Бир ай мурда көз жарган келин 19-февралда Ысык-Көл облусунун Жети-Өгүз районунда жерге берилди. Энесиз калган эки баланы кучактап, кабыргасы кайышып турган жакындары келиндин өлүмүнө дарыгерлерди айыптап жатышат.
Маркумдун кайнагасы Азамат Сабырбек уулу «Азаттык» радиосуна буларды билдирди:
«Инимдин келинчеги болчу. «Эгиз экен, биринчи төрөтү, кыйналбайбы?» деп туугандар бир топ чырылдадык. Бирок дарыгерлер кесарево кылбай коюшту. Анын үстүнө бизге төрөт учурунда бир баланын башы өйдө карап калганы белгилүү болду. Ошон үчүн да коркуп, операция жолу менен төрөтүп алса дегенбиз. Биз Караколдогу төрөтканада келинимди кыйнап коюшкан деп ойлоп жатабыз. Ошол жерде инфекция кирип, абалы оорлошкон. Азыр келинимди жерге берип, туугандар менен кеңешип, мындан ары эмне кыларыбызды чечебиз. Дарыгерлер анын бөйрөгү ооруган деп айтып жатышыптыр. Бирок кош бойлуу кезинде абалы жакшы болчу. Төрөгөнгө чейин үч күн мурун гана ооруп, төрөтканага алып барганбыз».
Маркум бир ай мурда Ысык-Көл облустук төрөтканасында эгиз (кыз жана бала) төрөгөн. Кыркы эми эле чыккан ымыркайлар ушул тапта туугандарынын колунда. 17-февралда келин Бишкектеги Улуттук госпиталда дарыланып жатканда көз жумган.
Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгы бул окуяны Кылмыштар менен жоруктардын бирдиктүү реестрине Жазык кодексинин «Медициналык же фармацевттик кызматкер тарабынан кесиптик милдеттерди талаптагыдай эмес аткаруу» беренеси боюнча каттады. Мекеменин басма сөз кызматкери Улан Жумаков тергөө иштери жүрүп жатканын айтты:
«Баштапкы маалыматтар боюнча келин Ысык-Көл облусунун Каракол шаарында эгиз төрөгөн. Ден соолугуна байланыштуу дарыгерге көрүнүш үчүн Улуттук госпиталга келген. Сотко чейинки өндүрүш иши башталды».
Саламаттык сактоо министрлиги бул маалыматты бышыктап, соттук медициналык экспертиза өткөрүлгөнүн билдирди. Мекеменин басма сөз катчысы Жылдыз Айгерчинова бейтап Бишкектеги ооруканага оор абалда жеткирилгенин айтты:
«Маркум 6-февралда Бишкекке которулуп келген. Төрөгөндөн 25 күндөн кийин санитардык авиация менен өтө оор абалда Бишкектеги Улуттук госпиталга жеткирилет. Келгенден кийин консилиум уюштурулуп, тийиштүү адистердин көзөмөлүндө болгон. Тилекке каршы, ошол ооруканада 17-февралда көз жумду. Экспертиза өткөрүлдү, анын жыйынтыгы эки айдын ичинде белгилүү болот».
Саламаттык сактоо министрлигинин Байкоочу кеңешине да дарыгерлерди айыптап кайрылган бейтаптар болот. Ушу тапта кеңештин быйылкы мүчөлөрү тандалып жатат.
Байкоочу кеңештин мурдагы төрагасы, медицина боюнча эксперт Айбар Султангазиев мындай учурларда дарыгердин айыбын далилдөө оор болгонун айтты:
«Дарыгерлердин шалаакылыгын текшерүү үчүн адатта министрлик комиссия түзөт. Ал комиссиянын ичине кайра эле дарыгерлер кирип жатат. Ошон үчүн комиссиянын ишине көп ишенбейт элем. Анткени, бизде көз карандысыз комиссия жок. Бирок, баары эле ошондой деп айта албайм. Мындай учурларда жабырлануучулар сөзсүз өз укугун коргошу керек. Бирок, анын баары мыйзамдуу болушу шарт».
Төрөтканаларда кош бойлуу аялдардын төрөт маалында жабыркап же каза болуп калган учурлары кыргыз коому үчүн жаңылык эмес. Буга чейин мындай чыр-чатактарды териштирүү үчүн саламаттык сактоо министри төрөтканаларды кыдырып, абалды текшерген.
Былтыр сегиз айда 36 эне төрөт маалында жана көз жаргандан кийин каза болгон. Саламаттык сактоо министрлиги кош бойлуулукту пландабагандык энелердин өлүмүнө себеп болгон жагдайлардын бири деп билдирип келет.
Акушер-гинеколог Гүлзина Матраимова эненин сабатсыздыгы анын жана баласынын ден соолугуна терс таасирин тийгизерин баса белгилейт:
«Энелер толгон-токой оорулар менен келишет. Анан төрөгөндөн кийин эле «Бала эмнеге ооруп калды? Эмнеге чарчап калды?» деген суроолор жаралат. Эненин ар бир диагнозу балага таасир бербей койбойт. Аял баланын жана өзүнүн саламаттыгы үчүн ден соолугуна сөзсүз кам көрүшү абзел. Эң оболу туура тамактанышы керек. Биз дарыгерлер алардын үйүнө барып, "Эмне жедиң, эмне кылдың?" деп тескей албайбыз да, туурабы? Айрымдар "мына, төрөйм" дегенде гана каттоого турушат. Кечээ эле бирөө келип, дарыгерге каттаганга акчам жок дейт, мындай шартта анын саламаттыгына ким кам көрөт? Мен дарыгер болгонум үчүн кесиптештеримди коргоп жаткан жерим жок, болгону бейтап да өзүнүн саламаттыгы үчүн кам көргөндү үйрөнүшү керек».
Кыргызстанда орто эсеп менен жылына 160 миң аял төрөйт. Ал эми энелердин өлүмү боюнча Кыргызстан Борбор Азияда алдыңкы орунда турат.
