Москвага жооп
Орусиянын америкалык дипломаттарды өлкөдөн чыгаруу жана санын кыскартуу талабына АКШ 20 күндөн кийин жооп кайтарды. Американын Москвадагы элчилиги 23-августтан тарта Орусиянын аймагында иммиграциялык эмес же АКШга кыска мөөнөткө кирип чыгууга жарамдуу визаларды берүү кызматы убактылуу токтоорун жарыялады.
Дүйшөмбүдөгү расмий билдирүүгө ылайык, Москвадагы АКШ элчилигинде виза кызматы 1-сентябрга чейин токтойт. Ал эми Санкт-Петербург, Екатеринбург жана Владивостоктогу Американын консулдуктары белгисиз мөөнөткө чейин орус жарандарына виза бербейт.
"Орусиянын АКШнын дипломатиялык кызматкерлеринин саны кыскартуу чечиминен кийин орус тараптын жакшы мамиле курууда олуттуу экени күмөн жаратат",-деп айтылат Америка элчилигинин билдирүүсүндө.
Мамлекеттик департаменттин маалыматы боюнча, АКШ былтыр 171 миң орус жаранына иммиграциялык эмес виза берген. Андыктан Американын соңку чечими миңдеген орус жарандарына таасирин тийгизет.
Мындан улам орус тышкы иштер министри Сергей Лавров 21-августта Москвадагы маалымат жыйынында АКШнын кадамын кескин сынга алды:
"Америкадагы бул чечимдердин авторлору орус бийлигинин кадамдары аркылуу орус жарандарынын нааразылыгын жаратуу үчүн кезектеги аракетин ойлоп тапкандай таасир калтырат. Бул - таанымал логика. Бул - түстүү революцияларды уюштургандардын логикасы. Бул - Обама администрациясынын инерциясы. Биздин кийинки кадамдарыбызга келсек, америкалыктар жарыялаган чечимдерди карап чыгуу керек. Көрөбүз. Бир нерсени айта алам, биз күчүбүздү АКШ жаранындарынан чыгарбайбыз".
Соңку чечимге ылайык, 23-августтан тарта виза алууга жазылган орус жарандары консулдук менен жолугушуусун башка күнгө жылдырышы керек болот. Санкт-Петербург, Екатеринбург жана Владивостоктогу консулдуктарга документ тапшыра тургандар Москвадагы виза кызматы иштеп баштаганда борбор калаага келүүгө тийиш.
Мындан тышкары АКШнын Орусиядагы өкүлчүлүктөрү беларус жарандары үчүн да виза кызматын токтотту. Беларус атуулдары виза үчүн Киев, Варшава же Вильнюска барышы керек болот.
АКШнын Москвадагы элчилиги 21-августагы билдирүүсүндө Орусия америкалык дипломаттардын саны кыскартуу талабынан баш тартмайынча виза операциялары чектелген бойдон кала берерин белгиледи.
Дипломатиялык араздашуу күчөдү
Вашингтон менен Москванын ортосундагы мындай дипломатиялык араздашуу АКШ Конгресси Орусия, Түндүк Корея жана Иранга жаңы санкцияларды сала турган мыйзамды жактыргандан кийин күчөдү. Демилгечи конгрессмендер жаңы санкцияларга Орусиянын АКШнын былтыркы шайлоосундагы ролу, Украина менен Сириядагы аракеттери себеп болгонун жүйө келтиришкен. Президент Дональд Трамп Орусия менен алаканы жакшыртаарын канчалык айтпасын, Конгресс дээрлик бир добуштан жактырган бул мыйзамды колдобой кое алган эмес.
Июль айынын акырында орус президенти Владимир Путин Конгресстин санкция мыйзамына жооп кылып, АКШнын Орусиядагы өкүлчүлүктөрүндө иштеген 755 кызматкерди кыскартууга тапшырма берген. Анын алдында Кремл АКШ дипломаттарына Серебряный Бор аймагындагы дачаларын жана Москвадагы кампасын колдонууга да тыюу салган.
АКШнын тышкы иштер министри Рекс Тиллерсон август айынын башында орус кесиптеши менен сүйлөшкөндөн кийин Орусиянын бул кадамына жооп кайтарууну караштырып жатканын айткан эле.
Ал 7-августта Филиппиндин борбору Маниладагы коопсуздук конференциясында Орусиянын АКШдагы былтыркы президенттик шайлоого кийлигишүүсү ортодогу ишенбөөчүлүктү күчөткөнүн айтып, ошентсе да кызматташтыкты улантууга чакырган:
"Бир маселеден улам бардык нерсени токтотуп коюу пайдалуу деп ойлобойм. АКШ менен Орусия эки чоң өлкө. Биз чогуу иштей ала турган жерди табышыбыз керек. Бирге иштегенге аракет кылалы. Кайчы пикирлер өкүм сүргөн тармактар бар. Аларды чечүү жолдорун табууну улантабыз",-деген Рекс Тиллерсон.
Бирок азырынча АКШ менен Орусиянын ортосунда кызматташтыктын эмес, көбүрөөк пикир келишпестиктин белгиси көрүнүп жатканын виза кызматынын токтотулушу айгинелеп турат.
Орусия 2014-жылы Крымды аннексиялагандан кийин АКШ жана Евробиримдиктин экономикалык санкцияларына дуушар болгон. Мурдагы президент Барак Обама Кремл АКШнын шайлоосуна кийлигишти деген жүйө менен 35 орус дипломатын өлкөдөн чыгарган. Ошондой эле Орусиянын Нью-Йорк жана Мэриленд штаттарындагы имараттарын жапкан. Кремл шайлоого кийлигишпегенин айтып келет.
АКШ виза кызматын токтотконун жарыялаган күнү орус президенти Владимир Путин Сергей Кисляктын ордуна Орусиянын АКШдагы жаңы элчисин дайындады. Буга чейин тышкы иштер министри болуп иштеп келген Анатолий Антонов дипломатиялык араздашуу күчөп турган учурда элчилик кызматына киришкени жатат.
