Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
28-Март, 2024-жыл, бейшемби, Бишкек убактысы 14:00

Трамп Йемен боюнча резолюцияга вето койду


Йемендин өкмөттүк күчтөрү.
Йемендин өкмөттүк күчтөрү.

Президент Дональд Трамп Конгресстин Йемендеги жарандык согушка АКШ аскерлеринин катышуусуна чектөө киргизген резолюциясына вето койду. Резолюцияны Сенат март айында, ал эми Өкүлдөр палатасы апрелде кабыл алган.

Анын авторлору Йемендеги чатакка катышып жаткан саудиялык учактардын карапайым адамдарды бомбалоосу өлкөдөгү гуманитардык абалды оорлотуп жатат деп эсептешет. Иран колдогон хуситтерге каршы күрөшкөн Сауд Арабиясы баштаган коалициялык күчтөргө Вашингтон колдоо көрсөтүп келе жатат.

Дональд Трамп.
Дональд Трамп.

«Бул - керексиз, менин конституциялык ыйгарым укуктарымды чектеген, бүгүн да, келечекте да америкалык жарандардын жана күжүрмөн аскерлердин өмүрүн коркунучка кептеген резолюция» деп жазылат Дональд Трамптын билдирүүсүндө.

Президент 16-апрелде вето койгон резолюцияны Сенаттагы депутаттардын 54ү колдоп, 46сы гана каршы чыккан. Ал эми Өкүлдөр палатасындагылардын 247си макул болуп, 175и каршы добуш берген. Аскерлерди согуштук аракеттер жүрүп жаткан аймакка жиберүү боюнча президенттин укугун чектеген резолюцияны тарыхта биринчи жолу Конгресстин эки палатасы тең колдогон. Бирок бул сан президенттин ветосунан ашып өтүш үчүн аздык кылат. Президенттин ветосун жеңиш үчүн депутаттардын кеминде үчтөн экисинин добушу керек болот.

Нэнси Пелоси.
Нэнси Пелоси.

«Бул өкүнүчтүү. Президент бул резолюцияга кол коюшу керек. Биз эки партиялык жана эки палаталуу колдоого сыймыктанып турабыз. Анткени бул иш үрөй учурган гуманитардык кризисти тынчтык жолу менен жана узак мөөнөткө чечүүнү колдош үчүн жасалууда. Бул маанилүү кадам үчүн дагы бир жолу рахмат», - деп билдирген Өкүлдөр палатасынын спикери Нэнси Пелоси резолюция кабыл алынгандан кийин.

Документтин авторлору америкалык аскерлердин Йемендеги урушка катышуусу Конституцияга каршы келерин билдирип жатышат. Конституция боюнча АКШнын кайсы бир урушка катышуусун президент эмес, Конгресс аныктайт.

Жергиликтүү шиит жамааты жана «Иран колдойт» деп эсептелген хуситтер Йемендин түндүк-батыш бөлүгүн, борбор шаар Сананы, ошондой эле Кызыл деңиздин жээгиндеги Ходейда порттук шаарын 2015-жылдан бери ээлеп турат.

Сауд Арабиясы баштаган аскердик коалиция эл аралык коомчулук тааныган өлкө лидери Абд-Раббу Мансур Хадинин бийлигин калыбына келтириш үчүн бул чырга аралашып, абадан сокку уруп келет. Аларды айрым Батыш мамлекеттери жана АКШ да колдогон.

БУУнун баш катчысынын гуманитардык иштер боюнча орун басары Марк Лоукок 15-апрелде Коопсуздук кеңешиндеги жыйында Йемендеги гуманитардык абалды аянычтуу деп сүрөттөп, каражат бөлүүнү көбөйтүү зарыл экенине токтолду:

Марк Лоукок.
Марк Лоукок.

«Гуманитардык уюмдар өлкө боюнча адамдарды коргоо жана сактоо боюнча бардык ишти жасап жатат. Былтыр биз айына 8 миллион адамга чейин жардам берип жаттык. Бул Йеменде эң чоң жардам көрсөтүү операциясы болуп жатканын айгинелейт. Бул жылы да биз БУУнун Дүйнөлүк азык-түлүк программасы айына тогуз миллиондон кем эмес адамга жардам жеткирет деп жатабыз. Аны 12 миллион адамга жеткирүүгө да ниет бар».

Иран колдогон хуситтер менен Сауд Арабиясы колдогон өкмөт 7-январда Ходейдадан куралдуу топторун алып чыгып кетүүгө макулдашкан. Ходейда боюнча макулдашуу аздыр-көптүр аткарылып жатат, бирок куралдуу кармаштар башка аймактарда токтогон жана акыркы жумаларды кайра күчөдү.

«Йемен өкмөтү БУУнун аракеттерин кармана тургандыгын так көрсөттү. Хуситтерге да эл аралык коомчулукка алар бул маселеде олуттуу экенин көрсөтүү мезгили келди», - деди АКШнын БУУдагы өкүлүнүн милдетин аткаруучу Жонатан Коэн.

2015-жылдан берки Йемендеги кагылыштарда 10 миң адам кырылып, 14 миллион киши ачарчылыкта жашап жатат.

«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.

XS
SM
MD
LG