Индеецтер менен батыш евразиялыктардын гендеринде көп окшоштуктар табылды.
Индеецтер менен кыргыздардын тууганчылыгы аныкталды. Түндүк жана Түштүк Американы байырлаган индеецтер, же түпкүлүктүү америкалыктар менен кыргыздар кирген батыш евразиялыктардын митохондриялык ДНКсында көп окшоштуктар бар экени маалым болду. Бул тууралуу Science онлайн журналы жазып чыкты.
Сибирдеги Байкөлдүн жээгинде Муз доорунда 24 миң жыл мурда жашаган баланын сөөгү табылган. Табылган скелет аба ырайынын сууктугуна байланыштуу жакшы сакталып, кол сөөгүндөгү чучук клеткалары тыкыр изилденген. Жүргүзүлгөн анализдердин негизинде, генетиктер азыркы түпкүлүктүү америкалыктар менен батыш евразиялыктардын игрик (Y) хромосомасында көп окшоштуктарды табышты.
Индеецтер Батыш Сибирден Бериң кысыгы аркылуу Түндүк Америкага жер которгону маалым болгону менен, азыркы күнгө чейин алар кайсы калктан бөлүнүп чыкканы белгисиз болчу. Байыркы кыргыздар исланддар, викингдер, кельттер жана мажарлар менен да тууганчылык байланышы бар деген гипотезалар арбын.
Тираннозавр.
Динозаврдын жаңы түрү табылды
Муз доорунан мурдагы тарыхка учкай көз чаптырсак, америкалык палеонтологдор, же динозавр таануучулар, илимге белгисиз динозаврдын сөөгүн табышты. Сиатс мээкерорум (Siats meekerorum) аттуу динозавр Түндүк Американы байырлаган экинчи эң чоң жырткыч деген наамга талапкер.
Жаңы табылган жырткыч динозавр азыркы Юта штатында 98 миллион жыл мурда жашаган. Сиатс мээкерорумдун баласынын бою 9 метр жана салмагы 3.5 тоннага жеткен, ал эми чоңунун бою 12 метрге жетип, салмагы 6.5 тоннадай болгон.
Жаңы скелет табылганга чейин динозаврлардын эң жырткычы тираннозавр болгон деп айтылып келген. Динозавр таануучулар сиатс мээкерорум тираннозаврды жеп, жан баккан деген тыянакка келишти. Демек жаңы табылган динозавр Түндүк Американы байырлаган эң жырткыч жаныбар болгон. Динозаврлар 66 миллион жыл мурда толугу менен жок болуп кеткен.
ВИЧке селен шыпаа
ВИЧ–1 вирусу.
Иммунодефицит вирусун же ВИЧ илдетин дарылоодо мультивитаминдер менен кошо селен затын ичкен бейтаптарда вирус өрчүшү басаңдап, иммунитети жакшырып, оң натыйжа берди.
Африканын Ботсвана өлкөсүндө ВИЧке жаңыдан кабылган 878 адам экспериментке катышып, мультивитамин жана селенди кошо ичкен бейтаптарда вирустун жайылуусу басаңдаган. Эки жума мурда ВИЧти дарылоодо антиретровирустук терапия менен кошо чучук клеткаларын саюу жигердүү экенин генотерапевттер аныктаган.
СПИД борборунун маалыматы боюнча, Кыргызстанда ВИЧ менен ооругандардын саны 1-ноябрга карата 5060ка жеткен. Алардын ичинен 809 киши каза болгон. Ооругандардын 485и 14 жашка чейинкилер.
Кошумчалай кетчү нерсе, селен рак илдетине каршы да колдонулат. Жоон ичеги жарасы, уйку без шишигин жана өпкө рагын дарылоодо да кеңири колдонулат. Ал эми Бостон университетинин окумуштуулары күмүштүн органикалык туундулары антибиотиктен миң эсе күчтүү экенин аныкташты.
Жасалма көз, Дүссельдорф, Германия, 12-декабрь 2012-ж.
Ал ортодо Австралиядагы илимпоздор бионикалык көз ойлоп табышты. Жасалма көздү сокурлардын 85% колдонсо болот. Бионикалык көздөгү чип мээнин көрүү кабыгына туташтырылып, ал чип зымсыз визуалдык кабыкка сигнал жөнөтүп, көрүүнү активдештирет. Бул жабдуу тийиштүү текшерүүлөрдөн өткөндөн кийин, сатыкка коюлат.
Космос мейманканасына кош келиңиз!
Жердин космостон тартылган эң тунук сүрөтү, 31-июль 2007-ж.
Туризм тармагында кабарларга келсек, Жердин орбитасындагы алгачкы мейманкана үч-төрт жыл ичинде ишке кирет. Орусиялык "Орбитальные технологии" жеке ишканасы космостук мейманкананын долбоорун иштеп чыгууну баштады. Жада калса, алгачкы кардарлар менен келишимдер түзүлдү.
Ишкананын жетекчиси Сергей Костенконун айтымында, чоң терезелүү төрт бөлмөлүү космостук отель жети конокко ылайыкташтырылып курулат. Андан тышкары алгачкы космостук мейманкана чукул же авариялык кырдаалдарда Эл аралык космос бекетинин кошумча базасы катары кызмат кылат. Орусиялыктар менен бирге Американын "Бигелоу Аэроспейс" компаниясы дагы планетабыздын орбитасында 2016-жылга чейин космостук мейманкана курууну пландап жатат.
Марокколук адам Сахара чөлүндө кокустан тапкан кара сыйгалак таш - Марстан келген метеориттин калдыгы болуп чыкты. Жерде мурда Марстан келген 125 калдык табылган. Алардын курагы бир миллиард жыл болгон.
Ал эми жаңы табылган кызыл планетанын ташынын курагы 4.4 миллиард жыл экени аныкталды. Анын курамында циркон (цирконий эмес) кристаллы жана мурдагы табылган таштардан 10 эсе көп суунун изи табылды.
Астероид жана метеориттердин калдыктары зергечиликте бийик бааланат. Сахарада табылган Марстын кара ташынын бир граммы 10 миң доллар.
Кыргызстандагы ири базарлар боюнча айрым салык кызматкерлерге кылмыш иш козголду.
29-ноябрда Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш кызматы салыкчылардын айынан өлкө казынасына миллиондогон сом түшпөй калганын айтып чыкты. Салык кызматы болсо дооматты негизсиз деп эсептейт.
Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш кызматы “Дордой” базарын үч ай иликтеген экен. Кызматтын жетекчиси Бактыбек Ашыровдун билдиришинче, анын жыйынтыгында салыкчыларга “кызмат укугунан аша чапкан” деген айып менен кылмыш иш козголду:
- Биз базарда көптөгөн ишкерлер патентке акча төлөбөй турганын анализдеп чыктык. Муну Эсеп палатасы да тастыктады. Буга салык кызматкерлери өздөрү жардам берген. Биз аларга кылмыш иш козгодук. Биздин эсеп боюнча, маселен, 2012-жылы "Дордой" базарынан эле 280 миллион сом түшкөн эмес. Салыкчылардын айынан кээ бир ишкерлер такыр эле салык төлөгөн эмес, кээ бирлери теңин эле төлөгөн. Ушундай эле иштерди "Мадина", "Кара-Суу" базарларында жүргүздүк. Азыр анын тыянагын чыгара элекпиз, ага да юридикалык баа берилет. Чет өлкөлүктөр тууралуу да айтса болот. Соода кылууга уруксат алып, бир айга гана патентке акча төлөп коюп, калган айга төлөбөйт. Салык төлөбөгөн чет өлкөлүктөр да көп экенин аныктадык. Биз бул багытта ишибизди улантып жатабыз.
Салыкчылар мындай дооматты четке кагып, Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш кызматынын эсебине ынабай жатат. Салык кызматынын башкы инспектору Муратбек Жамакеев кылмыш иш козголгондор тууралуу маалымат келип түшпөгөнүн айтууда:
- Эгер кылмыш иш козголсо, ошол инспекторлор иштен убактылуу кетиши керек болчу. Азыр жумуштан бирөө да четтетиле элек, анан булар кантип айтып жатканы түшүнүксүз. Бизге ушул инспекторго иш козголду, иштен четтеткиле деген бир да расмий кат келе элек.
Ушул жазда Салык кызматы "Дордой" базары боюнча жумушчу топ түзгөн болчу. Ага аталган кызматтан сырткары Каржы министрлигинин, Бишкек шаар бийлигинин жана базар администрациясынын өкүлдөрү кирген. Бирок Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш кызматынын өкүлдөрү кошулган эмес дейт Жамакеев:
- Биз булардан кандай кылып текшердиңер элек десек, кечинде барып эле санап койгонбуз дешти. Андай болбойт да. Контейнерлердин иштеп атканы, иштебей турганына караш керек болчу деп биз булар менен талашканбыз. Февраль айында "Дордой" 25 миллион сом салык төлөчү, биз мартта рейд кылып текшере баштаганда эле 29,5 миллионго чыккан. Андан бери көтөрүлүп отуруп 32 миллион сомго чыкты. Бирок биз 34 миллионго чейин салык чогултса болот деп жатабыз. Анан орто жолдо балким адам колдуу болуп кетип жатабы? Эгерде Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш кызмат ошондой салыкчыларды кармаса камаш керек деп атабыз. Биз өзүбүз деле андай кызматкерлерге сөгүш жарыяладык, кээ бирлерин алмаштырдык, бирок дагы деле адамдык фактор барбы деп жатабыз.
Бишкек шаардык кеңештеги Социал-демократтар фракциясынын төрагасы, “Дордой базары” ишканасынын мурунку төрага орун басары Аманбай Кайыпов Казакстан менен Орусия Бажы биримдигине киргенден тарта базарларда соода жайлаганын айтууда:
- Мурун эл товарды унаа менен ташычу, кийин айласы кеткенде кол менен ташыганга өттү. Бул соода кескин азайды дегенди билдирет. Азыр соодагерлер өтө көп кыйынчылыктарды көрүп жатат. Баягыдай соода жок. Казакстанга товар өткөрүү кыйын болуп калды. Эгер Бажы биримдигине өтсөк, реэкспорт андан бетер кыйындайт. Көп контейнерлер жабылып жатат, кээ бирлери кампа эле болуп калды.
"Дордой" Борбор Азиядагы ири базар болуп саналат. Былтыр казынага 314 миллион сом төккөн. Бирок өкмөт башчы салык көлөмү аз экенин айтып, сынга алган эле.
