясынын төрөгасы Нуриддин Каршибоев Мирсаидовдун эркиндикке чыгышын тажик журналистикасынын жеңиши катары баалады:

Нуриддин Каршибоев.
Нуриддин Каршибоев.

- Мирсаидовдун эркиндикке чыгышына жалаң эле эл аралык укук коргоочулардын жардамы тийген жок, ошол эле учурда жергиликтүү өз алдынча маалымат каражаттары да көмөк көрсөттү. Мындан тышкары Хайрулло Мирсаидовдун иши тажик сотунда калыстык бар экенин көрсөттү.

Хайрулло Мирсаидов былтыр 5-декабрда кармалган. Ага каршы Тажикстандын Кылмыш-жаза кодексинин “Каражатты менчиктеп алуу же ашыкча пайдалануу”, “Улуттук, расалык өч алуу же диний араздашуу”, “Жалган документтерди жасоо, мамлекеттик сыйлыктарды, мөөр-штамптарды даярдоо” жана “Жалган маалымат таратуу” деген беренелери мнен айып тагылган.

Хожент шаардык соту Мирсаидовду "мамлекеттик каражатты кымырып алганы, максатсыз пайдаланганы жана жалаа жапкандыгы" үчүн күнөөлүү деп таап, быйыл 11-июлда 12 жылга түрмөгө кескен.

Ага чейин бул кылмыш ишти иликтеген Согди облустук прокуратурасы айыптоо корутундусунан улуттук жек көрүүнү козутуу деген беренени далил жетишсиздигине байланыштуу алып салган.

Хайрулло Мирсаидовдун жакындары Согди облустук сотунун имаратынын алдында.
Хайрулло Мирсаидовдун жакындары Согди облустук сотунун имаратынын алдында.

Кийинки күндөрү социалдык түйүндөрдө абактагы журналистти бошотууга үндөгөн кеңири өнөктүк жүрүп жаткан.

Мирсаидов былтыр декабрда кармалган. Ал күнөөсү жоктугун, бул иш өкмөттөгү паракорлуктун бетин ачкан репортаждары үчүн өч алуу экенин айтып келген.

Мирсаидов – эркин журналист. Мурда "Asia-Plus" агенттиги жана “Немис толкуну” радиосунун кабарчысы болчу. Ошондой эле Тажикстандын КВН командасын жетектечү.

"Amnesty International" эл аралык укук коргоо уюму журналистти "абийир туткуну" деп атаган.

Соттун алгачкы чечиминен кийин Британиянын, Германиянын, Франциянын, АКШнын жана Евробиримдиктин Дүйшөмбүдөгү элчиликтери биргелешип жасаган билдирүүдө Хайрулло Мирсаидовго чыгарылган өкүм "Тажикстандын кызыкчылыгына жана өнүгүү пландарына эл аралык коомчулуктун колдоосун камсыз кылуу максатына жооп бербейт" деп белгилешкен.

Тажик журналисти Мирсаидовго абактан бошотулганы менен Тажикстанда саясий көз караштары үчүн куугунтукка кабылып, түрмөгө түшкөн жарандар дагы эле бар экенин "Хьюман Райтс Уотч" сыяктуу эл аралык укук коргоо уюмдары белгилеп келишет.

"Азаттыктын" материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.​
XS
SM
MD
LG